Bolalar jismoniy tarbiya nazaryasi va texnologiyalari

 Samokatda, 
sportrollerda uchish
.Samokat va sportrollerlarda uchish katta 
guruhlarda tashkil etiladi. Dastlab bolalar yurish qoidalari bilan tanishtiriladi, so‗ngra 
samokat, sportrollerga minish, undan tushish, to‗g‗riga haydash, o‗ngga, chapga, 
ortga burilish, tormoz berish va to‗xtashga o‗rgatiladi. Topshiriqlar asta-sekin 

---

murakkablashtiriladi: bolalarga aylana bo‗ylab, «ilon izi» bo‗lib uchish, «Yo‗l 
harakati qoidalari» o‗yinini o‗ynash taklif etiladi. Tarbiyachi bolalarning samokatda, 
sportrollerda uchganda goh o‗ng, goh chap oyog‗i bilan siltanishini kuzatib boradi. 
Masalan, bola yo‗lkadan bir tomonga qarab uchganda birinchi oyog‗i, orqaga tomon 
uchganda ikkinchi oyog‗i bilan siltanadi. Yuklamaning ikkala oyoqqa baravar 
taqsimlanishi mushaklarning proportsional rivojlanishiga yordam beradi. Velosiped 
va samokat uchish navbatlashib turadi. G„ildirakli konkilarda uchish 
G‗ildirakli konkilarda uchish maktabgacha katta yoshda tavsiya etiladi. Bolalarni 
yurishga, burilishlarga (o‗ngga, chapga) tormozlashga, to‗xtashga o‗rgatiladi. 
Tarbiyachi bir necha bolani bir vaqtda g‗ildirakli konkida uchishga o‗rgatadi. U 
oldinga siljish texnikasini tushuntiradi va ko‗rsatadi hamda bolalarga bu harakatni 
bajarishda yordam 
beradi. Tayanib uchish bir necha kun davom yetadi. Bolalar goh 
o‘ng, goh chap oyoqda siltanib siljishga o‘rgatiladi. Oyoq va qo‘llar harakati muzda 
uchishdagi kabi mos bo‘lishi kerak. Keyinchalik ularni yugurish va ikki oyoqda 
sirg‘alishni qo‘shib olib borishga (goh u, goh bu oyoq bilan siltanib) o‘rgatiladi. Bola 
3-4 marta navbatma-navbat kuch bilan siltanib oyoqlarini kichik masofada bir-biriga 
parallel qo‘yadi. So‘ng sekinlab va to‘xtab qolguncha sirg‘aladi. Harakat paytida 
burilishdan oldin uchish sekinlatiladi, so‘ngra gavdasini kerakli tomonga biroz 
engashtirib to‘la burilish amalga oshiriladi. Shundan so‘ng harakat yangi yo‘nalishda 
davom ettiriladi.G‗ildirakli konkilarda uchish ko‗nikmalarini mustahkamlashda 
harakatli o‗yinlardan foydalanish mumkin. Mashg‗ulotlar davomiyligi asta-sekin 10-
15 daqiqagacha uzaytiriladi. Agar butun guruh bolalari g‗ildirakli konkida uchish 
ko‗nikmalarini egallagan bo‗lsalar, mashg‗ulotlar barcha bolalar bilan bir paytda 
aylana yo‗lkada o‗tkaziladi.