“Бизнес” таълим йуналиши талабалари учун


Cавдо ва инвестицион моделларга таъсир этувчи


Download 1.54 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/85
Sana05.11.2023
Hajmi1.54 Mb.
#1749849
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   85
Bog'liq
xalqaro biznes (1)

 
2.3. Cавдо ва инвестицион моделларга таъсир этувчи
омиллар. 
Иктисодий шароитлар. Иктисодий шароит йиллар буйича савдо 
хажмининг динамикасига таъсир килади. Бирок савдо иктисодиетга 
караганда купрок даражада тебраниш тенденциясига эгадир. Жахон 
савдосида ялпи ишлаб чикариш хажми микесида тургунлик сакланиб 
турибди. Бундан савдо билан ишлаб чикаришни нисбати хар йили бир хил 
деган хулоса келиб чикмайди. Масалан, иктисодиетда усиш юкори 
даражада булган 1970 йилларда савдо ишлаб чикаришга нисбатан юкори 
суратларда усган ва айникса иктисодиетни суст ривожланиши булган 
даврларга (1980 йил), савдо ишлаб чикаришга нисбатан сустрок 
ривожланган. Бунинг сабаби иктисодий шароитнинг емонлашуви даврида 
давлат органлари ва истеъмолчилар импорт таварларининг куп кисмини 
зарур деб топмайди ва импорт хажмини камайтирадилар.
Миллатлар бойлигини усиши кайта ишлаб чикариш саноати 
тармокларида ташки савдо улушини усишига ва кишлок хужалиги 
сохасида бу курсаткични камайишига олиб келган. Х1Х асрнинг 
бошларида немис иктисодчи ва статистиги Эрнст Энгель оила даромадини 
усиш тенденцяси унинг озик-овкат махсулотига булган харажати 
камайишига олиб келиб, бошка махсулотларга булган харажат фоизи уша 
эски микдорда колган еки ортганлигини таъкидлаб утган. 
Технология. Янги технологиялардан фойдаланишнинг асосий эффекти 
куйидагиларга олиб келади: 
- ташки савдога олиб кириладиган махсулотни узгаришига; 
- индустриал ривожланган мамлакатларни жахон савдосида 
улишининг оширишга
Илмий техника базасининг юкори суратлар билан ривожланиши 
натижасида халкаро бизнес фаолиятида реактив самолетлар, замонавий 
персонал компьютерлар, автомобилнинг янги моделлари салмокли улушни 
ташкил этади. 


21 
Уруш ва кувгинлар. Харбий келишмовчиликлар ишлаб 
чикариладиган махсулотларнинг номенклатураси узгаришига, халкаро 
бизнесда фаолиятида иштирок этишда хавф хатарнинг ошишига, бизнес 
юртишда асосий воситаларга таъсир этишини ортишига олиб келади. 
Масалан, Ирокни 1990 йил Кувайтга бостириб кириши унинг ташки 
савдодаги курсаткичлари камайишига олиб келди. Бундан ташкари бу 
уруш жахон бозорида нефть ва тефть махсулотлар бахосининг ортишига 
сабаб булди. 1990 йилдан буен давом этаетган Чеченистондаги уруш хам 
нафакат Россия, балки Мустакил Давлатлар Хамдустлигига хам таъсирини 
курсатди ва курсатмокда. Бирор бир айрим давлатдаги ички тукнашувлар 
хам халкаро мухитга таъсир килади. 1970 йил Чилидаги фукаролар уруши 
мис ишлаб чикариш ва уни истеъмолига катта таъсир этган. Ливандаги 
фукаролар уруши эса халкаро банк операцияларини Бейрутдан Бахрейн ва 
Кипрга утишига сабаб булди.

Download 1.54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   85




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling