Bolalarda tug'ma va hayot davomida ortirilgan nuqsonli kasalliklar brill kasalligi

Tashxisi va davosi. Toshmali terlamaning oqibati yaxshi.
Oldini olish. Ishlab chiqilmagan.
Kasallik o‘chog‘ida olib boriladigan chora-tadbirlar toshmali terlamada bo‘lgani singari.


BOTULIZM (BOTULISMUS)

Toksinlar bilan zararlangan, buzilib qolgan, ayniqsa konserva ko‘rinishidagi oziq-ovkat mahsulotlarini iste’mol qilish natijasida kelib chiqadigan og‘ir ovqat toksikoinfeksiyasidir. Klinik jihatdan botulizm asosan markaziy va vegetativ nerv sistemalari zararlanishi bilan ifodalanadigan og‘ir zaharlanish bilan ta’riflanadi.

Etiologiyasi. Botulizm qo‘zg‘atuvchisi Cl. botulinum oilasiga mansub bo‘lgan anaerobdir. U harakatchan, issiqlikka chidamli, sporalar hosil qiladigan, terminal holda joylashgan, tennis raketkasiga o‘xshagan yo‘g‘on tayoqchadir.
U go‘sht, baliq va o‘simlik mahsulotlarida (qon qo‘shilgan agar, ozgina jigar yoki go‘sht qo‘shilgan go‘sht-peptonli bulyonlarda) havo bo‘lmasa ham o‘saveradi.
Botulizm bakteriyalari A, V, S, D, E, G, Q turlariga bo‘linadi. Respublikada asosan A, V, YE turlari uchrab turadi. Mikrobning vegetativ shakllari 80°S haroratda 15—30 minut davomida halok bo‘ladi. Uning sporalari chidamli bo‘lib, quritilgan holatda o‘n yillab tirik qoladi. 5 soat mobaynida qaynatilgan hatto 180°S haroratda ham xalok bo‘lmaydi.
QORIN TIFI (TYPHUS ABDOMINALIS) va
A va V PARATIFLARI
A va V paratiflari isitma, organizmning umumiy zaharlanishi, bakteriyemiya, ichak limfa tugunlarining zararlanishi bilan kechadigan o‘tkir yuqumli kasallikdir.
Etiologiyasi. Ich terlama qo‘zg‘atuvchisi ich terlama tayoqchasidir. A va V paratiflarini D guruhi salmonellalariga mansub bo‘lgan paratifoz tayoqchalar keltirib chiqaradi. Bular grammanfiy harakatchan tayoqchalar bo‘lib, odatda oziqli muhitda yaxshi o‘sadi. Ularning quyidagi somatik, issiq muxitga chidamli bo‘lgan O antigeni, virulent antigeni mavjud. Qo‘zg‘atuvchi o‘zidan endotoksin ishlab chiqaradi. Qorin tifi qo‘zg‘atuvchisida 72 fagotip bo‘ladi. Qorin tifi tayoqchasi tashqi muhitga chidamlidir. U tuproqqda va suvda 1—5 oygacha, axlatda 25 kungacha, ich kiyimida 2 haftagacha yashay oladi. Qizdirilganda tezda xalok bo‘ladi. Odatdagi konsentratsiyadagi dezinfeksiyalovchi vositalar qo‘zg‘atuvchini bir necha daqiqada nobud qiladi. Tif-paratifoz bakteriyalar levomitsetin, ampitsillin, sefalosporinlar, biseptollarga juda sezuvchandir.