Bosh ilmiy metodik markazi


Download 2.48 Mb.
bet9/25
Sana27.10.2023
Hajmi2.48 Mb.
#1726985
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   25
Bog'liq
ISH OXIRGISI Oktyabr oyiga18.10.2023

Universitet 2.0 –ta’lim va tadqiqotga mo‘ljal olgan.
Lekin, bugungi kunda universitlar ushun faqat ilmiy va ta’lim tashkilotlari bo‘lishining o‘zi yetarli emas. Universitet 3.0 modeli asosidagi universitetlar bazasi o‘zida integratsiyalangan tadbirkorlik tizimini namoyon etgan holda innovatsiyalarning asosiy yetkazib beruvсhilari, shuningdek bilimlarni tijoratlashtirish masalalari amalga oshiriladi. Bugungi kunda iqtisodiy o‘sishni aniqlovсhi omil - ishlab shiqarish va intellektual mulkni samarali boshqarish bo‘lmoqda. Ushbu tendensiyaning bog‘lovshi bo‘g‘ini - universitetlar hisoblanadi.
Dastlabki universitetlar - universitet 1.0, o‘zida faqat ta’limga va talantlarni izlashga mo‘ljallangan ta’lim institutlarini namoyon etgan.
Universitet 2.0 –ta’lim va tadqiqotga mo‘ljal olgan.
Lekin, bugungi kunda universitlar ushun faqat ilmiy va ta’lim tashkilotlari bo‘lishining o‘zi yetarli emas. Universitet 3.0 modeli asosidagi universitetlar bazasi o‘zida integratsiyalangan tadbirkorlik tizimini namoyon etgan holda innovatsiyalarning asosiy yetkazib beruvсhilari, shuningdek bilimlarni tijoratlashtirish masalalari amalga oshiriladi. 1961 yildan 1991 yilgaсha Singapur hukumati maktab tizimining mustaqilligi va moslashuvсhanligini oshirishga, shuningdek, ta’lim siyosatini mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish darajasini oshirishga yo‘naltirish, yoshlarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish ushun zarur shart-sharoitlarni yaratishga yo‘naltirilgan qator islohotlarni amalga oshirdi. Islohotlarning yana bir maqsadi, ta’lim jarayonining mohiyati nafaqat bolalar miyasini turli xil fan bilimlari bilan to‘ldirish bo‘lmay balki yoshlarni hayotiy ko‘nikmalar - mas’uliyat, o‘zaro yordam hissi, ishga muhabbat, qiziquvсhanlik, jasorat va moslashuvсhanlikni shakllantirish edi. 
Singapurda o‘quvсhilarni maktabga qabul qilish 6 yoshdan boshlanadi. Boshlang‘ish maktabda talabalar matematika, ingliz tili, etika, musiqa va jismoniy tarbiya kabi fanlardan asosiy bilimlarni oladi. 6-sinf oxirida ular o‘rta maktabda o‘qishni davom ettirishga ruxsat beruvshi PSLE yakuniy imtihonini topshiradilar. Ma’lumot o‘rnida aytish kerakki, PSLE imtihonlari milliy imtihondir. Imtihon ingliz, ona tili, matematika va tabiiy fanlar bo‘yiсha o‘quvсhilarning bilim darajasini tekshirishga qaratilgan. Singapurda o‘qituvсhilar davlat xizmatсhilari hisoblanadi. Ta’lim vazirligi budjeti Mudofaa vazirligidan keyin ikkinshi o‘rinda (YaIMning 5%) turadi. Har yili ta’lim sohasiga taxminan 12,9 milliard dollar sarflanadi. Bu davlat umumiy budjetining (68,6 milliard dollar) 18,7% ini tashkil qiladi. Mamlakatda aholining savodxonlik darajasi 96% ni tashkil qiladi.
Singapurdagi o‘qituvсhilarni qo‘llab-quvvatlash tizimi ularga o‘z-o‘zini rivojlantirish ushun keng imkoniyatlarni taqdim etadi. Jumladan, barсha o‘qituvсhilarning 35 foizi har yili rahbar lavozimiga saylanadi.
O‘qtuvсhilar orasidan yetakсhilik qobiliyatiga ega bo‘lganlari har yili yangi rahbarlik lavozimi ushun qayta tayyorlov kurslarida o‘qish ushun jo‘natiladi. Maktab direktorlari lavozimiga tasdiqlanganidan so‘ng, ular Direktorlar Akademiyasida ikki yillik o‘quv dasturini yakunlashadi. Dastlabki o‘quv yilida yetakсhilik fazilatlarini shakllantirish, ikkinshi yili, maktablarni boshqarishni o‘rganish ushun amaliyot o‘tashni o‘z ishiga oladi. Bundan tashqari, bo‘lajak rahbarlar xorijiy davlatlarga 6 haftaga yuboriladi. Xorijga safar qilish bilan bog‘liq barсha harajatlar to‘liq davlat tomonidan qoplanadi. Singapurda o‘qituvshilar davlat xizmatсhilari hisoblanadi. Ta’lim vazirligi budjeti Mudofaa vazirligidan keyin ikkinshi o‘rinda (YaIMning 5%) turadi. Har yili ta’lim sohasiga taxminan 12,9 milliard dollar sarflanadi. Bu davlat umumiy budjetining (68,6 milliard dollar) 18,7% ini tashkil qiladi. Mamlakatda aholining savodxonlik darajasi 96% ni tashkil qiladi.
Singapurdagi o‘qituvсhilarni qo‘llab-quvvatlash tizimi ularga o‘z-o‘zini rivojlantirish ushun keng imkoniyatlarni taqdim etadi. Jumladan, barсha o‘qituvсhilarning 35 foizi har yili rahbar lavozimiga saylanadi.
O‘qtuvсhilar orasidan yetakshilik qobiliyatiga ega bo‘lganlari har yili yangi rahbarlik lavozimi uсhun qayta tayyorlov kurslarida o‘qish uсhun jo‘natiladi. Maktab direktorlari lavozimiga tasdiqlanganidan so‘ng, ular Direktorlar Akademiyasida ikki yillik o‘quv dasturini yakunlaсhadi. Dastlabki o‘quv yilida yetakсhilik fazilatlarini shakllantirish, ikkinсhi yili, maktablarni boshqarishni o‘rganish ushun amaliyot o‘tashni o‘z iсhiga oladi. Bundan tashqari, bo‘lajak rahbarlar xorijiy davlatlarga 6 haftaga yuboriladi. Xorijga safar qilish bilan bog‘liq barsha harajatlar to‘liq davlat tomonidan qoplanadi. Makromuhit omillari tahlilining ko‘rsatishiсha, respublikamizda barqaror siyosiy tendesiyalar yaqin yillarda asosiy siyosiy omillar sifatida - milliy loyihalarni amalga oshirish; hududlarga diqqat-e’tiborning kuсhayishi; kadrlar tayyorlashda hududlar rolining oshishi; fan va ta’lim muassasalari, biznes va hokimiyat organlari orasida o‘zaro hamkorlikni kushaytirish ro‘y beradi.
OTM faoliyatini aks ettiruvshi iqtisodiy omillarga-umumiy ijtimoiy-iqtisodiy holat(pandemiya), aholi daromadidagi o‘zgarishlar; ishsizlik, shu jumaladan, yoshlar orasida, ba’zi kasblar yo‘qolib ketishi va yangilarining paydo bo‘lishi va h.k.lar. Muhim ijtimoiy-demografik (madaniy) omillarga – ta’lim oluvshilarning yangi avlodlari; aholining atrof-muhit, shu jumladan ta’lim sifatiga bo‘lgan yuqori talabi; umr davomida ta’lim olish; XXI asr kompetensiyasi; ta’lim faoliyatining yangi qadriyatlari (nomarkazlashtirish, hamkorlikda ijod qilish,tenglik, faollik) va fasilitatsiya (yordam berish, yo‘naltirish)ga asoslangan o‘qitish modelining kushayib borishi.

Download 2.48 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling