Bilimga chankok, isteʼdodli yoshlarni topib, ularni vatanga fidoyi insonlar kilib tarbiyalash mukaddas vazifadir

Og’irlik nisbati fosforit : gumin kislata
Komponentlar %
Р2О5suv.er. .100 Р2О5umum. %	_Р2О5o’zl. .100 Р2О5umum. %	_СаО suv.er. .100 СаО umum. %		рН
1 kun
1 : 0	-	12,34	2,88		7,676
1 : 0,2	1,06	18,01	3,28		7,577
1 : 0,4	1,28	23,43	3,89		7,524
1 : 0,6	1,44	28,70	4,36		7,427
1 : 1	2,07	37,22	5,13		7,094
1 : 1,5	2,93	45,30	5,78		6,566
1 : 2	3,4	47,86	6,11		6,032
15 kun
1 : 0,2	1,17	18,44	3,42		7,569
1 : 0,4	1,38	24,36	4,09		7,5
1 : 0,6	1,70	30,72	4,60		7,392
1 : 1	2,39	40,43	5,48		7,014
1 : 1,5	3,29	49,45	6,21		6,427
1 : 2	4,04	53,15	6,69		5,763
30 kun
1 : 0,2	1,22	18,74		3,55	7,564
1 : 0,4	1,44	24,76		4,27	7,491
1 : 0,6	1,76	34,96		4,79	7,377
1 : 1	2,55	44,5		5,72	6,979
1 : 1,5	3,51	54,04		6,49	6,357
1 : 2	4,36	58,39		7,05	5,447
60 kun
1 : 0,2	1,28	18,92		3,64	7,561
1 : 0,4	1,49	25,09		4,32	7,486
1 : 0,6	1,81	35,79		4,80	7,369
1 : 1	2,66	45,76		5,70	6,951
1 : 1,5	3,62	55,73		6,51	6,301
1 : 2	4,57	60,46		7,12	5,317

3. 1 – rasm. Past navli fosforit va oksidlangan ko'mir asosida organomineral o'g'itlarning 1 kunlik namunalari tarkibidagi fosfor besh oksidi hamda kaltsiy oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli otishining og’irlik nisbatiga big’liqligi.

3.2 – rasm. Past navli fosforit va oksidlangan ko'mir asosida organomineral o'g'itlarning 15 kunlik namunalari tarkibidagi fosfor besh oksidi hamda kaltsiy oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli otishining og’irlik nisbatiga big’liqligi.

3.3 – rasm. Past navli fosforit va oksidlangan ko'mir asosida organomineral o'g'itlarning 30 kunlik namunalari tarkibidagi fosfor besh oksidi hamda kaltsiy oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli otishining og’irlik nisbatiga big’liqligi.

3.4 – rasm. Past navli fosforit va oksidlangan ko'mir asosida organomineral o'g'itlarning 30 kunlik namunalari tarkibidagi fosfor besh oksidi hamda kaltsiy oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli otishining og’irlik nisbatiga big’liqligi.
3.2-jadvaldan. Dastlabki fosfat tarkibida fosfor besh oksidining suvda eruvchan shakli mavjud emasligi va undagi o'zlashuvchan shakldagi fosfor besh oksidining nisbiy tarkibi 12,34% tashkil etganligi ko'rinib turibdi. Bir kundan so'ng, uning gumus kislotalari bilan o'zaro ta'siri fosfatning og'irligi nisbati: fosforit : gumin kislata = 1: 0,2 da fosfor besh oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli mos ravishda 1,06 va 18,01% ni tashkil etgan aniqlandi, 1: 1og'irligi nisbatida fosfor besh oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli mos ravishda 2,02 va 37,22 % gacha ko'tarilgan bo’lsa 1: 2og'irligi nisbatida fosfor besh oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli mos ravishda 3,4 va 47,86% gacha ko'tarilganligi aniqlandi. O’ttiz kundan so'ng, uning gumus kislotalari bilan o'zaro ta'siri fosfatning og'irligi nisbati: fosforit : gumin kislata = 1: 0,2 da fosfor besh oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli mos ravishda 1,22 va 18,74 % ni tashkil etgan aniqlandi, 1: 1og'irligi nisbatida fosfor besh oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli mos ravishda 2,55 va 44,5% gacha ko'tarilgan bo’lsa 1: 2og'irligi nisbatida fosfor besh oksidining suvda eruvchan va o'zlashuvchan shakli mos ravishda 4,36 va 58,39% gacha ko'tarilganligi aniqlandi.

IV. Hayot faoliyati xavfsizligi
4.1.Texnika xavfsizligi
Mehnat muxofazasi bo‘yicha belgilangan barcha tadbirlar mamlakatimiz konstitutsiyasi mehnat qonunlari, kodeksi, mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonun, davlat standartlari, nizom va normalari, havsizlik normalari, havsizlik texnikasi qoidalari asosida amalga oshiriladi.0‘zbekiston Respublikasi mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonunida mehnat mhofazasi bo‘yicha umumiy qoidalar mehnatni muhofaza qilishni ta’minlash.Ishlovchilarning mehnat mxofazasi qilishga doir qonunlar va boshqa meyoriy xujjatlarga rioya etish ustidan davlat va insoniyatchilik nazorati, mexnatni mhofaza qilish to‘g‘risidagi qoidalar va boshqa meyoriy xujjatlarnikuzatish.
Kislotalar va ishqorlar bilan ishlash:
Kislotalar va ishqorlar bilan ishlaganda kuyishning oldini olish uchun himoya kiyim, ko'zoynak va boshqa himoya vositalaridan foydalanish kerak.
Konsentrlangan kislotalar va ishqorlar shisha idishlarda saqlanadi, ular qutilarga joylanadi. Shisha va sandiq orasidagi bo'shliq qadoqlash materiallari bilan to'ldirilishi kerak.
Shishalarni kislota yoki ishqor bilan to'ldirishda ikki qo'lli savat ishlatiladi. Katta idishlarga solingan idishlarni ehtiyotkorlik bilan olib boring, ularni zarbadan himoya qiling. Aravachani yoki zambilni ishlatish qulay.
Tutqichli maxsus moslashtirilgan tortmalarda bir kishi tomonidan shisha idishlarda 0,5 l dan oshmaydigan hajmdagi kislotalarni olib o'tishga ruxsat beriladi.
Kislotalarni qadoqlash maxsus xonada amalga oshiriladi. Konsentrlangan kislotalar laboratoriyaga 1 litrdan oshmaydigan idishlarda etkazilishi kerak.
Kislotalar, ishqorlar va boshqa suyuqliklarni quyish kerak:
Armut yoki qo'l nasoslari bilan sifonlar. Kondensatsiyalangan nitrat, oltingugurtli va xlorid kislotalarni faqat tutun kaputida shamollatish yoqilganda quying.
Shishani stendga qo'ying, idishni asta-sekin savat bilan birga eging. Katta diametrli shisha huni kislota yoki gidroksidi quyiladigan idishning tomog'iga solinadi.
Ishqali va kislota eritmalarini yupqa devorli shisha idishlarda saqlamang.
Kuchli ishqorlar va kislotalar eritmasi bilan pipetkalardan foydalanganda:
Pipetkalar kauchuk lampochka yoki vakuum bilan to'ldirilishi mumkin.
Kislota eritmalarini (xlorli, oltingugurtli, azotli) tayyorlayotganda doimiy aralashtirib suvga nozik bir kislota oqimini quyish kerak va aksincha emas.
Suvni singdiruvchi vosita sifatida vakuum quritgichlarda sulfat kislotadan foydalanish taqiqlanadi.
Qattiq ishqorlarni asta-sekin doimiy aralashtirib suvga kichik qismlarga qo'shib eritib olish kerak. Ishqorning bo'laklarini faqat forseps bilan olish mumkin.
Issiqlik bilan birga keladigan moddalarni aralashtirishda issiqlikka chidamli qalin devorli shisha yoki chinni idishlardan foydalanish kerak.
Laboratoriyalarda konsentrlangan kislotalarni idishlarda tortish ostida pishirish tepsilarida saqlash kerak.
Ish joyida tegishli neytrallash vositalariga ega bo'lish kerak.
Yonuvchan va yonadigan suyuqliklar bilan ishlash:
Yonuvchan va yonadigan suyuqliklar laboratoriyaga zich yopilgan idishda, tutqichlari bo'lgan idishga etkazilishi kerak.
Laboratoriyada saqlanadigan Yonuvchan suyuqliklar va Yonuvchan suyuqliklar zaxirasi kunlik ehtiyojdan oshmasligi kerak.
Kimyoviy laboratoriyada elektr jihozlari va elektr jihozlari bilan ishlash.
Elektr toki urishi xavfi darajasiga ko'ra kimyoviy laboratoriya kuchaygan yoki alohida xavfli xonalarga tegishli. Ayniqsa xavf kimyoviy faol muhitlarning elektr jihozlariga ta'sir qilish ehtimoli bilan bog'liq.
Mikrobiologiya va biokimyoviy moddalar laboratoriyasida elektr jihozlarining ishlashi bunday binolarga qo'yiladigan talablarga muvofiq amalga oshiriladi. Iste'molchi qurilmalarining ishlashi uchun xavfsizlik qoidalari (PTE va PTB), shuningdek PUE elektr inshootlarini o'rnatish qoidalari).
Elektr jihozlari va asboblari bilan bevosita ishlaydigan barcha shaxslar tegishli elektr xavfsizligi guruhini tayinlagan holda malakaviy komissiya tomonidan bilimlarni sinovdan o'tkazgan holda oldindan va davriy tibbiy ko'rikdan, shuningdek ishlab chiqarishdan o'tishi kerak.
Jarohat olganingizda, darhol jabrlanuvchiga birinchi yordamni ko'rsating, laboratoriyalar boshlig'iga, OT xizmati boshlig'iga, texnik maktab direktoriga xabar bering. Agar kerak bo'lsa, jabrlanuvchini tibbiy muassasaga yuboring.