Biofaol moddalar kimyosi fanidan laboratoriya mashg'ulotlari h. T. Avezov z. A. Sulaymonova

2-rasm. Thymus 
vulgaris – tog' jambil 

---

5 
buzilishi bilan bog'liq kasalliklarda tog'jambil o'simligidan vanna qilish yo'li bilan 
davolanish tavsiya etiladi. Bolalar tajribasida esa uyqusizlik, toshma toshishi, teri 
kasalliklari, oshqozon-ichak faoliyatining buzilishi kabi kasalliklarda ham 
foydalaniladi. Teri kasalliklarida jambildan tayyorlangan suyuklikka dokani 
namlab terining xastalangan qismiga bog'lanadi.
Xalq tabobatida tog' jambil siydik va ter haydovchi, ishtaha ochuvchi omil 
sifatida, yo'tal va tumovga qarshi, dizenteriya, me'da xastaliklarida, bosh og'rig'i, 
ichak faoliyatining buzilishida tavsiya etiladi. Qaynatmani sovutilgan holda 
ovqatdan oldin kuniga 3 mahal yarim stakandan ichiladi. Stomatitda og'iz bo'shlig'i 
to'liqligicha jambil qaynatmasi bilan chayqaladi. Tog'jambilining quyuq ekstrakti 
“Pertussin” tarkibida bo'lib, yo'talni yumshatish, bronxit, yuqori nafas yo'llari 
kasalliklarini davolashda ishlatiladi. Dorivor o‘simliklarning botanik tasnifi 
quyidagi jadvalda berilgan. 
 
Dorivor o‘simliklar turlarining sistematik tahlili 
№ 
Mahalliy 
nomi 
Ilmiy nomi 
Hayotiy 
shakli 
Tarqalish zonasi 
Ahamiyati
Murakkabguldoshlar oilasi 
1 Bo‘ymodaron 
Achillea millefolium 
Ko‘p yillik 
Adir, tog‘, yaylov 
Dorivor
2 
Dastarbosh 
Achillea filipendulina 
Ko‘p yillik 
Adir, tog‘ 
Dorivor
3 
Ermon 
Artemisia absinthium 
Ko‘p yillik 
Cho‘l, adir, tog‘, 
vohalarda 
Dorivor
4 
Tirnoqgul 
Calendula officinalis
Bir yillik 
Sug‘oriladigan 
yerlarda 
Manzarali 
dorivor 
5 
Sachratqi 
Cichorium intybus 
Ko‘p yillik 
Voha, adir, tog‘ 
Dorivor
6 
Andiz 
Inula grandis
Ko‘p yillik 
Adir, tog‘ 
Dorivor
7 
Jinchak 
Lagonichium farctum 
Yarimbuta
Cho‘l, adir 
Dorivor
8 
Moychechak 
Matricaria lamellata 
Bir yillik 
Vohalarda
Dorivor