Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi 5580200 − «Bino va inshootlar qurilishi»

 
Qurilish maydonini, ishlarini va mehnatni tashkil qilish 
Ko‘p qavatli yaxlit quyma binolar sirpanuvchi qolipda barpo qilinganda 
qurilish maydonini tashkillashtirish vaqtida quyidagi masalalar hal 
qilinadi: minorali kran va betonni qorishtirish tugunini joylashtirish, 
armatura, yig‘ma temirbeton konsruksiyalar, tom qoplamasi ashyolari va 
boshqa qurilish materiallarini saqlash uchun omborxonalarni tashkil qilish; 
vaqtinchalik yo‘llarni qurish va muxandislik komunikatsiyalarini o‘tqazish, 
qurilishdagi ishchi xodimlar uchun mo‘ljallangan vaqtinchalik maishiy va 
ma’muriy binolarni joylashtirish. 
Sirpanuvchi qolipda yaxlit quyma binolarni barpo qilish − kompleks 
jarayon bo‘lib, u quyidagi ishlarni o‘z ichiga oladi: konstruksiyalarni 
armaturalash, domkrat sterjenlarini ulab uzaytirish, deraza va eshik 
bloklarining o‘rnatma detallarni yoki ichqo‘ymalarini o‘rnatish, maxsus 
plitalarni qurish, beton qorishmasini yotqizish, betonni parvarish qilish va 
boshqa ishlar. Sanab o‘tilgan ishlar vaqt bo‘yicha o‘zaro bog‘langan 
bo‘lishi lozim. Хususan, devorlarni armaturalash beton qorishmasini 
yotqizishdan na ilgarilab ketmasligi, na orqada qolib ketmasligi lozim. 
Domkrat sterjenlari sirpanuvchi qolip ko‘tarilgani sari ulab uzaytirilishi 
lozim. Darchalar hosil qilish uchun ichqo‘ymalar armaturali karkaslarni 
montaj qilishdan oldin o‘rnatilishi lozim. Sirpanuvchi qolipda yaxlit 
quyma binolarni barpo qilish oqimli usulida olib boriladi. Buning uchun 
bino zaxvatkalarga bo‘linadi va har bir zaxvatkada faqat ma’lum bir 
texnologik jarayonning bajarilishi tashkil qilinadi. Har bir ishning turi − 
ixtisoslashgan zveno, jarayon esa − kompleks brigada tomonidan 
bajariladi. Bunda ishlarni bajarishning texnologiyaga oid ketma-ketligiga 
qat’iy rioya qilinadi. Beton qorishmasini yotqizish va zichlash yetakchi 
jarayon bo‘lgani uchun, qabul qilingan betonlash tezligiga boshqa barcha 
jarayonlarning sur’ati moslashtiriladi. Ishchilar zvenosi bir zaxvatkada 
ishlarini bajarib bo‘lgan dan so‘ng boshqa zaxvatkaga o‘tadilar va shu 
bilan birga boshqa zvenolar uchun ish frontini ochib beradilar. Yaxlit 
quyma binoni barpo qilishda mexanizatsiyalash vositalarining holatiga 
34

---

alohida e’tibor beriladi, chunki biron bir mexanizmning ishdan chiqishi 
butun oqim ritmining buzilib ketishiga olib keladi. 
Binoning devorlarini sirpanuvchi qolipda barpo qilganda betonlash 
ishlarini boshlashdan oldin kerakli materiallarning (armatura sterjenlari, 
qoldirma detallar, issiqlik izolyatsiyalovchi materiallar, domkrat sterjenlari 
va boshqalarning) zaxirasi, materiallar va yarim tayyor maxsulotlarni 
tashishi uchun mexanizatsiyalash vositalari tayyorlab qo‘yiladi. Ob’ekt 
elektr energiyasi bilan ishonchli ta’minlanadi, payvandlash uskunalari, 
beton qorishmasini gorizontal yo‘nalishda ko‘chirish vositalari sinovdan 
o‘tkazilib tekshirib ko‘rinadi.