Biologiya (Odam va uning salomatligi) 2020 yangi

52-mavzu: Sezgi organlarining ahamiyati.

1.Analizatorlar qismlari va ular funksiyasini juftlab yozing: a-periferik, b-oliy markaz,d-o'tkazuvchi; 1-tasirni qabul qilib, nerv impulslariga aylantirish, 2-tasirni markazga uzatish, 3-tasirni tahlil qilish,tuyg'u hosil qilish. A) a-2,b-3,d-1 B) a-1,b-2,d-3 C) a-1,b-3,d-2 D)a-2,b-1,d-3

2.Analizatorlar qismlarini va ularga xos elementlar bilan birga juftlab yozing: a-periferik , b-markaziy,d-o'tkazuvchi; 1-sezuvchi neyronlar,2-sezgi organlaridagi retseptorlar, 3-yarimsharlar po'stlog'idagi neyronlar tanasi. A) a-2,b-3,d-1 B) a-1,b-2,d-3 C) a-1,b-3,d-2 D)a-2,b-1,d-3
3.Tashqi muhitda yuz berayotgan hodisalarni qaysi analizator orqali sezishimizni to'g'ri tartibda moslashtirilgan javobni belgilang: a-osmonda bulut paydo bo'lishi, b-havoning sovishi, d-momaqaldiroq gumburlashidan tezda yomg'ir yog'ishi to'g'risida xulosa chiqaramiz,yomg'ir yog'ishini kutib o'tirmasdan,o'zimizni panaga olamiz. 1-ko'rish analizatori, 2-ta'm bilish analizatori, 3-teri analizatori, 4-eshitish analizatori,5-muvozanat analizatori.
A)a-1,b-3,d-4 B)a-2,b-5,d-4 C) a-1,b-2,d-3 D) a-4,b-3,d-1
4.Barcha analizatorlarning muvofiqlashib ishlashi qanday sodir bo'ladi?
A)sezgi organlaridan chiqadigan nerv yo'llari orqa miya, bosh miya stvoli va oraliq miyada kesishib, kontakt hosil qiladi
B)sezgi organlaridan chiqadigan nerv yo'llari o'rta miya, bosh miya stvoli va oraliq miyada kesishib, tutashuv hosil qiladi
C)sezgi organlaridan chiqadigan nerv yo'llari uzunchoq miya va oraliq miyada kesishib, impuls hosil qiladi
D)sezgi organlaridan chiqadigan nerv yo'llari miyacha, bosh miya stvoli va oraliq miyada kesishib, kontakt hosil qiladi
5.Sensor sistemani nimalar hosil qilishini belgilang?
A)retseptorlar B)qo'zg'alishni nerv markaziga o'tkazadigan nerv yo'li C)yarimsharlar po'stlog'ining maxsus zonasi D)hammasi to'g'ri
6.Bosh miya yarimsharlari po'stloq qismidagi analizatorlarning oliy markazlarini to'g'ri juftlashtiring: a-ensa, b-tepa, d-chakka; 1-eshitish markazi; 2-teri orqali sezish; 3-ko'rish; 4-ta'm bilish.
A)a-1; b-2,4; d-3 B)a-3; b-2; d-1 C) a-1; b-3; d-2 D)a-1; b-2; d-4
7.Quloqning nog'ora pardasining tovush signali hosil qilish qobiliyatini to'g'ri tavsiflangan qatorni toping?
A)tovush kislorod atomidan 100 marta kichik masofaga siljiganida ham retseptorlarda tovush signallari hosil bo'ladi
B)tovush vodorod atomidan 10 marta kichik masofaga siljiganida ham retseptorlarda tovush signallari hosil bo'ladi
C)tovush azot atomidan 100 marta kichik masofaga siljiganida ham retseptorlarda tovush signallari hosil bo'ladi
D)tovush suv atomidan 100 marta kichik masofaga siljiganida ham retseptorlarda tovush signallari hosil bo'ladi
8.Ko'z retseptorlarini ko'rish qobiliyatini to'g'ri tavsiflangan qatorni toping?
A)retseptorlari bir kvant yorug'likda ham ko'rish sezgisini hosil qiladi
B) retseptorlari ikki kvant yorug'likda ham ko'rish sezgisini hosil qiladi
C) retseptorlari o'n kvant yorug'likda ham ko'rish sezgisini hosil qiladi
D) retseptorlari yuz kvant yorug'likda ham ko'rish sezgisini hosil qiladi
9.Bosh miya yarimsharlari po'stlog'idagi qaysi zonalar barcha analizatorlarni o'zaro bog'lab turadi?
A)sezish zonasi B)harakat zonasi C)assotsiativ zona D)barcha javoblar to'g'ri
10.Sensor so'zining lug'aviy ma'nosini to'g'ri tanlang?
A)lot. sensus -sezgi B)lot. sensus - tuyg'u C)lot. sensus -harakat D)lot. sensor- qimirlash
11.Quyidagi javoblardan qaysi birida noto'g'ri fikr ko'rsatilgan?
A)retseptorlarning har biri muayyan ta'sirni qabul qilib, nerv signallariga aylantiradi
B)nerv impulslari sezgi organlarida joylashgan retseptorlardan sezuvchi neyronlar orqali periferik nerv sistemasiga uzatiladi
C)barcha analizatorlar funksional jihatdan o'zaro chambarchas bog'langan
D)analizatorlardan birining funksiyasi buzilganda boshqalaring sezgirligi kuchayadi
12.Nerv impulslari tasirida yarimsharlar po'stlog'idagi neyronlarning qo'zg'alishi nimani hosil qiladi?
A)refleksni B)sezgi tuyg'usini C)harakat D)t.j.berilmagan
13.Analizatorlar deb kim atagan? A)Mechnikov B)Sechenov C)Pavlov D) Basov
14.Analizatorlar nechaga bo'linadi?
15.Analizatorning tuzulishini tuushuntirib berin