Biznes va tadbirkorlikni qo’llab-quvvatlashning davlat va nodavlat shakllari

Tadbirkorlarni qo’llab-quvvatlash bo’yicha yangi farmon imzolandi.

Moliyaviy va boshqa resurslarga kirishga yordam berish, homiylik va xayr-ehsonlarni taqiqlash, moliyaviy qo’llab-quvvatlash va boshqalar.

Prezident SHavkat Mirziyoev "Hususiy mulk va mulkdorlar huquqlari kafolatlarini himoya qilishni kuchaytirish, tadbirkorlik tashabbuslarini qo’llab-quvvatlash ishlarini tashkil etish tizimini tubdan takomillashtirish, shuningdek, tadbirkorlik sub’ektlarining moliyaviy resurslarga va ishlab chiqarish infratuzilmasiga kirishini kengaytirish bo’yicha qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida"gi farmonni imzoladi.
Mahalliy hokimiyatning eng muhim vazifalari
Endi bu:

• 
  tadbirkorlarning huquqlari va qonuniy manfaatlari ustuvorligi prinsipiga qat’iy rioya etilishini ta’minlash, tadbirkorlik faoliyatiga noqonuniy aralashish va to’sqinlik qilganlik uchun mansabdor shaxslarning javobgarligi to’g’risidagi qonun hujjatlari normalarining so’zsiz bajarilishi, mulk huquqlari va boshqa mulkiy huquqlar buzilishiga yo’l qo’ymaslik;
  
• 
  moliyaviy va tovar-xomashyo resurslaridan, muhandislik-kommunikasiya tarmoqlaridan foydalanish, tadbirkorlik subektlari tomonidan investisiya va ishlab chiqarish jarayonlarini tashkil etish bo’yicha amaliy ko’nikmalarni o’zlashtirishda amaliy yordam ko’rsatish;
  
• 
  mahalliy va xorijiy tadbirkorlik sub’ektlarining keng ishtirokini ta’minlagan holda biznes-forumlar, ko’rgazmalar va yarmarkalarni tashkil etish va o’tkazishda tadbirkorlarga ko’maklashish;
  
• 
  ishlab chiqarilgan mahsulotlar uchun ishonchli hamkorlar va yangi bozorlarni topish, eksport salohiyatini oshirishda tadbirkorlarga amaliy yordam ko’rsatish.
  

Homiylik uchun majburlashni taqiqlash
Barcha darajadagi hokimliklarga tadbirkorlarni majburiy jalb qilish taqiqlandi:

• 
  ularning asosiy faoliyatini amalga oshirish bilan bog’liq bo’lmagan ishlarga, shu jumladan homiylik va xayriya yordamini ko’rsatish, hududlarni obodonlashtirish, ko’kalamzorlashtirish, hurda va chiqindi qog’ozlarini yig’ish, shuningdek, boshqa ishlarni bajarish.
  
• 
  qishloq xo’jaligida mavsumiy ishlarga va mehnat resurslari, pul mablag’lari va boshqa moddiy boyliklarni tarqatish bilan bog’liq boshqa tadbirlarga;
  
• 
  uchrashuvlar va boshqa tadbirlar.
  

Kichik biznesni rivojlantirish agentligi
U tadbirkorlikni rivojlantirishni qo’llab-quvvatlash tizimini kengaytirish va samaradorligini oshirish, aholining keng qatlamlarini biznes bilan shug’ullanishga jalb etish, boshlang’ich kapital manbalaridan foydalanishni ta’minlash bilan shug’ullanadi. Bu amalga oshiriladi:

• 
  yirik ishlab chiqaruvchilar tomonidan oraliq tovarlar va xizmatlar etkazib beruvchi kichik va o’rta korxonalar faoliyatini moliyalashtirish mexanizmlarini joriy etish, shu jumladan tijorat banklarida maqsadli depozitlarni ochish orqali;
  
• 
  kichik biznes va tadbirkorlik subektlariga, shu jumladan aholining zaif qatlamlarining tadbirkorlik tashabbuslariga, kafillik va kafolatlar shaklida moliyaviy qo’llab-quvvatlashni, shuningdek, tijorat banklarining kreditlari bo’yicha foiz xarajatlarini qoplash uchun kompensasiyalarni taqdim etishni tashkil etish;
  
• 
  kichik biznes va tadbirkorlik sub’ektlarini moliyaviy qo’llab-quvvatlash tizimini shakllantirish (bepul telefon va onlayn-maslahat xizmati, o’quv markazlari, biznes inkubatorlar, axborot xizmatlari va boshqalar).
  

Oilaviy tadbirkorlikni qo’llab-quvvatlash uchun ikkita bank "Mikrokreditbank "va" Xalq banki " oilaviy tadbirkorlikni rivojlantirish davlat dasturlari doirasida kichik biznes va tadbirkorlikni rivojlantirish loyihalarini moliyalashtirish bilan shug’ullanadigan banklar sifatida belgilangan.
Tadbirkorlarning jamoatchilik kengashlari
Ular bosh vazirning qabulxonalari huzurida yaratiladi. Kengashlar kichik biznes va tadbirkorlik rivojiga to’sqinlik qilayotgan dolzarb muammolarni muhokama qilish bilan shug’ullanadi. Tadbirkorlarning jamoatchilik kengashlari majlislarida e’lon qilingan taklif va tashabbuslari muntazam ravishda amaliyotga joriy etish uchun yuboriladi.
Tadbirkorlik faoliyatini qo’llab-quvvatlash jamg’armasi
U Vazirlar Mahkamasidan kichik biznesni rivojlantirish agentligiga topshiriladi. YAngi tartib o’rnatilmoqda:

• 
  tadbirkorlarning, shu jumladan aholining zaif qatlamlarining tadbirkorlik tashabbuslarini moliyaviy qo’llab-quvvatlash jamg’arma tomonidan milliy va xorijiy valyutada vakolatli tijorat banklari orqali bosh bitimlar asosida amalga oshiriladi;
  
• 
  tadbirkorlarning, shu jumladan aholining zaif qatlamlarining tadbirkorlik tashabbuslarini moliyaviy qo’llab — quvvatlash asosan kafillik va kafolatlar berish shaklida, boshqa hollarda esa tijorat banklarining kreditlari bo’yicha foiz xarajatlarini qoplash uchun kompensasiyalar shaklida amalga oshiriladi;
  
• 
  kafillik va kafolatlar, shuningdek, kreditlar bo’yicha foiz xarajatlarini qoplash uchun kompensasiyalar, tadbirkorlik faoliyatining barcha sohalarida moliyaviy resurslarga bo’lgan talabni hisobga olgan holda taqdim etiladi, spirtli ichimliklar ishlab chiqarishni nazarda tutuvchi kreditlar bundan mustasno, ilgari olingan kreditlarni qaytarish va boshqalar.
  

Davlat xaridlarida teng shartlar
YAgona etkazib beruvchidan to’g’ridan-to’g’ri xaridlarni amalga oshirish imkoniyatini nazarda tutuvchi topshiriqlar kiritish, shuningdek to’g’ridan-to’g’ri shartnomalar tuzishning mutlaq tartibini nazarda tutuvchi normativ-huquqiy hujjatlarni tayyorlash va loyihalarga kiritish qat’iyan taqiqlanadi.

111111111111111111111111111111111111111

2020 yil 15 fevral kuni Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti qoshida "Young Entrepreneurs Generator" ("YE Generator") nomli biznes-inkubator o’z faoliyatini boshladi. "YE Generator"ning e’tibori birinchi navbatda Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti talabalariga qaratiladi, ammo keyinchalik biznes-inkubatorda o’z ishini boshlamoqchi bo’lgan barcha tadbirkorlar uchun imkoniyatlar yaratiladi. Dastlabki bosqichda talabalarning g’oyalaridan tayyor biznes-reja shakllantiriladi. O’qitish, mentorlik orqali va malakali mutaxassislarning ko’magida yoshlar o’z loyihalarini ro’yobga chiqara boshlaydilar.Biznes-inkubatorda mamlakatimiz va chet elda muvaffaqiyatga erishgan tadbirkorlar bilan doimiy uchrashuvlar tashkil qilinadi. YAkunlangan va bozorga chiqish uchun tayyor bo’lgan biznes loyihalar mahalliy hamda xorijiy investorlarga namoyish etiladi va sarmoya jalb qilinadi.
444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444
2020 yil 28 yanvar kuni Savdo-sanoat palatasi va Koreya Respublikasining xalqaro hamkorlik agentligi (KOICA) o’rtasida qiymati 5,5 million AQSH dollari miqdorida bo’lgan "O’zbekistonda biznes inkubasiya tizimini rivojlantirishni rag’batlantirish" loyihasini ishga tushirish to’g’risida bitim imzolandi.
Loyiha Koreyaning eng yaxshi tajribasini hisobga olgan holda, yangi ish boshlagan tadbirkorlarga o’z biznes g’oyalari va loyihalarini amalga oshirishda har tomonlama yordam ko’rsatish tizimini ishlab chiqishga qaratilgan.
Ushbu loyiha doirasida koreyalik mutaxassislarni jalb qilish rejalashtirilgan bo’lib, ular bilan keyingi 4 yil ichida quyidagi yo’nalishlar bo’yicha ish olib boriladi:
- Toshkent shahrida yangi ishbilarmonlarga o’zlarining biznes g’oyalarini amalga oshirishda malakali mutaxassislardan amaliy yordam olishlari mumkin bo’lgan namunali biznes-inkubatorni yaratish;
- boshlang’ich tadbirkorlarni qo’llab-quvvatlash, ularning faoliyatini rivojlantirishni rag’batlantirish, shuningdek, O’zbekistonda innovasion biznes ekotizimini rivojlantirish sohasidagi me’yoriy-huquqiy bazani takomillashtirish bo’yicha takliflar tayyorlash;
- yoshlar tadbirkorligini rivojlantirishni rag’batlantirishga yo’naltirilgan tashkilotlarning (loyihalarning) institusional rivojlanishiga ko’maklashish;
- Koreya Respublikasida o’quv amaliyotini tashkil etish orqali yoshlar va innovasion biznesni rivojlantirish bilan shug’ullanuvchi idora va tashkilotlar xodimlarining malakasini oshirish;
- o’z biznesini tashkil etish va yuritish to’g’risidagi boshlang’ich tadbirkorlar uchun barcha zarur ma’lumotlarni o’z ichiga olgan yaxlit axborot tizimini yaratish.
666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666
O’zbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi Rayosati qarori bilan Ijroiya qo’mitaning tashkiliy tuzilmasiga o’zgartirish kiritilib, yangi boshqarma tashkil qilinganligi haqida ommaviy axborot vositalarida xabarlar berilgandi.
Xususan, tashkil qilingan yangi tuzilmalar qatorida Biznes kompetensiyalarni oshirish, yoshlar startap loyihalariga ko’maklashish va biznes-inkubatorlar faoliyatini muvofiqlashtirish boshqarmasi ham mavjud.
Ko’rinib turibdiki, ushbu boshqarmaning faoliyati 3 ta asosiy yo’nalishni o’z ichiga qamrab oladi. Bular:

• 
  tadbirkorlik sub’ektlarining biznes kompetensiyalarni oshirish, ya’ni tadbirkorlikda biznes ko’nikmalarini shakllantirish, yangi biznes loyihalarni amalga oshirishda ilmiy yondoshuvlarni va bilimlarni kengaytirishga yordam berish maqsadida master-klass va seminarlar o’tkazish;
  
• 
  YOsh tadbirkorlar va tadbirkorlik faoliyatini boshlash istagidagi yoshlarning startaplarini, innovasiyaon g’oya va loyihalarni amalga oshirishga ko’maklashishi, bu borada turli ko’rik-tanlovlar, ko’rgazmalar tashkil qilish va startaplarni rivojlantirish bo’yicha xorijiy tajribalarni o’rganib, amaliyotga tatbiq qilish;
  
• 
  Biznes inkubatorlarda tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirish, xususan, sohada biznes tashabbuslar, g’oyalar va loyihalarni ishlab chiqish, shuningdek tadbirkorlikni rivojlantirish oid dolzarb masalalar bo’yicha forumlar tashkil etishga ko’maklashish kabi masalalardan iborat.
  

SHuningdek, boshqarma tomonidan tadbirkorlik ta’limini institusional rivojlantirish, aholini tadbirkorlik faoliyatiga yo’naltirish va ishbilarmonlik ko’nikmalariga ega bo’lishi bo’yicha yaxlit integrasiyalashgan tizim yaratish belgilangan.
Rejalashtirilgan ishlarni amalga oshirish uchun Biznes kompetensiyalarni oshirish, yoshlar startap loyihalariga ko’maklashish va biznes-inkubatorlar faoliyatini muvofiqlashtirish boshqarmasi quyidagi maqsad va vazifalarni o’z oldiga qo’ygan:

• 
  tadbirkorlik tuzilmalari uchun kadrlar tayyorlash biznes kompetensiyalarni oshirish va qayta tayyorlash tizimi sifatini tubdan oshirish hamda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sohasida ma’lumotlarni tahlil qilish, mamlakatimizda yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish yuzasidan tizimli takliflarni ishlab chiqish;
  
• 
  yoshlar o’rtasida tadbirkorlikni ommalashtirish, yoshlarni biznes saboqlariga o’qitish va o’rgatish, ular faoliyatini doimiy monitoring qilib borish, duch kelinayotgan muammolar va to’siqlarni bartaraf etishga ko’maklashish. Iqtisodiyot tarmoqlari ehtiyojlarini inobatga olgan holda, ta’lim yo’nalishlari va ixtisosliklari bo’yicha o’quv dasturlarini takomillashtirish, har bir tuman va shaharlarda kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash doimiy kurslarini quyidagi usullar orqali tashkil etish;
  
• 
  Palata tizmida biznes-inkubatorlar faoliyatini muvofiqlashtirish va metodagik qo’llab-quvatlash amalga oshiradi;
  
• 
  hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy imkoniyatidan kelib chiqib yoshlar tadbirkorligini rivojlantirishga qaratilgan kompleks chora-tadbirlar dasturlarini ishlab chiqishni amalga oshiradi;
  
• 
  palataning maqsad-vazifalarini hayotga tatbiq etish, ayniqsa, barcha toifadagi yoshlar, jumladan ish bilan band bo’lmagan va uyushmagan yoshlarni tadbirkorlik faoliyatiga keng jalb etish, yoshlar o’rtasida ishbilarmonlik muhitini yaratish, yoshlarning o’z shaxsiy biznesini tashkil etishni rag’batlantirishga qaratilgan aniq takliflar, tadbirlar rejasi, dasturlari ishlab chiqish va bajarilishini muvofiqlashtiradi;
  
• 
  iqtidorli yoshlarni aniqlash, ularning ijodiy va intellektual qobiliyatlarini ro’yobga chiqarishga qaratilgan festivallar, forumlar, anjumanlar, ko’rik-tanlovlar dasturlari va boshqa tadbirlarni o’tkazadi;
  
• 
  Palata ko’magida amalga oshirilgan biznes g’oyalar va Start-Up loyihalarning amalga oshirlishini monitoring qiladi;
  
• 
  ayollar tadbirkorligining jadal rivojlanishini ta’minlash, tadbirkorlikka keng erkinliklar berish hamda qulay ishbilarmonlik va investisiya muhitini yanada yaxshilash;
  
• 
  tadbirkorlarga biznes yuritish, biznes-rejalar tuzish, tadbirkorlik faoliyati sohasida qonunchilik hujjatlari loyihalarini ishlab chiqish, menejment, moliyaviy boshqaruv va boshqa zarur fanlarga o’qitishni tashkil etish bo’yicha tadbirkorlik sub’ektlari uchun o’quv kurslarini ishlab chiqish va o’tkazishni amalga oshiradi;
  
• 
  tadbirkorlarga biznes kompetensiyalarni oshirish borasida davra suhbatlari, forumlar, seminarlar, Internet konferensiyalar, videokonferensiyalarni tashkil etish va o’tkazish borasida keng ko’lamli xizmatlar ko’rsatishga doimo tayyor.
  

Qo’shimcha ma’lumotlarni [phone] raqamidan olishingiz mumkin.
Manzil: Toshkent shahri, A.Temur shoh ko’chasi, 4.
www.chamber.uz / e-mail: [e-mail]
222222222222222222222222222222222222222222222222
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti SHavkat Mirziyoev “Xotin-qizlarning mehnat huquqlari kafolatlarini yanada kuchaytirish va tadbirkorlik faoliyatini qo’llab-quvvatlashga oid chora-tadbirlar to’g’risida”gi qarorni imzolagani haqida xabar bergan edik.
Qarorda O’zbekiston Respublikasi Xotin-qizlar qo’mitasi, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi “Oila” ilmiy-amaliy tadqiqot markazi, “Tadbirkor ayol” O’zbekiston ishbilarmon ayollar assosiasiyasi, Savdo-sanoat palatasi hamda Iqtisodiyot va sanoat vazirligining Qoraqalpog’iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar xotin-qizlar qo’mitalari ko’magida nodavlat notijorat tashkilot maqomiga ega bo’lgan “Xotin-qizlar tadbirkorlik markazlari”ni (keyingi o’rinlarda markazlar deb yuritiladi) tashkil etish belgilandi.
Quyidagilarni markazlarning asosiy vazifalari etib belgilash taklif etildi:
Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi bilan hamkorlikda uzoq muddat bola parvarishlash ta’tilida bo’lgan, mushkul iqtisodiy ahvolga tushgan ayollarni mehnat bozorida talab etilayotgan kasblar bo’yicha qayta tayyorlash va ularning ishga joylashishiga ko’maklashish;
tadbirkorlik bilan shug’ullanish istagini bildirgan ayollarni markazlarga jalb etish va tadbirkorlik faoliyatini tashkil etishga ko’maklashish;
ayollarning o’z biznesini tashkil etish va yuritish ko’nikmalarini shakllantirish, biznes g’oyalarini tayyorlashda konsultativ yordam berish, shu jumladan, loyiha biznes-rejasini tayyorlash, soliqqa tortishning turli rejimlarini tanlash va qo’llash, buxgalteriya hisobini yuritish, zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanish va boshqa yo’nalishlar bo’yicha o’qitishni tashkil etish;
zarur hollarda, faoliyatini boshlayotgan tadbirkor xotin-qizlarga mahallalardagi bo’sh turgan binolardan joy ajratilishiga ko’maklashish;
tadbirkor ayollarga va tadbirkorlik bilan shug’ullanish istagini bildirgan xotin-qizlarga o’z biznesini tashkil etishda zarur maslahatlar berish va amaliy yordam ko’rsatish, shu jumladan, ishonchli hamkorlarni topish, minitexnologiyalar va uskunalar sotib olishda ko’maklashish, ishlab chiqarilgan mahsulotlarning realizasiya qilinishiga ko’maklashish;
norasmiy faoliyat yuritayotgan hunarmand ayollarga ro’yxatdan o’tish, “Hunarmand” uyushmasiga a’zo bo’lish orqali soliqlar va boshqa turdagi imtiyozlardan foydalanishda hamda imtiyozli kredit olishda amaliy yordam ko’rsatish.

222222222222222222222222222222222222222222222222222

Bugungi kunda O’zbekiston aholisining 17 milliondan ziyodini xotin-qizlar tashkil qilyapti. Ularning biznes sohasidagi loyihalarini qo’llab-quvvatlash hamda muammolarini bartaraf etish uchun joylarda xotin-qizlarni tadbirkorlikka o’qitish, biznesga oid namunaviy rejalarini ishlab chiqish va ularga amaliy yordam ko’rsatishning yangi tizimi joriy etildi. Buning uchun byudjetdan qo’shimcha ravishda 1 trillion so’mdan ziyod mablag’ yo’naltiriladigan bo’ldi.
«Xalq banki» tizimida, eng avvalo, «Ayollar tadbirkorligini qo’llab-quvvatlash departamenti» tashkil etildi. Bankning 14ta hududiy va 196ta tuman (shahar) filliallariga xotin-qizlarni qo’llab-quvvatlash bo’yicha joriy qilingan boshqaruvchi o’rinbosari lavozimlariga eng munosib nomzodlar tayinlandi va ish rejalari ishlab chiqildi.
Bundan tashqari, Savdo-sanoat palatasi, Biznes va tadbirkorlik oliy maktabi, «Tadbirkor ayol» ishbilarmon ayollar hamda «Hunarmand» uyushmalari, xotin-qizlar tadbirkorlik markazlari, shuningdek, boshqa nodavlat-notijorat tashkilotlar bilan hamkorlikda ayollar tadbirkorligiga xos bo’lgan 60 xildan ortiq namunaviy «Biznes reja» loyihalari va tarqatma materiallar tayyorlanib, joylarga etkazildi. Ayollarning moliyaviy savodxonligini oshirish va tadbirkorlikka yo’naltirish bo’yicha alohida veb-sahifa hamda «telegramm bot» ishga tushirilmoqda.
«Ayollar daftari»ga kiritilgan xotin-qizlarning xohish-istaklari, har bir hududning ichki xususiyatlaridan kelib chiqib, biznesga yo’naltirish bo’yicha aniq hisob-kitoblar bilan tushuntirishlar berildi. Bu bo’yicha tashkil etilgan o’quv-kurslariga esa 2 ming nafardan ziyod ayollar jalb qilindi.
Ayni paytda tadbirkorlik faoliyatini yo’lga qo’yish istagini bildirgan hamda «Ayollar daftari»ga kiritilgan xotin-qizlarning biznes loyihalari ishlab chiqilmoqda.
22222222222222222222222222222222222222222222222222222222
Texnopark bu innovasion loyihalarni amalga hududiy, ilmiy, texnologik va texnik baza bo’lib, u ilmiy-tadqiqot institutlari, sanoat ob’ektlari, biznes markazlari, ko’rgazma maydonlari, o’quv muassasalarini o’zida birlashtiradi, shuningdek, transport vositalari, qo’riqchilik xizmati va yashash joylari kabi xizmat ko’rsatish ob’ektlarini ham ichiga oladi.
Birinchi texnoparklar AQSHda paydo bo’lgan. Ikkinchi jahon urushidan keyin Stenfod universitetida talabalar soni keskin oshib ketib, o’quv muassasasini moliyalashtirish bo’yicha muammolar yuzaga kelgan. Universitet anchagina kattalikdagi er maydoniga (32 km² atrofida) ega bo’lgani, ammo uni sotishga haqqi bo’lmagan. Bu cheklovlarni inobatga olganda muhandislik fakulteti dekani Fredrik Terman universitet rahbariyatiga erni yuqori texnologiyali mahsulotlar ishlab chiqaruvchi kompaniyalarga uzoq muddatli ijaraga berish taklifi bilan chiqqan. Bu har tomonlama foydali g’oya ko’plab muammolarni hal qilgan: birinchidan, o’quv muassasasining g’aznasiga ijara to’lovlari sifatidagi pul mablag’lari muntazam ravishda tushib turgan, ikkinchidan, universitet talabalarini ish bilan ta’minlangan, uchinchidan, universitet maydonini ijaraga olgan kompaniyalarning kadrlar etishmovchiligi bilan bog’liq muammolariga chek qo’yilgan.
Termanning g’oyasi va uning Stenford universiteti hududida amalga oshirilishi Silikon vodiysining barpo etilishiga tamal toshi bo’lib xizmat qilgan.
22222222222222222222222222222222222222
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING
QARORI