Bob. Yig‘ma temirbeton konstruksiyalarni sinash 1 Yig‘ma temirbeton konstruksiyalarni sinash

12.1-rasm. Sinov mashinasi:

1-pastki changal (zaxvat)ni ko'tarib- tushirish ulagichi; 2-pastki changal; 3-cho4zilish sinovlari о ‘tkazish joyi; 4-ishchi stol, bir vaqtning o'zida ustki changal; 5-egilish sinovlari uchun qo'zg'aluvchi tayanch; 6-siqilish, bo'ylama egilish, ko'ndalang egilish va boshqa sinovlar o'tkazish joyi; 7-ishchi silindr; 8-mahkamlash tuguni; 9-pastki tayanch plitasi; 10-mayatnikli manometr ко 'rsatkichlari kuzatiladigan shkala; 11-berilgan yukni barqarorligini ta ’min love hi uskuna shkalasi; 12-nasos dvigatelini o'chirib- yoquvchi knopka; 13-berilgan yukning barqarorligini ta ’minlovchi uskunani ulaydigan dastgak; 14-aniq boshqarish dastagi; 15-yukni berish va olish richagi; l6-«Kuch-masofa» yoki «Kuch-vaqt» diagrammasini o'zi yozadigan asbob.
Press ikki yoki to‘rt ustunli vertikal mashina ko‘rinishiga ega boMib, gidravlik uzatma (privod) va mayatnikli kuch oMchagich bilan jihozlangan. Kuch hosil qilish mexanizmiga asta ishlovchi nasoslar to‘plarni kiradi, ular moy bosimini 500 kgk/sm2 (~50 MPa) gacha olib chiqishi mumkin. Namunaga yuk berish uchun moy nasoslar yordamida bosim ostida ishchi silindrga kiritiladi. Silindr porshenining harakati namunada zo‘riqish paydo qiladi. Porshen holati shkalada qayd etiladi. Vujudga kelgan kuchlar mayatnikli manometr bilan oMchanadi. Mayatnikli mano- metrning ishlash prinsipi shundan iboratki, moyning bosimi ishchi porshendan oMchagich quvur orqali manometrdagi kichik oMchagich porshenga o‘tkaziladi. Shamirli biriktirilgan mayatnik, oMchagich porshenning harakati bilan to muvozanat holatiga kelguncha og‘adi. Mayatnikning og‘ishiga qarab namunaga ta’sir etayotgan kuch aniqlanadi. Harakatlanuvchi strelka shkaladagi kuchning miqdorini ko‘rsatadi.Sinov mashinalari va presslarda ularni tekshirilganligi va sozlaganligi haqidagi guvohnoma boMgan taqdirdagina foydalanish mumkin.
Sinov mashinalari bir yilda bir marta, qudratli presslar ikki yilda bir marta tekshiriladi va sozlanadi (tarirovka qilinadi). Bundan tashqari, mashinalar ta’mirlanganda yoki asosiy detallari almashtirilganda ham tekshirilib, sozlanadi.
Keyingi yillarda Rossiya federatsiyasining davlat reyestrida qayd etilgan PGM-100, PGM-500 va PGM-1000 rusumli kichik o‘lchamli gidravlik sinash presslari keng tarqala boshladi(12.2-rasm). Mazkur presslar beton namunalar ustida siqilish sinovlari o‘tkazishga mo‘ljallangan. PGM-500 presslarida asfalt-beton namunalarni ham sinasa boMadi. PGM-100 rusumli kichik presslarda g‘ovakli beton va qorishma namunalari sinaladi. Elektr privod (220 V, 50 Gs) va tenzometrik kuch oMchagich bilan jihozlangan. Sinov natijalari grafik displeyda qayd etiladi. Presslarning elektron bloki boshlangMch maMumotlarni (namuna oMchamlari, yuklash tezligi, seriya raqami) kiritadi, yuklash tezligini bir me’yorda ushlab turadi va mustahkamligini hisoblaydi.

Sinov jarayonida olingan ma’lumotlar kuni va soati ko'rsatilgan holda belgilanadi va keyingi foydalanishlar uchun avtomatik ravishda saqlab qo'yiladi. Presslarning texnik xarakteristikalari 12.1-jadvalda berilgan.