Bilimlendiriw ministirligi

Eksperimental izertlewler - ilimiy tiykarında qoyılǵan tájiriybe bolıp tabıladı. Eksperimental izertlewlerden gózlengen maqset ilimiy mashqala (másele) sheshiminiń tuwrılıǵın tekserip kóriw bolıp, onıń nátiyjesin tastıyıqlawı yamasa biykar etiwi múmkin. Izertlew alıp barılıp atırǵan obiekt (mashqala yamasa másele) boyınsha fundamental izertlewler alıp barilmagan yamasa teoriyalıq tiykarları jetkilikli bolmaǵan jaǵdaylarda eksperimental izertlewler nátiyjeleri mashqalanı teoriyalıq sheshimlerin qáliplestiriwge (tabıwǵa ) tiykar jaratadı. Ilimiy Izertlewdiń náwbettegi basqıshı eksperimental hám teoriyalıq izertlewler nátiyjelerin salıstırıp kórip olardı bir birine sáykes keliwi (tuwrı keliwi) haqqında, hám de ilgeri surilgan ilimiy gipotezani tastıyıqlawı haqqında anıq juwmaq shıǵarıladı. Ayırım jaǵdaylarda nátiyjeler bir birinen talay parq qilsa yamasa ulıwma tuwrı kelmese ilimiy gipotezaga ózgertiw yamasa gipotezani biykar etiwge tuwrı keledi. Izertlew nátiyjelerine juwmaq etiw, alınǵan nátiyjeler izertlew maqseti hám wazıypalarına tolıq juwap beriwi hám de ulıwma juwmaq hám usınıslardı qáliplestiriwi ilimiy izertlewdiń juwmaqlawshı basqısh wazıypalarına kiredi. Texnika salasında, atap aytqanda, energetika salasında izertlewler nátiyjelerin ózlestiriw (ámelde nátiyjeni ámelde qollanıw etiw) basqıshı da názerde tutıladı. Bunda izertlew nátiyjelerin yamasa texnologiyalıq hám konstruktorlıq islenbelerin paydalanıwshıǵa jetkiziw jumısları ámelge asıriladı.
2. Dáslepki ilimiy izertlewler haqqında maǵlıwmat.
Ilimiy izertlew menen shuǵıllanıw mashaqatlı hám áyne waqıtta ataqlı miynet. Alım bolıwdı háwes etiwshi jtiykarǵıar kóp boladı, usılar arasında óz omirin ılım jolına baǵıshlaganlari da ushraydı. Alım bolıwdı árman etken kiside málim múmkinshilikler jáne bul múmkinshiliklerdi ámelge asıriw ushın málim shárt-shárayatlar bolıwı kerek.
1. Ilimiy izertlew menen shuǵıllanıw ushın btiykarǵıanǵısh shárt tereń bilim iyesi bolıw. Bilim ádetde oqıw-úyreniw arqalı iyelenipti. Student orta mektepte alǵan bilimin joqarı mektepte ózi tańlaǵan pánler boyınsha tereńlestiredi. Jas izertlewshiniń bilim tiykarın joqarı oqıw jurtında ulıwma bilim beriw predmetleri boyınsha, arnawlı kurslarda ózlestirgen bilimleri quraydı. Ilimiy izertlew menen shuǵıllanatuǵın áne sol bilim tiykarın óz ǵárezsiz miyneti, oqıp -úyreniwi menen bayıtadı. Onıń ushın ózi tańlaǵan tarawdıń, tema boyınsha ámeldegi ilimiy-metodikalıq ádebiyattı tereń úyreniwi zárúr.Bilim har bir jas alımda bar, lekin bul bilimniń kólemi, tereńlik dárejesi hár túrlı boladı. Bakalavrlıq basqıshı studentiniń biliminen magistrlıq basqıshı studentiniń bilimi parıq etedi, sebebi magistrlıq basqıshında oqıtılatuǵın pánler óz ilimiyligi menen, hádiyselerdi tereń analiz etiwge qaratılǵanılıǵı menen ajralıp turadı. Bul basqıshda endi sabaqlıq, oqıw qollanbalarında bayanlanǵan maǵlıwmatlar jetkilikli bolmay qaladı. Magistrant ózi tańlaǵan tarawdıń, tema boyınsha ámeldegi ilimiy-metodikalıq ádebiyattı ǵárezsiz oqıw etip, óz bilim dárejesin keńeytiwi hám tereńlestiriwi zárúr, ásirese magistrlıq dissertatsiyası retinde saylanǵan temanıń ádebiyatın hár tárepleme dıqqat penen úyreniwi shárt.
2. Ilimiy izertlew aparıw ushın zárúr shártlerden biri —miynetsuygishlik. Ílım qunt menen úzliksiz miynet etiwdi talap etedi. Ilimiy izertlew kisiniń kóp waqtın iyelep qóyadı, basqa jumıslar menen shuǵıllanıwǵa waqıt az qaladı. Ílım belsendisigina buǵan ko'nikadi, hawayi kisi ılım dárgayınan demde jıljıtılıp shıǵıp ketedi.
Úzliksiz túrde jigerli túrde etilgen miynet álbette nátiyjeli juwmaqlanadı.
Jas izertlewshi ózinde miynet ıntızamın tárbiyalawı hám miynet ıntızamına qatań ámel qılıwı kerek. Ilimiy jumıs penen shuǵıllanıw kúndelik zárúriyatqa aylanıwı dárkar. Tiykarı haqıyqıy shayır qosıq jazbastan tura almaǵanı sıyaqlı, haqıyqıy alım da ilimiy dóretiwshilik penen shuǵıllanbastan tura almaydı.
Izertlewshi hár kungi waqtın joba menen, orınlı jumsawǵa úyreniwi kerek. Kún tártibi tuzip, hár bir jumısqa zárúr dárejede waqıt ajıratıwı, bunda ilimiy jumıs penen shuǵıllanıw ushın hár kúni álbette arnawlı waqıt jumsaw kerek. Eger áne sonday kún rejimine úzliksiz ámel etip barılsa, etilgen miynet nátiyjeli boladı.
Kirisiwdiń natiyjeliligi maqsetti hám maǵlıwmattıń qollanılıw kólemin kıtapxanǵa túsintiredi. Juwmaq bas betda berilgen qálegen sorawǵa juwaptı hám tiykarǵı punktlerdiń juwmaǵın ózinde sáwlelendiriwi kerek. Oqıw iskerliginde, ádetde, kirisiw de, juwmaq da, tiykarǵı bólekten keyin jazıladı.