Biologya va labaratorya xonalarini
Download 341.25 Kb. Pdf ko'rish
|
BIOLOGYA VA LABARATORYA XONALARINI KO\'RGAZMALI QUROLLAR BILAN JIHOZLANISHI
|
partizanlariga qarshi biologik qurollardan, xususan, kuydirgi sporalaridan foydalanganlar. Bu janubiy Afrikadagi eng katta epidemiyani keltirib chiqardi, natijada 1000 ga yaqin inson halok boʻldi[14] [15] [16]. 1979 yil aprel oyida Sverdlovskda kuydirgi epidemiyasi Sverdlovsk-19 laboratoriyasidan kuydirgi bakteriyasining sizib chiqishi natijasida yuzaga kelgan. Rasmiy sovet versiyasiga koʻra, kasallikning sababi kasallangan sigirlarning goʻshti edi. 1992 yil 4 aprelda fojianing 13 yilligi munosabati bilan B. N. Yeltsin Rossiya Federatsiyasining „1979 yilda Sverdlovsk shahrida kuydirgidan vafot etgan fuqarolarning oilalarini pensiya taʼminotini yaxshilash toʻgʻrisida―gi qonunni imzoladi[17]. Chernobildagi Sverdlovsk halokati va aslida begunoh odamlarning oʻlimi uchun harbiy bakteriologlarning javobgarligini tan olish masalasi koʻrib chiqildi. Bioqurol ishlab chiqaruvchi zavoddan (Sverdlovsk-19) tasodifiy sizib chiqish versiyasi bir oydan keyin Rossiya Federatsiyasi Prezidenti tomonidan yana tasdiqlandi[18]. 2001 yil sentyabr oyida kuydirgini pochta orqali yuborish holati kuzatildi. Biologik qurol bilan zararlanish xususiyatlari Bakterial yoki virusli vositalar taʼsir qilganda, kasallik darhol yuzaga kelmaydi, deyarli har doim yashirin (inkubatsiya) davr mavjud boʻlib, unda kasallik tashqi belgilar bilan oʻzini namoyon qilmaydi va zararlangan shaxs jangovar qobiliyatini yoʻqotmaydi. Baʼzi kasalliklar (oʻlat, vabo, kuydirgi) kasal odamdan sogʻlom odamga yuqishi va tez tarqalib, epidemiyalarni keltirib chiqarishi mumkin. Bakterial vositalardan foydalanish faktini aniqlash va patogen turini aniqlash juda qiyin, chunki na mikroblar, na toksinlar rang, hid va taʼmga ega emas va ularning taʼsiri uzoq vaqtdan keyin paydo boʻlishi mumkin. Bakteriyalar va viruslarni aniqlash faqat maxsus laboratoriya tadqiqotlari orqali mumkin boʻladi, bu juda koʻp vaqtni oladi, oqibatda esa epidemik kasalliklarning oldini olish uchun oʻz vaqtida choralar koʻrishni qiyinlashadi. Bakteriologik qurollardan foydalanish belgisi, shuningdek, hudud atrofida yotgan oʻq-dorilar (uning uchun moʻljallangan) va uni etkazib berishning boshqa vositalaridir[19]. Baʼzi hollarda ayrim hasharotlar yoki kemiruvchilarning toʻsatdan paydo boʻlishi va sonining keskin koʻpayishi biologik quroldan foydalanish belgisi sifatiad qaraladi (masalan — qor koʻp miqdorda burgalar aniqlanishi[20]). Zamonaviy strategik biologik qurollar ishlatilganda halokatli oqibatlarga olib kelishi ehtimolini oshirish uchun viruslar va bakterial sporalarning aralashmalaridan foydalanadi, ammo, qoida tariqasida, ularning taʼsirini hududiy lokalizatsiya qilish va oʻz yoʻqotishlarini oldini olish uchun odamdan odamga oʻtmaydigan shtammlardan foydalaniladi. Xulosa Bakterial yoki virusli vositalar taʼsir qilganda, kasallik darhol yuzaga kelmaydi, deyarli har doim yashirin (inkubatsiya) davr mavjud boʻlib, unda kasallik tashqi belgilar bilan oʻzini namoyon qilmaydi va zararlangan shaxs jangovar qobiliyatini yoʻqotmaydi. Baʼzi kasalliklar (oʻlat, vabo, kuydirgi) kasal odamdan sogʻlom odamga yuqishi va tez tarqalib, epidemiyalarni keltirib chiqarishi mumkin. Bakterial vositalardan foydalanish faktini aniqlash va patogen turini aniqlash juda qiyin, chunki na mikroblar, na toksinlar rang, hid va taʼmga ega emas va ularning taʼsiri uzoq vaqtdan keyin paydo boʻlishi mumkin. Bakteriyalar va viruslarni aniqlash faqat maxsus laboratoriya tadqiqotlari orqali mumkin boʻladi, bu juda koʻp vaqtni oladi, oqibatda esa epidemik kasalliklarning oldini olish uchun oʻz vaqtida choralar koʻrishni qiyinlashadi. Bakteriologik qurollardan foydalanish belgisi, shuningdek, hudud atrofida yotgan oʻq-dorilar (uning uchun moʻljallangan) va uni etkazib berishning boshqa vositalaridir[19]. Baʼzi hollarda ayrim hasharotlar yoki kemiruvchilarning toʻsatdan paydo boʻlishi va sonining keskin koʻpayishi biologik quroldan foydalanish belgisi sifatiad qaraladi (masalan — qor koʻp miqdorda burgalar aniqlanishi[20]). |
