Bino va inshootlarni barpo etish tehnologiyasi

Binoning yerosti qismi montajining xususiyatlari. Binoning yer osti 
qismini montaj qilish uchun binoning y e r usti qismini barpo etish uchun 
loyihalashtirilgan pnevmog’ildirakli, avtomobilg’, gusenitsali kranlardan, kran-
nuleviklar va minorali kranlardan foydalanish mumkin. 
Ishlarning asosiy xususiyatlari: 
er ishlari bilan bog’lash – montaj qiluvchi kran yki kotlovanga tushiriladi va 
uning uchun kiruvchi pandus quriladi yki kran uchun kotlovan chetida xarakatlanish 
uchun y e tarlicha keng joy qoldiriladi; 
tuproqni qayta to’kib to’ldirish va qatlam – qatlam bo’yicha zichlashtirishning 
puxtaligi, chunki tuproqni qayta to’ldirish zonalarida ko’pincha joylashtiriladigan 

---

41 
kranosti yo’llarining mustaxkamligini kafolatlash zarur. 
Agar binoning yer usti qismini montaj qilishda minorali krandan foydalanish 
nazarda tutilgan bo’lsa, u bilan y e r osti qismini ham montaj qilish mumkin. Bu 
holda kran osti yo’llari va kranning o’zini montaj qilishni poydevorlarni ytqizish 
boshlangunga qadar tugallash zarur. Agar kotlovanning chuqurligi katta bo’lsa va 
kranning kotlovan cheti bo’ylab harakatlanishda ynbag’irning mustahkamligi buzilishi 
mumkin bo’lsa, u holda montaj ishlarini bir nuqtadan va strela qulochi uzunligida 
olib borish maqsadga muvofiq. Bunda poydevor ystiqlari, yerto’la devorlari bloklari, 
ustypma plitalari o’rnatiladi, gidroizolyatsiya qilinadi, qo’yinlarga qayta tuproq 
tortiladi, yahni ynbag’irning (qiyalikning) buzilish havfini bartaraf etuvchi tiragich 
devor shakllantiriladi. 
6- 
ma’ruza. ZAVODDA TAYYoRLANGAN 
KONSTRUKTSIYaLARDAN BINO VA INSHOOTLARNI BARPO 
ETISH TEXNOLOGIYaLARI 
 
Ma’ruza rejasi: 
1. Katta oraliqli bino va inshootlarni montaj usullari.Umumiy .qoidalar. 
2. Katta oraliqli binolar montajini o’ziga xosligi. Karkas elementlarini o’rnatish ketma-
ketligi. 
3. Vaqtinchalik tayanch va so’rilardan foydalanish. Inshootlarni doimiy tayanchlarga 
ko’chirish usullari. 
4. Montaj usullarini va ishlarni birgalikda olib borishni tanlash.