Biologik tizimlar haqida tushuncha (metodlar; tiriklikning xususiyatlar)

Ontogenez va uning tiplari.
1.(2020) Odamda murtak ektodermasidan rivojlanuvchi tuzulmalarni aniqlang.
1) uzunchoq miya; 2) ichak epiteliysi;
3) terining epidermis qavati; 4) o'rnrov osti muskuli; 5) kolbachasimon va tayoqchasimon retseptorlar; 6) o'pka arteriyasi;
7) o'ng va chap o'pka; 8) jabra.
A) 2,4 B) 5,8 C) 1,3 D) 6,7
2.(2020) Quyidagilardan postembrional rivojlanishi metamor­foz yo'li bilan amalga oshuvchi xordalilar tipi vakillarini aniqlang.
1) assidiya; 2) alligator; 3) tovusko'z;
4) xamelion; 5) yashil qurbaqa;
6) trixogramma;7) povituxa qurbaqasi;
8) qizilto'sh.
A) 6,8 B) 3,7 C) 1,5 D) 2,4
3.(2019) Ildam kaltakesakning embrional rivojlanish davriga mos keluvchi to'g'ri javobni aniqlang.
1) gastrula blastulanirig botib kirishi hisobiga hosil bo'ladi;
2) murtak varaqasining entoderma qavatidan miyacha hosil bo'ladi;
3) blastuladagi barcha hujayralar gaploid to'plamga ega;
4) zigotaning 2 marta meridianal bo'linishidan 32 ta blastomer hosil bo'ladi;
5) blastulaning devori bir qavat hujayradan tashkil topgan;
6) blastomerlar mitoz usulida bo'lingan hujayralar;
7) zigota avval meyoz keyin mitoz usulida bo'lingan hujayralarning qo'shilishidan hosil bo'lgan.
A) 3,4 B) 1,6 C) 2,7 D) 5,6
4.(2019) Zog'ora baliq zigotasining nazariy jihatdan 4 marta meridianal, 2 marta ekvatorial bo'linishidan hosil bo'lgan blastomerlardagi jami xromosomalar sonini toping.
A) 6656 B) 7968 C) 5760 D) 4864
5. (2019) Shimpanze zigotasining nazariy jihatdan 3 marta me­ridianal, 2 marta ekvatorial bo'linishidan hosil bo'lgan blas­tomerlardagi jami autosoma xromosomalari sonini toping.
A) 3072 B) 2208 C) 1472 D) 1536
6. (2019) Odamda murtak mezodermadan rivojlanuvchi tuzilmalarni aniqlang.
1) o'pka; 2) o'rnrov osti muskuli;
3) o'pka arteriyasi; 4) vestibular analizatorlarning retseptorlari; 5) jigar;
6) proprioretseptorlar; 7) miyacha; 8) to'sh suyagi.
A) 1,5 ' B) 7,8 C) 4,6 D) 2,3
7.(2019) Gastrula jarayoni blastula devorining qat-qat joylashuv yo'li bilan amalga oshadigan issiqqonli organizm­larni aniqlang.
1) iguana; 2) kivi qushi; 3) alligator; 4) tovus; 5) lira qushi; 6) emu; 7) nandu; 8) xameleon.
A) 1,7 B) 3,6 C) 4,8 D) 2,5
8.(2019) Gastrulyatsiya jarayoni blastula devorining o'sib kirish yo'li bilan amalga oshadigan organizmlarni aniqlang.
1) povituxa qurbaqasi; 2) iguana; 3) dengiz likopchasi; 4) xameleon; 5) qizil korall polip;
6) salamandra; 7) agama; 8) kvaksha baqasi
A) 2,8 B) 1,6 C) 3,5 D) 4,7
9.(2019) Gastrulyatsiya jarayoni blastula devorining qat-qat joylashuv yo‘li bilan amalga oshadigan organizmlarni aniq­lang.
1) povituxa qurbaqasi; 2) kolibri; 3) dengiz likopchasi; 4) xameleon;5) qizil korall polip;
6) salamandra; 7) agama 8) kvaksha baqasi.
A) 1,8 B) 2,7C) 3,5 D) 4,6
10.(2018) Ontogenetik o'zgaruvchanlik haqidagi to'g'ri hisoblangan fikrlarni aniqlang. 1) fenotipik o'zgaruvchanlikka misol bo'ladi:
2) genotipik o'zgaruvchanlikka misol bo'ladi; 3) individlarning tenotip va genotip jihatdan xilma-xil boiishiga olib keladi;
4) namoyon bo'lishi genotip bilan belgilanadi; 5) ota-onadan olgan xromosomalar individual rivojlanishning turli bosqichlarida o'xshash bo'ladi;
6) organizm rivojlanishning turli bosqichlarida abiotik omillar ta’sirida o'zgaradi;
7) organizm genotipining o'zgarishi bilan doim bog'liq emas;
8) organizm yoshi bilan bog;liq holda yuzaga chiqadi;
9) har xil genotipli organizmlarni chatisluirish natijasida yuzaga chiqadi.
10) meyoz natijasida gomologik xromosomalarning tasodifiy tarqalishi tufayli yuzaga chiqadi
A) 2,3,4,6 B) 4,5,7C) 2,3 D) 1,4,8. 9,10
11.(2018) Qaysi organizmlar postembrional davrda xordaga (a), nerv nayiga (b), jabra yoriqlariga (c) ega bo'ladi?
1) beluga; 2) oq amur; 3) lansetnik;
4) salamandra;5) oqbiqin delfin; 6) assidiya;
7) qilquyruq; 8) manta
A) a-4,5; b-3,6; c-2 B) a-3,6,7; b-3; c-5,8
C) a-3; b-3,6; c-4,5 D) a-1,3; b-3; c-8
12.(2018) Noto'g'ri rivojlanuvchi umurtqasiz (a) va to'g'ri (b) rivojlanuvchi umurtqali organizmlarni aniqlang.
1) urchuqsimon kaltakesak; 2) qichitqio't kapalagi; 3) planariya; 4) kvaksha 5) chuchuk suv gidrasi; 6) midiya; 7) povituxa;
8) chug'irchiq
A) a-2,6; b-1,8 B) a-4,7; b-1,8
C) a-2,5; b-1,3 D) a-2,6; b-3,5
13.(2018) Noto'g'ri rivojlanuvchi umurtqasiz (a) va to'g'ri (b) rivojlanuvchi umurtqali organizmlarni aniqlang.
1) sariqilon; 2) poliksina; 3) planariya;
4) kvaksha; 5)Laureliya; 6) dreysena;
7) triton; 8) turna
A) a-2,5; b 1.3 B) a-4,7; b-1,8
C) a-2,6; b-1,8 D) a-2,6; b-3,5


14.(2018) Noto'g'ri rivojlanuvchi umurtqasiz (a) va to'g'ri (b) rivojlanuvchi umurtqali organizmlarni aniqlang.
1) echkemar; 2) maxaon; 3) planariya;
4) salamandra: 5) qutb meduzasi;
6) perlovitsiya 7) triton: 8) kaklik
A) a 2.6; b 1.8 B) a-4,7; b-1,8
C)a 2.5; b 1.3 D) a-2,6; b-3,5
15. 2018) To'g'ri rivojlanuvchi germafrodit (a) va noto'g'ri (b) rivojlanuvchi ayrim jinsli organizmlarni aniqlang.
1 ) echkemar: 2) maxaon; 3) planariya:
4) qizil chuvalchang; 5 ) qutb meduzasi:
6) perlovitsiya; 7 triton8) rishta
A a-3,4; b-7,8 B) a-4,7; b-1,8
C a-1,4; b-2,6 D) a-2,6; b-3,5
16.(2018) To'g'ri rivojlanuvchi germafrodit (a) va noto'g'ri (b) rivojlanuvchi ayrim jinsli organizmlarni aniqlang
1) ildam kaltakesak; 2) podoliya; 3) planariya; 4 ) yomg'ir chuvalchangi; 5) ildizog'iz meduzasi; 6) baqachanoq; 7) povituxa;
8) askarida
A) a-1,4; b-2,6 B) a-4,7; b-1,8
C) a-3,4; b-7,8 D) a-2,6; b-3,5
17.(2018) To'g'ri rivojlanuvchi germafrodit (a) va noto'g'ri (b) rivojlanuvchi ayrim jinsli organizmlarni aniqlang.
1) koral aspidi; 2) gelikonius; 3) chuchuk suv shillig'i; 4) qizil chuvalchang 5) chuchuk suvgidrasi; 6) perlovitsiya
7) kvaksha; 8) rishta
A) a-4,7; b-1,8 B) a-3,4; b-7,8
C) a-1,4; b-2,6 D) a-2,6; b-3,5
18. (2018) Barbadenze g'o'zasida urug'lanish natijasida bir nechta zigota hosil bo'ldi. Zigotalardagi xromosomalarning umu­miy soni 6240 ta bo'lsa, tuxum hujayrani urug'lantirishda ishtirok etgan spermiylar sonini toping.
A) 240 B) 180 C) 120 D) 360
19. (2018) Triton embrional rivojlanish davriga xos ma’lumotlarni aniqlang.
1) urug'lanish tashqi;
2) gastrulatsiya blastulaning qat-qat joylashuvi hisobiga bo'ladi;
3) 2 marta ekvatorial bo'linishdan so'ng
32 ta blastomer hosil bo'ladi;
4) ektodermadan ichak epiteliysi rivojlanadi ; 5) 3 marta meridinal bo'linishdan so'ng 16 ta hujayra hosil bo'ladi;
6) ichki urug'lanish kuzatiladi
A) 3,5 B) 1,2 C) 4,6 D) 3,4
20.(2018) Gavialning embrional rivojlanishini ketma-ketligi-ni to'g'ri belgilang.
1) blastula 2) xorda 3) mezoderma 4) zigota 5) spermatazoid 6) biastamer 7) suyak
8) gastralu
A) 4,6,1,8,3,2,7 B) 5,4,6,8,3,2,7
C) 4,1,6,8,3,2,7 D) 4,6,1,3,8,2,7
21.(2018) Jayronning embrional rivojlanish ketma-ketligini aniqlang.
1) buyrak 2) zigota 3) biastamer 4) endoderma 5) ichak nayi 6) muskullar tarkibiga kiruvchi mioglabin oqsilini hosil bo'lishi
7) tuxumdonni hosil bo'lishi
A) 2,3,4,6,5,1,7 B) 2,3,1,6,5,4,7
C) 3,2,4,5,6,1,7 D) 2,3,4,5,6,1,7
22.(2017) Qora kalamushning zigotasi 4 marata meridianal bo'lingandan so'ng uning blastulasidagi blastamerlarida jami xromasomalr soni 2688 taga yetgan bo'lsa, unig tuxum hu­jayrasidagi xromasomalar sonini aniqlang.
A) 19 B) 20 D) 18 D) 21
23.(2017) Gastrulatsiyasi ona organizmda boruvchi organizm­larni aniqlang.
1) pavituxa 2) triton 3) manta 4) chayon
5) salamadra 6) timsoq 7) tikandum 8) kakku
A) 1,2,5 B) 1,3,7 C) 2,8,4 D) 3,4,7
24.(2017) Postembranal davri to'gri kechmaydigan(a) va to'g'ri kechuvchi(b) organizmlarni ko'rsating.
1) kolorada qo'ng'izini barg ostiga tuxum qo'yishi
2) yomg'ir chuvalchangini tuxum qo'yishi
3) o'rgimchakni tuxumini pilla ichiga qo'yishi 4) kurapatkani rangi yozda qo'ng'ir bo'lishi qishda oq rangda bo'lishi
5) tut ipak qurtini pillaga o'ralishi
6) asal arini tuxumini mumdan yasalgan katakchalarga qo'yishi
A) a-2,3,4; b-1,5,6 B) a-2,4,6; b-1,3,5
C) a-2,4,5; b-1,3,6 D) a-1,5,6; b-2,3,4
25. (2017) Postembranal davri to‘g‘ri kechmaydigan(a) to‘g‘ri kechuvchi(b) organizmlarni ko'rsating.
1) planariyani pilla ichiga tuxum' qo'yishi
2) chivinni lichinkasini suvda rivojlanishi
3) gornastoyni rangi faslga qarab o'zgarishi
4) tovusko'zni qurtida 3 juft haqiqiy oyoqlarini bo'lishi
5) saliq ilonni po'sti parchaparcha bo'lib ko'chishi
6) ipak qurti kapalagi tuxumini barg ustiga qo'yishi
A) a-1,3,5; b-2,4,6 B) a-2,4,6; b-1,3,5
C) a-5,6,4; b-1,2,3 D) a-3,5,2; b-1,4,6
26. (2017) Gastrulatsiya(a) va organogenez(b) ga xos xususi­yatlarni tanlang.
1) pavituxada endodermani hosil bo'lishi o'sib kirish orqali amalga oshadi
2) murtak varaqalarini biogenetik qonunga asosan ro'y berishi
3) murtak varaqalarini hosil bo'lishi filoembragenez qonuniga asosan ro'y berishi
4) tritonni ektodermasidan nerv nayini hosil bo'lishi
5) blastasel bo'shlig'idan hosil bo'lgan qavatdan ayirish sistemasini hosil bo'lishi
6) o'zak organlarni hosil bo'lishi
7) maydalanishdan keyingi bosqich
A) a-1,2,7; b-4,5,6 B) a-4,6,7; b-1,2,5
C) a-4,5,6; b-1,2,7 D) a-3,4,5; b-1,6,7
27. (2017) Organogenez jarayoniga xos bo'lmagan xususiyatlarni ko'rsating.
1) gastrulatsiyadan keyingi jarayon
2) gaploid to'plamli hujayralarni hosil bo'lishi 3) bastasel bo'shlig'idan hosil bo'lgan murtak varag'idan sezgi organlarni hosil bo'lishi
4) yetilish bosqichida hujayralarni mitoz bo'linishi kuzatiladi
5) nerv nayi, xorda va ichak nayini hosil bo'lishi 6) tuxum hujayrani hosil bo'lishi
A) 3,4 B) 1,2 C) 5,6 D) 2,5
28. (2017) Tritonni embrional rivojlanishiga xos bo'lmagan xu­susiyatlarni aniqlang.
1) ektodermadan nerv nayi, teri epiteliysini rivojlanishi
2) biogenetik qonuni asosida murtak varaqasini hosil bo'lishi
3) orgonagenez jarayonidan oldigi bosqich blastula hosil bo'lishi bilan tugiydi
4) maydalanish bosqichidan keyin o'zak organlar majmuasi hosil bo'ladi.
A) 1,2 B) 3,4 C) 1,4 D) 2,3
29. (2017) Noma’lum hayvon 3 marta meridian bo'linish bilan 4 marta ekvatrial bo'linishi natijasida blastamerlardagi xro­masomalar farqi 15872 ni tashkil qilsa muskul hujayrasida nechata autosoma bo'ladi?
A) 64 B) 32 C) 30 D) 16
30. (2017) Gorilla blastamerlar soni undagi xromasomalar soni­dan 3008 ta kam bo'lsa, necha marta meridian(a) va necha marta ekvatrial(b) bo'linganligini aniqlang. .
A) a-3; b-2 B) a-3; b-3 C) a-4; b-3 D) a-4; b-4