Bino va inshootlarda energiya talabi va issiqlik ta’minotini saqlash

Qurilishda energiya samarador va ekologik toza texnologiyalarning turli konsepsiyalari asosida loyihalashtirilgan va qurilgan mikro tumanlar, hattoki arxitektura qurilish maydonlari hamda katta miqdorda bino va inshootlar paydo bo‘ldi. Ushbu konsepsiyalar o‘zining nomlanishi belgilangan. Ulardan eng ko‘p taniqli bo‘lgani quyidagilar hisoblanadi:

Qurilishda energiya samarador va ekologik toza texnologiyalarning turli konsepsiyalari asosida loyihalashtirilgan va qurilgan mikro tumanlar, hattoki arxitektura qurilish maydonlari hamda katta miqdorda bino va inshootlar paydo bo‘ldi. Ushbu konsepsiyalar o‘zining nomlanishi belgilangan. Ulardan eng ko‘p taniqli bo‘lgani quyidagilar hisoblanadi:

 energiya samarador bino va inshootlar;

  energiya talabi past bo‘lgan bino va inshootlar;

 energiya talabi ultra (o‘ta) past bo‘lgan bino va inshootlar; 

 energiyadan foydalanish nol bo‘lgan bino va inshootlar; 

 sust bino va inshootlar; 

 bioiqlimiy arxitektura; 

 baquvvat bino va inshootlar; 

 “aqliy” bino va inshootlar; 

 zakovatli bino va inshootlar; 

 yuqori texnologiyali bino va inshootlar; 

 ekologik xolis bino va inshootlar. 

Adabiyotlarda ushbu konsepsiyalarning har biriga aniqlik kiritishga harakat qilingan. 

Qiyinligi shundaki, bitta qurilish ob’ektida qoidaga muvofiq, bir vaqtning o‘zida bir necha har 

xil konsepsiyalarni amalga oshirilayotganini ko‘rsatish mumkin. Bu yerda, adabiyotlardagi 

ma’lumotlarga asoslangan holda yuqorida qayd etilgan konsepsiyalar bo‘yicha energiya 

samarador va ekologik toza bino va inshootlarni aniqlashga urinib ko‘ramiz.

Energiya samarador bino va inshootlar. Bino va inshootlarda energiya resurslarini samarali ishlatilishi texnik amalga oshadigan, iqtisodiy asoslangan, ijtimoy va ekologik nuqtai nazardan maqbul hamda dastlabki hayot ko‘rinishini o‘zgartirmaydigan innovatsiya qarorlarini qo‘llanilishi hisobidan erishiladi. Energiya samarador bino va inshootlarga past energiya talab qiladigan va nol energiya talab qiladigan bino va inshootlar tegishli bo‘lishi mumkin. Energiya talabi past bo‘lgan bino va inshootlar. Ushbu bino va inshootlarda an’anaviy manbalardan energiya talabini pasayishiga sezilarli ta’sir ko‘rsatadigan noan’anaviy (qayta tiklanadigan) energiya manbalarini qo‘llanilishi bo‘yicha maxsus tadbirlar ko‘zda tutilgan.Energiya talabi past bo‘lgan bino va inshootlarning qoidalari: noan’anaviy (quyosh, grunt va sh.k.) energiya manbalarini ishlatilishi, to‘siq konstruksiyalarni super izolyatsiyasi, so‘rib olinadigan havoning issiqligini va kanalizatsiyadan oqib tushadigan issiqlikni foydalanishga tiklash, umumiy maydonning energiya talabi ko‘pi bilan 15 Vt/m. 

• Energiya samarador bino va inshootlar. Bino va inshootlarda energiya resurslarini samarali ishlatilishi texnik amalga oshadigan, iqtisodiy asoslangan, ijtimoy va ekologik nuqtai nazardan maqbul hamda dastlabki hayot ko‘rinishini o‘zgartirmaydigan innovatsiya qarorlarini qo‘llanilishi hisobidan erishiladi. Energiya samarador bino va inshootlarga past energiya talab qiladigan va nol energiya talab qiladigan bino va inshootlar tegishli bo‘lishi mumkin. Energiya talabi past bo‘lgan bino va inshootlar. Ushbu bino va inshootlarda an’anaviy manbalardan energiya talabini pasayishiga sezilarli ta’sir ko‘rsatadigan noan’anaviy (qayta tiklanadigan) energiya manbalarini qo‘llanilishi bo‘yicha maxsus tadbirlar ko‘zda tutilgan.Energiya talabi past bo‘lgan bino va inshootlarning qoidalari: noan’anaviy (quyosh, grunt va sh.k.) energiya manbalarini ishlatilishi, to‘siq konstruksiyalarni super izolyatsiyasi, so‘rib olinadigan havoning issiqligini va kanalizatsiyadan oqib tushadigan issiqlikni foydalanishga tiklash, umumiy maydonning energiya talabi ko‘pi bilan 15 Vt/m. 
• Bioiqlimiy arxitektura. Arxitekturaning yo‘nalishlaridan biri yorqin ifodalangan oynali mufassallik ishlatilganlik hisoblanadi.
• Bioiqlimiy arxitektura – qurilishda nisbatan ko‘rinishi yoshdir. Bioiqlimiy arxitekturaning asosiy qoidasi – tabiat bilan o‘zaro mosligi va uy-joy binolarini tabiatga yaqinlashtirishga intilishdir.