Bir cho'michli ekskavatorlar yordamida kotlovanlar qazish

Mehnat sarfi va mashinani ishlash vaqti sarfining kalkulyatsiyasi


JADVAL 5.1

SHNK bo‘yicha asoslash	Ishlarning nomi	Ishlarning hajmi		Mehnat sarfi		Mashina ishlash vaqtining sarfi		Bajarish kuni.
		O‘l. birl.	Miqdor	Birlik mahsulot uchun, kish.-s.	Butun hajm uchun, kish.-kun	Birlik mahsulot uchun, mash.-s.	Butun hajm uchun, mash.-sm.
1	2	3	4	5	6	7	8	9
4.01.02- 04, jadv. 1-01- 030-10	Buldozer bilan gruntning o‘simlik qatlamini kesib olish	1000 m^3	0.312	30,86	9,62	30,86	1.2	1
	Gruntning o‘simlik qatlamini avtoag‘darma orqali tashish	1000 m^3	0.312	19,25	6,006	19,25	0,75	1
4.01.02- 04, jadv. 1-01- 014-01	Kotlovanda ekskavator orqali grunt qazish	1000 m^3	4,8630	36,34	176,72	36,34	22,09	22
	Avtoag‘darma orqali gruntni ag‘darmaga tashish	1000 m^3	4,8630	92,58	450,2	92,58	56,25	56
4.01.02- 04, jadv. 1-01- 014-01	Buldozer bilan kotlovanda qoldirgan ІІ guruh gruntiga ishlov berish	1000 m^3	0.156	14,30	2.23	14,30	0.27	1

6. ISHLARNI BAJARISH GRAFIGI
Ishlarni bajarish grafigi qurilish jarayonlarini bajarish ketma- ketligi va davomligini aniqlaydi. Grafikni tuzish asosida qo‘yidagi prinsiplar kiritib qo‘yilgan: ishlarning aniq texnologik ketma- ketlik bilan bajarilishi; alohida jarayonlarni vaqt bo‘yicha maksimal birlashtirish; mashinalarning ikki smenada ishlashi.
Gruntni o‘simlik qatlamini kesib olish, kotlovan va xandaq qazish, kotlovan tubini tozalash jarayonlari ketma- ket bajariladi.
1–4 grafalari (6.1 jadv.) kalkulyatsiya bo‘yicha to‘ldiriladii. 5, 6 grafalarda mashinalarning nomi va hisob bo‘yicha ularning soni beriladi. 8 grafada ShNK bo‘yicha bir smenadagi ishchilarning soni ko‘rsatiladi. Qo‘lga kiritilgan natijalar 7 va 8 grafalarni ko‘paytirishdan keyin 9 grafaga kiritiladi. 10 grafada normativ davomlikni loyihaviy davomlikka nisbatini ko‘rsatuvchi Km.b ko‘rsatiladi. 11 grafadagi ishlarning davomligi qo‘yidagi formula orqali aniqlanadi.

Ishni bajarish grafigi Jadval 6.1

			Ishlarning mehnat sarfi Q,			Sutkadagi smenalar soni,	Smenadagi ishchilar soni, n	Sutkadagi brigada tarkibi m*n	Meyor (norma)ni bajarish koeefitsienti K	Ishlarning loyihaviy davomiyligi, T	Ish kunlari
			kishi kun	Qabul qilingan mashinalar
	Ish hajmi
Ish nomi	O`lchov birligi	Miqdori		Nomlanishi	Mash.-sm.lar miqdori
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Buldozer yordamida o‘simlik qatlamini qirqib olish	1000 m^3	0.312	1.2		1	1	1	1	1,06	1.13
				buldozer
O‘simlik qatlamni tashish	1000 m^3	0.312	0,75	KAMAZ-5511	3	1	2	2	1,06	2.2
(tashqariga chiqarish)
Kotlovanda ekskavator orqali grunt qazish	1000 m^3	4,863	27,09	ekskavator	2	1	1	1	1,06	5,4
Gruntni tashish	1000 m^3	4,863	56,25	KAMAZ-5511	2	1	2	2	1,06	5,4
(tashqariga chiqarish)
Buldoz yordamida	1000 m^3	0,156	0,27	buldozer	1	1	1	1	1,06	1,67
kotlovandagi
qoldiq gruntga ishlov berish
Jami;			86,37							15

1berilgan smenadagi ishchilar soni 8; m – 7 grafada ko‘rsatilgan sutkadagi smenalar soni; Km.b – 10 grafaga kritilgan me’yorni bajarish koeffitsienti.
Ishlarning davomligi 0,5 kunga karrali qilib olinadi. Mexanizatsiyalashtirilgan ishlar uchun meyorni bajarish koeffitsienti
1,00 - 1,12 chegarasida olinadi, qo‘lda bajariladiga ishlar uchun – 1,00 - 1,3.
7, 8, 10 grafalarni ko‘rsatgichlarining o‘zgarishida ishlarning eng kam davomligini qo‘lga kiritish mumkin. 12 grafada har bir jarayonni davomligini ularning o‘zaro bog‘langanligida gorizontal chiziqlar bilan ko‘rsatiladi.
Ishlarni bajarish grafigi 6.1 jadvalida keltirilgan shakl bo‘yicha amalga oshiriladi.
Ishlarni bajarish grafigining namunasi 7 ilovada keltirilgan.


7. YER ISHLARINI BAJARISHDAGI TEXNIK-IQTISODIY KO‘RSATGICHLAR

1. Ishlarni bajarish grafigiga bo‘yicha aniqlanadigan ishlarning umumiy davomligi T, kun. T=121.77 kun

2. Yer ishlarining me’yoriy mehnat sarfi Qm, mehnat sarfi kalkulyatsiyasi bo‘yicha olinadi, kishi-kun.
Qm =84.05 kishi- kun
3. Yer ishlarining loyihaviy mehnat sarfi Ql, qo‘yidagi formula bilan aniqlanadi.

bunda Ni – i jarayonini bajarish uchun smenadagi ishchilarning soni, ishlarni bajarish grafigining 7 grafasi bo‘yicha olinadi (6.1 jadvaliga qarang); Ti – i jarayonining kunlar bilan ifodalanadigan davomligi, ishlarni bajarish grafigining 11 grafasi bo‘yicha olinadi; m – sutkadagi smenalarning i-soni, 8 grafadan olinadi.
Ql=1*1*4,11+1*3*4,11+1*2*5.6+1*4*8.4+1*1*1,69+1*1*3,49+1*2*6.4=
=79.22 kishi-kun
4. Yer ishlarining unimdorligi qo‘yidagi formula orqali aniqlanadi

Texnik-iqtisodiy ko‘rsatgichlarni aniqlagandan keyin olingan ma’lumotlar bo‘yicha xulosa qilinsin, qo‘lga kiritilgan qimmatlar tavsiflansin.

P=Ql/Qm*100%=44,74/47,58*100%=94,03%

ADABIYOTLAR RO‘YXATI

1. QMQ 3.02.–87. Yer inshootlari, zamin va poydevorlar. – M. :Stroyizdat,

1988. – 128 s.
2. ShNQ 4.02.01-04. Yer ishlari. – Toshkent 2008 – 48 s.
3. QMQ 12-04–2002. Bezopasnost truda v stroitelstve. V 2 ch. Ch. 2.
4. Telichenko V. I. Texnologiya stroitelnыx protsessov : ucheb. dlya stro-it. vuzov: v 2 ch./ V. I. Telichenko, O. M. Terentev, A. A. Lapidus. – 2-ye izd.,
ispr. i dop. – M. : Vыssh. shk., 2005. –.Ch.1. – 198 s.; Ch.2. –. 393 s.
5. Texnologiya stroitelnыx protsessov : uchebnik / A. A. Afanasev [i
dr.] ; pod red. N. N. Danilova i O. M. Terenteva. – 2-ye izd., pererab. – M. :
Vыssh. shk., 2000. – 464 s.
6. Volkov D. P. Stroitelnыe mashinы i sredstva maloy mexanizatsii :
ucheb. dlya sred. prof. obrazovaniya / D. P. Volkov, V. Ya. Krikun. – M. : Akade-
miya, 2002. – 480 s.
7. Permyakov V. B. Kompleksnaya mexanizatsiya stroitelstva : ucheb. dlya vu-
zov / V. B. Permyakov. – 2-ye izd., ster. – M. : Vыssh. shk., 2008. – 383 s.
8. Leщinskiy A. V. Raschet mashin i oborudovaniya dlya mexanizatsii
stroitelstva : praktikum / A. V. Leщinskiy. – Xabarovsk : Izd-vo Xabar. gos.
texn. un-ta, 1999. – 123 s.
9. Reysh A. K. Mashinы dlya zemlyanыx rabot : sprav. posobie / A. K. Reysh,
S. M. Borisov, B. F. Bondakov. – M. : Stroyizdat, 1981. – 352 s.
10. Samoylov V. S. Spravochnik stroitelya, / V. S. Samoylov. – M. : Ade-
lant, 2004. – 480 s.
ILOVALAR
Ilova 1
Kotlovan va xandaqlarni qiyaliklarining ruxsat berilgan nishabligi.

Grunt turi	Berilgan chuqurlik, m, uchun qiyalik nishabligi
	3gacha	5gacha
To‘kiladigan zichlanmagan	1:1	1:1,25
Qum va shag‘al	1:1	1:1
Qumloq tuproq	1:0,67	1:0,85
Tuproqli yer	1:0,5	1:0,75
Gil	1:0,25	1:0,5
Sog‘ tuproq (lyoss)	1:0,5	1:0,5

Ilova 2
Ishlar hajmiga ko‘ra ekskavator cho‘michining taxminiy sig‘imi.

1–4 guruh gruntlarida ishlar hajmi, m^3	Cho‘mich sig‘imi, m^3
500–5000	0,15–0,35
5 000–10 000	0,35–0,65
10 000–20 000	0,65–0,8
20 000–30 000	0,8–1,0
30 000 dan ko‘p	1,0–2,0

Ilova 3