Бўлиш мумкин э уўК
Download 6.6 Mb. Pdf ko'rish
|
Гейж Ренди Қандай қилиб ақлли, соғлом
|
Р
е н д и Г е й ж томонга, кимнингдир инжиқлигига ёки кимнингдир қулайлигига қараб ўзгараверса, бошингизга кўплаб муаммолар келтиради. Ҳаётдан мақсадингиз - қадрият ва идеалларингизни максимал мослаштириш эвазига бу дунёни яхшилаш. Буни қуйидагича тасаввур қилишингиз мумкин: Дунё улкан овқатланиш столи. Сиз фойдали ва мазали сабзавот, меваларни қадрлайсиз, бошқалар ҳам шу фикрда бўлишини истайсиз. Шундай қилиб, сизнинг принципингиз столга сабзавот ва мевадан тайёрланган овқатлар қўйиш; С изнинг м ақсадингиз - сабзавот ва мевали озуқаларнинг қанчалик фойдали ва мазали бўлишини одамларга кўрсатиш, кимнидир семиз, дангасага айлантирадиган шакар ва карбонатлардан воз кечдириш. Агар ҳар бир одам асосий қадрият деб ўз бахтини билса ва бахтли бўлиш принципларига асосланиб ҳаракат қилса, бу дунё қанчалик мафтункор бўларди. Хўш, фалсафа ўзи нима? У ёки бу ҳодиса, воқеанинг табиати, сабаби, принциплари ҳақида танқидий фикр юритиш фалсафа деб аталади. Бу ерда муваффақиятли ҳаёт фалсафаси ҳақида гап кетмоқда. Б ош қача ай тган д а, си зн и н г ф ал саф ан ги з бу қ ад р и я тл а р и н г и з, п р и н ц и п л ар и н ги з ва мақсадингизнинг бир-бирига мувофиқлиги. Мақсадга етишиш ва унга содиқ қолиш учун сиз кетма-кетлик фалсафасига риоя қилган ҳолда яшашингиз зарур. Ҳ ам м а н ар са ўз ў р н и д а б ў л си н . Ф ал саф ан ги з м ақ са д и н ги зн и и ф о д ал ай д и , м ақ са д и н ги з п р и н ц и п л а р га ас о с л а н г а н , п р и н ц и п л ар эса қадриятларга мос. Ҳар бир инсон хатти-ҳаракатларини синчиклаб ўргансангиз, унинг ҳақиқий қадриятлари ва ҳаётий принциплари у айтаётгандай бошқача 116 эк а н л и ги гу во ҳ и б ў л аси з. Сиз ф ақат ам ал қилинаётганига ишонасиз, қолгани қуруқ сафсата. Агар кимдир бир нарсани айтса ва шунга амал қилса, сўзи ва амали бир инсон деймиз, унинг сўзи ва амалида изчиллик кўзга ташланади. Бу эса фаровонликни мақсад қилганлар учун бошланғич йўл ҳисобланади. Ҳар бир одам сизга ёқиш-ёқмаслигидан қатьий назар, қандайдир принципга риоя қилиб яш айди. Сени алдагунларича. ўзинг алдаб қол ёки «олтин қоида» иккови ҳам принцип. Худди шунга ўхшаш қадриятлар ҳам ҳар хил. Баьзи эркаклар ақли расо, севишни биладиган аёлларни қадрлайдилар. Баъзилари эса сариқ сочли, кўкракдор, енгил аёлларни қадрлайдилар. Уларнинг ўзига яраша қадрияти бор. Қандай «мем»лар онгингизни программалаган бўлса, ўша қадриятларни ҳурмат қиласиз, ўша принципларга риоя қиласиз, хатти-ҳаракатларингизни ҳам ўша мемлар белгилайди. Масалан, сиз «бойлар алдайди, х о и н л и к қи лади ва ў ғи р л ай д и » м ем и билан за ҳ а р л а н га н с и з, ун д а си зн и н г бой о д ам л а р га муносабатингиз: улардан фойдаланиб қол, токи улар сендан фойдалангунича принципи бўйича қурилади. Д емак, сиз тўғриликни қадрлам айсиз, алдаш ни қадрлайсиз. Фаровонликда яшаш учун риоя қиладиган принципларингиз сизни фаровонлик сари етакласин, акс ҳолда, бу принципларга қандай ўзгартириш киритиш ҳақида ўйлаб кўринг. Бугун биз мураккаб дунёда ҳаёт кечирмоқдамиз ва бу дунё принципларимизни ўзгартириб ташлашга ҳаракат қилмоқда. Яқин Шарқдаги келишмовчиликлар, эркин тадбиркорлик масалалари, инсон ҳуқуқларининг бузилиши, генетик тадқиқотлар, сунъий усулдаги жонзотлар. ҳатго инсоннинг яратилиши каби муаммолар |
