Boshqarmasi navoiy texnika-iqtisodiyot kasb-hunar kolleji
Download 317.65 Kb. Pdf ko'rish
|
|
7.3.O`qitish vositalari:
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y.
doir referat yoki ko`rgazmali qurollar tayyorlash.
mamlakatlarining seysmik xavfli hududda joylashganligi. Zilzilalarning sabablari va ko„rinishlari. Zilzilalarning boshqa tusdagi va turdagi favqulodda vaziyatlarni keltirib chiqarish xarakteriga ega ekanligi. O„zbekistonda seysmik jarayonlar. Seysmik xaritalash. Zilzilalar natijasida kelib chiqishi mumkin bo„lgan turli tusdagi favqulodda vaziyatlar . Sunami yuzaga kelishi xavfi tug„ilganida yoki yuzaga kelganida harakatlanish tartibi. Ushbu favqulodda vaziyatlar keltirib chiqarishi mumkin bo„lgan salbiy oqibatlar. Jahon mamlakatlari va O„zbekistonda zilzilabardoshlikni oshirish borasida olib borilayotgan ishlar. 8. 2.Mavzu bo‟yicha o‟quv axborot mazmuni: Zilzila davrida o„quvchi yoshlarni to„g„ri harakat qilishga o„rgatish. Zilziladan oldin, zilzila vaqtida va zilziladan keyin harakatlanish tartibi. Zilzilani etiborga olgan holda uy, ish va o„quv xonalarining xavfsiz joylarini oldindan aniqlash, ularni jihozlash. Zilzila yuz berganda himoyalanish vositasi sifatida uy va xona jihozlaridan foydalanish. Uydagi jihozlari tomonidan yuzaga kelishi mumkin bo„lgan xavf-xatarlar. Zilzila oqibatida vayronalar ostida qolgan, yuqori qavatli yoxud bir qavatli imoratlarda bo„lgan kishilarning to„g„ri harakatlanishi va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs-munozara, tezkor qisqa savol- javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Zilzila va ularda harakatlanish tartibi mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi 8.3.O`qitish vositalari: - Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y. 9-Mavzu: Zilzila oqibatlaridan muhofazalanish usullari.(2soat) 9.1Mavzu bo‟yicha o‟quvchi bilishi kerak: Zilzila davrida o„quvchi yoshlarni to„g„ri harakat qilishga o„rgatish. Zilzila oqibatida vayronalar ostida qolgan, ko„p qavatli yoxud bir qavatli imoratlarda bo„lgan kishilarning to„g„ri harakatlanishini tashkil qilish. Zilzila oqibatida vayronalar tagida qolgan kishilarga yordam ko„rsatish tartibini o„rgatish. Bino va inshootlarning qurilish hamda loyihalash jihatidan mustahkam va zaif joylarini e'tiborga olgan holda harakatlanish. Asosiy va zahira chiqish joylaridan chiqishni mashq qilish.
ta'lim muassasasi yotoqxonalari va boshqa shu kabi imoratlarning xavfsiz joylarini aniqlash. Tayanch devorlarni belgilash. Zilzilani e'tiborga olgan holda, o„quv xonasi va yashash joylarining to„g„ri jihozlanishini ko„rsatib berish. Zilzila yuz berganda xona jihozlaridan himoya vositasi sifatida foydalanish. Elektr manbalari, gaz va suv jumraklarini yopish va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs-munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun zilzila oqibatlaridan muhofazalanish usullari mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y.
10-Mavzu: Zilzilada birinchi tibbiy yordam berish tartibi(2soat) 10.1Mavzu bo‟yicha o‟quvchi bilishi kerak: Hodisa joyini ko„zdan kechirish. Zilzilada malakali birinchi tibbiy yordamga qadar ko„rsatilishi zarur bo„lgan o„zaro yoki o„z-o„ziga yordam ko„rsatish. Shikastlanganlarni saralash. Shikastlanganlarga ruhiy (psixologik) yordam ko„rsatish. Shikastlanganlarning hayotiy muhim ko„rsatgichlarini aniqlash (puls va nafas harakatlarini aniqlash).
tibbiy yordam ko„rsatish (qon ketishini to„xtatish, suyak sinishida harakatni cheklovchi bog„lam qo„yish, infeksiyadan asrash). Zilzilz ro‟y berganda uyning havfsiz joylarda jon saqlash mumkin. Masalan, ichki eshik bo‟sag‟asida , ustunlar tagida xona burchaklarida, deraza balkonidan uzoqroqdagi to‟siqlar ostida Seysmik bardoshi kam bo‟lgan, g‟ishtli va havfli binolarda bo‟lsangiz albatta zudlik bilan tashqariga chiqing bunda elektr tarmoqlari, buyumlar harakatidan ogoh bo‟ling va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs-munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Zilzilada birinchi tibbiy yordam berish tartibi mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi 9.3.O`qitish vositalari:
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y.
11-Mavzu: Gidrometerologik xavfli hodisalar bilan bog„liq favqulodda vaziyatlar hamda ularda xavfsizlik qoidalariga rioya etish.(2soat) 11. 1.Mavzu bo‟yicha o‟quvchi bilishi kerak: Sel, suv toshqini haqida tushuncha. Ularning birlamchi va ikkilamchi oqibatlari. Sel, suv toshqini yuzaga kelishi xavfi tug„ilganida yoki yuzaga kelganida harakatlanish tartibi. Suv havzalarining yil fasllariga ko„ra xususiyatlari. Suv havzalarida xavfsizlik qoidalariga rioya etish. Suv havzasida harakatlanayotgan inson tanasida muammoli vaziyatlar ro„y berganida harakatlanish tartibi. 11.2. Mavzu bo‟yicha o‟quv axborot mazmuni: Suvga cho„kkanda birinchi yordam ko„rsatish. Cho„kayotgan kishini suv havzasidan olib chiqish. Nafas olish yo„llarini tozalash. Sun'iy nafas berish va yurakni uqalash. Qor ko„chishi haqida tushuncha. Qor ko„chishi xavfi tug„ilganida yoki qor ko„chishi ro„y berganida harakatlanish tartibi. Kuchli shamol (to„fon) va to„xtovsiz yog„ingarchilikning zararli ta'siri. Gedrometriologik hafli hodisalar- suv toshqinlari, sellar, qor ko‟chkilari , kuchli shamollar (dovullar), jala va boshqa hodisalar kiradi va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs- munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun gidrometerologik xavfli hodisalar bilan bog„liq favqulodda vaziyatlar hamda ularda xavfsizlik qoidalariga rioya etish mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi 11.3.O`qitish vositalari:
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y. 11.5.Mustaqil ish (1soat) Gidrometerologik xavfli hodisalar bilan bog„liq favqulodda vaziyatlar hamda ularda xavfsizlik qoidalariga rioya etish mavzusiga doir referat yoki ko`rgazmali qurollar tayyorlash.
va ularda harakatlanish tartibi.(2soat) 12. 1.Mavzu bo‟yicha o‟quvchi bilishi kerak: Yo„l harakati xavfsizligi qoidalariga rioya etish. Yo„l harakati hodisasi yuz berganda harakatlanish tartibi. Temir yo„l, havo, suv, yo„l usti transporti va metrodan foydalanish qoidalari.
transporti va metroda avariya yuz berganda harakatlanish tartibi. Ularda harakat xavfsizligini taminlashda fuqarolarning ishtiroki. Turli ko„rinishdagi transport avariya va halokatlaridan fuqarolar hayoti, sog„ligi va mol-mulkini sug„urtalashning ahamiyati. O„zbekiston Respublikasining yo„l harakati xavfsizligini ta'minlash borasidagi huquqiy-me'yoriy hujjatlari. Transport vositalari bilan bog‟liq favqulotda vaziyatlarga: havo transporti avariyalari, temir yo‟l avariyalari, avtotransport avariyalari, metropolitan stansiyalarida avariyalar suv osti va suv usti transport vositalaridagi avariyalar kiradi va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs- munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Transport vositalari bilan bog„liq favqulodda vaziyatlar va ularda harakatlanish tartibi mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y.
13-Mavzu:Aholiga radiatsiyaning zaharli ta‟siri va undan himoyalanish yo‟llari.(2soat) 13. 1.Mavzu bo‟yicha o‟quvchi bilishi kerak: Radiatsiyaviy xavfsizlik tushunchasi. O„zbekiston Respublikasining radiatsiyaviy xavfsizlikni ta'minlash borasidagi huquqiy-me'yoriy hujjatlari. Radiatsiyaning tabiiy va sun'iy manbaalari.
Radiatsiya va radioaktiv moddalar. Radioaktiv moddalarning sanoatda ishlatilishi. Radiaktiv manbaalardagi favqulodda vaziyatlar va ularning zararli oqibatlari. Tabiiy va texnogen favqulodda vaziyatlar natijasida atom elektrostansiyalarida yuzaga keladigan avariyalar va ularning salbiy oqibatlari. 13.2.Mavzu bo‟yicha o‟quv axborot mazmuni:: Kompyuter va uyali aloqa vositalaridan foydalanish madaniyati. Quyosh radiatsiyasi. Radiatsiya ta'siridan himoyalanish. O„tkir va surunkali nur kasalligi haqida tushuncha. Kuchli ta'sir etuvchi zaharli moddalar (KTEZM)ning turlari hamda ularning qishloq xo„jaligi va sanoatda ishlatilishi. KTEZMning zaharlovchi xususiyatlari. KTEZMdan muhofazalanish usullari va vositalari. Muhofaza vositalarini yasash va ulardan foydalanish. KTEZM ta'siri oqibatlarini kamaytirish uchun qo„shimcha chora–tadbirlar majmui. Shikastlanganlarni zararlanish o„chog„idan olib chiqish tartibi. Zaharlanishga qarshi tibbiy va tabiiy antidot vositalar va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs- munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Radiatsiya manbalari va kuchli ta'sir etuvchi zaharli moddalarning zararli ta'siri mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi 13.3.O`qitish vositalari:
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y. 13.5.Mustaqil ish: (1soat)Radiatsiya manbalari va kuchli ta'sir etuvchi zaharli moddalarning zararli ta'siri mavzusiga doir referat yoki ko`rgazmali qurollar tayyorlash.
Download 317.65 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|