2.1. Bolalarda butun predmet haqida tasavvurlarini shakllanirish
Maktabgacha yoshdagi bolalarni kasbiy yo‘naltirish - bu tarbiyachilar va psixologlar uchun keng faoliyat sohasi, maktabgacha pedagogikaning yangi va hali o‘rganilmagan sohasi. Bolalar kattalar va ularning atrofidagi dunyo bilan tanishishni yosh maktabgacha yoshda, ertaklar, kattalar va ommaviy axborot vositalari bilan aloqa qilish orqali turli kasblar haqida bilib olishadi. Bolalik va ongning qobiliyatiga, psixologik xususiyatlariga, bolani tarbiyalashga va unga mehnatning qiymatini singdirishga qarab, kasblar, qiziqish va ma’lum faoliyat turlariga munosabat to‘g‘risida bilimlar tizimi shakllantirilgan.
V.I.Loginovaning so‘zlariga ko‘ra, “tasvirlarda aks ettirilgan mehnat, kattalarga bo‘lgan munosabat, motivlar va mehnat yo‘nalishlari haqidagi bilimlar bolalarning harakatlarini tartibga solishni, o‘zlarining ishlariga, kattalar mehnati va odamlar tomonidan yaratilgan narsalarga bo‘lgan motivlari va munosabatlarini tiklashga kirishadi” [3]. Shuning uchun, tadqiqotchining fikriga ko‘ra, “kattalar ishi to‘g‘risida bilim maktabgacha ta’lim muassasalarining tarbiyaviy ishlarida yetakchi o‘rinlardan birini egallashi kerak” [3].
Yuqorida ta’kidlab o‘tilganidek, maktabgacha ta’limda kasbga yo‘naltirishning birinchi bosqichi birinchi navbatda informatsion bo‘lib, maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachilari orasida kasblar dunyosi to‘g‘risida zarur g‘oyalarni shakllantirishni o‘z ichiga oladi. Biroq, bolaga nafaqat kasblar haqida gapirib berish, balki uni kelajakdagi kasb tanlashni muhokama qilishda jalb qilish muhimdir. Buning uchun kasbga oid an’anaviy savoldan foydalanish tavsiya etiladi.
Maktabgacha tarbiyalanuvchining ota-onasi va yaqin qarindoshlari kim bo‘lib va qaysi kasbda ishlayotganini bilishi juda muhim - bu uning kasblar dunyosi haqidagi g‘oyalarining asosidir. Tarbiyachilar tarbiyalanuvchilami mavjud bo‘lgan bilimlarini kengaytirishlari, turli kasblarning xususiyatlari, turli kasb egalariga nisbatan qo‘yiladigan talablar to‘g‘risida gaplashishlari mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |