Bir necha asrlar davomida aniq va tabiiy fanlar O‘zbekiston zaminida keng rivojlanib, O‘rta Osiyo hududi dunyo intellektual markazi bo‘lib kelgan

Masalalar yechish namunasi
1.Jismga gorizontal yo‘nalishda 25kN kuch ta’sir qilmoqda. Jism bu kuch ta’sirida kuch yo‘nalishida 10m ga ko‘chdi.Grafikdan foydalanib kuchning bajargan ishini toping(kJ).

F,N
25kN

0 10 m S,m
B erilgan: Formula: Yechish:
F=25kN=25000N A=F S A=25000N 10m=250000J=250kJ
S=10m
Topish kerak:
A=? Javob:A=250kJ
Yuqoridagi masalalarni yechishda avval masala sharti bilan tanishib chiqiladi. Masala mazmuniga doir bo‘lgan qonuniyatlar va formulalar yozib olinadi.Berilgan kattaliklar yoziladi va masala mazmuniga mos bo‘lgan grafiklar chiziladi. Topilishi lozim bo‘lgan kattalik hisoblab topiladi va masala yechimi tekshirib ko‘riladi.
2.Tortishish kuchi 8200N bo‘lgan Ferrari avtomobili 90m/s tezlik bilan harakatlanmoqda. Grafikdan foydalangan holda uning quvvatini toping.(kW)
F ,N
8200 N

0 90m/s v,m/s
Berilgan: Formula: Yechish:
F=8200N P=F P=8200N 90m/s=738000W=
v=90m/s =738kW
Topish kerak:
P=? Javob:P=738kW
Yuqoridagi masalalarni yechishda avval masala sharti bilan tanishib chiqiladi. Masala mazmuniga doir bo‘lgan qonuniyatlar va formulalar yozib olinadi.Berilgan kattaliklar yoziladi va masala mazmuniga mos bo‘lgan grafiklar chiziladi. Topilishi lozim bo‘lgan kattalik hisoblab topiladi va masala yechimi tekshirib ko‘riladi.
Mavzuga doir mustaqil yechish uchun savollar va masalalar.
1.Mexanik ish deb nimaga aytiladi?
2.Mexanik ish qanday birlikda o‘lchanadi?
3.Quvvatni topish formulasi?
4.Jismga gorizontal yo‘nalishda 30N kuch ta’sir etib 90J ish bajardi. Kuch yo‘nalishidagi ko‘chishni toping(m).
5.Quvvati 0,05W bo‘lgan batareya 1 sutka da qancha ish bajaradi?
6.Mashinaning to‘liq ishi 200J foydali ishi esa 160J. Uning foydali ish koeffitsiyentini toping (%)

3. 
   “Mexanik ish va quvvat” mavzusida sifat va eksperimental masalalar yechish metodikasi