Biofizika

Nokovalent bog’lar:
- Ion bog’lar - 40-400 kDj/molg’
- Ion-di’ol va di’ol-di’ol bog’lanishlar - 4-40 kDj/molg’
- Vodorod bog’lar - 8-25 kDj/molg’
- Gidrofob bog’lanishlar - 4-2,5 kDj/molg’
- Van-der-Vaals bog’lanishlar – qisqa masofodagi o’zaro tortilish yoki itarilish - Ye q 4-40 kDj/molg’.
Oqsil strukturasini belgilovchi uch turdagi bog’lanishlar
‘oli’e’tidlarning anik konformatsiyasi xosil bulishida Vaan-der-vaalg’s kuchlari,vodorod va kovalent boglar,eektrostatik kuchlar va gidrofob tahsirlashishlarning axamiyati kata.Ayniksa,birinchi ikkita omil xal kiluvchi urin tutadi.
Ikkita makromolekula qismlarining o’zaro tahsirlashuvchi qismlari o’rtasida vujudga keluvchi tahsirlashish kuchi umumiy holatda quyidagi formula bilan ifodalanadi:
F(r) q -ΔU(r)/Δr
Bu yerda: F – tahsirlashish kuchi;
U – tahsirlashishning potentsial energiyasi, bunda yuqoridagi barcha tahsirlashish kuchlari xisobga olinadi;
r – molekulalar o’rtasidagi masofa.
Makromolekulalar strukturasi va uzaro tahsirlashish kuchlari
Van-der-vaalg’s kuchlari, elektrostatistik, gidrofobli uzaro tahsir, vodorodli boglar
Biologik sistemalar barkarorligida Van-der-vaalg’s kuchlaridan tashkari vodorod boglanishlar va zaryadlangan xamda kutbli guruxlar urtasida vujudga keladigan elektrostatik tahsirlashishlar xam muxim axamiyatga ega.


Makromolekulalardagi boglar va uzaro tahsirlashish turlari
Makromolekulalrning barkarorligini ularning tashkil etuvchi atomlar va molekulalar orasidagi uzaro tahsirlovchi kuchlar belgilaydi. Bu kuchlar umumiy kurinishda kuyidagilardan iborat:
Kovalent boglar, yoki kuchli uzaro tahsirlashishlar:

• 
  Birlamchi strukturani tahminlovchi boglar - 146-680 kDj/molg’
  
• 
  Disulg’fid boglar - 210 kDj/molg’
  

Nokovalent boglar, yoki juda sust uzaro tahsirlashishlar :

• 
  Ion boglar - 40-400 kDj/molg’
  
• 
  Ion-di’olg’ boglar - 4-40 kDj/molg’
  
• 
  Vodorod boglar- 8-25 kDj/molg’
  
• 
  Gidrofob uzaro tahsirlashish - 4-2,5 kDj/molg’.
  
• 
  Dis’ersion uzaro tahsirlashish (London kuchlari). 4-40 kDj/molg’
  
• 
  Van-der-Vaalg’s uzaro tahsirlashish - 0,5 kDj/molg’
  

London kuchlari Van-der-Vaalg’s bilan muvozanatlashtirilgan masofaga Van-der-Vaalg’s radiusi deb ataladi.

•