Биотехнологияфанига кириш - Фаннинг мақсад ва вазифалари.
- Биотехнология фани ривожланиш тарихи.
- Фаннинг ривожланишига чет эл ва маҳаллий олимларнинг қўшган ҳиссалари хақида.
- Биотехнология фанининг ривожла-ниш истиқболлари ва муаммолари.
Биотехнология ҳақида... - Биотехнология ёки биологик жараёнлар технологияси-биологик агентлар ёки уларнинг мажмуаларидан (микроорганизмлар, ўсимликлар ва хайвон хужайралари, уларнинг компонентларидан) керакли махсулотлар ишлаб чиқариш мақсадида саноатда фойдаланиш деган маънони беради.
Энг муҳим биотехнологик объект ва маҳсулотлар - микроорганизмлар,
- ўсимлик ва хайвон хужайралари,
- ферментлар,
- хужайра органнеллалари,
- соф ёки иммобиллашган холатда оқсил,
- органик кислоталар, аминокислоталар, спиртлар, доривор моддалар, ферментлар, гармонлар ва бошқа
- биогаз ишлаб чиқариш,
- соф холда металл ажратиш,
- оқова сувларни ва қишлоқ хўжалик ёки саноат чиқиндиларини қайта ишлашда кенг фойдаланилади.
Дастлабки Биотехнологик жараёнлар ва уларнинг тарихи - Фан сифатида ўтган асрнинг 60-йилларидан шакллана бошлаган
- биотехнологиянинг тарихи: микроорганизмлар ёрдамида “бижғитиш”, “ачитиш” жараёнлари инсоният томонидан қадимдан ишлатилган.
- Сутдан- қатиқ, узумдан- вино ва сирка, ачитқилар ёрдамида -нон ва бошқа бир қанча биотехнологик жараёнларнинг қачон ихтиро қилинганлиги хозирча номаълум.
Биотехнологик жараёнлар моҳияти... Мисоллар: - Бактерия хужайраси хар 20-60 минутда, ачитқи замбуруғлари 1,5-2,0 соатда иккига бўлиниб кўпайса, сут эмизувчилар хужайраларининг иккига бўлиниши учун 24 соат керак бўлади.
- Бир кеча-кундузда 500 килограммли қорамол 500 грамм оқсил моддаси тўпласа, 500 килограмм ачитқи замбуруғи 500000 килограмм ёки ундан 1000 маротаба кўпроқ оқсил тўплайди.
- Яна бир мисол: 1 куб метр озиқа мухитида ачитқи замбуруғлари 24 соатда 30 килограмм оқсил тўплайди, шунча миқдорда оқсил тўплаш учун 18 гектар ерга нўхат экиб, уч ой парвариш қилиш лозим бўлади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
