Boshqarmasi navoiy texnika-iqtisodiyot kasb-hunar kolleji
Download 317.65 Kb. Pdf ko'rish
|
|
58 40 24 16
18
O`quv fani (moduli)ning har bir mavzular bo`yicha mazmuni. 1-Mavzu: Kirish. Hayot faoliyati xavfsizligi o„quv fanining maqsad va vazifalari(2soat) 1.1Mavzu bo‟yicha o‟quvchi bilishi kerak: Hayot faoliyati xavfsizligi o„quv fanining maqsad va vazifalari. Hayot faoliyati xavfsizligi - hayotiy zarurat ekanligi. Fuqarolarni turli ko„rinishdagi favqulodda vaziyatlarda to„g„ri harakatlanish hamda ularning oqibatlarini bartaraf etishga o„rgatishning ahamiyati.
favqulodda vaziyatlarga oid qonunlari va me'yoriy-huquqiy hujjatlarining mohiyati. O„zbekistonda favqulodda vaziyatlarni bartaraf etish, oqibatlarini kamaytirish va bunday vaziyatlarda harakat qilishning huquqiy asoslari. O„zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. Favqulodda vaziyat tushunchasi. Favqulodda vaziyatlarda yordam berishning asosiy tamoyil va qoidalari. Xalqaro nufuzli tashkilotlar va mamlakatlar faoliyatida turli tusdagi favqulodda vaziyatlarning oldini olish,ularning inson hayoti, atrof-muhit, qishloq xo„jaligi, sanoat, fan va madaniyat, tadbirkorlik va biznesga zararli oqibatlarini kamaytirish borasidagi muammolarning asosiy masalaga aylanganligi va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs- munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Kirish. Hayot faoliyati xavfsizligi o„quv fanining maqsad va vazifalari mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi 1.3. O`qitish vositalari:
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y. 1.5.Mustaqil ish(1 soat): Hayot faoliyati xavfsizligi o„quv fanining maqsad va vazifalari mavzusiga doir referat yoki ko`rgazmali qurollar tayyorlash. 2-Mavzu: Yong„in va uning zararlovchi omillari. (4soat) 2. 1Mavzu bo‟yicha o‟quvchi bilishi kerak : Yongin tushunchasi. Yong„inning zararlovchi omillari. Yong„in xavfsizligi qoidalarini bilish va ularga amal qilishning ahamiyati. Yong„inga qarshi kurash jihozlarining vazifasi, ularning mavjudligi va ishga yaroqlilik holati. Yong„inni o„chirish vositalaridan foydalanish. Yong„in katta miqdorda moddiy va ma'naviy zarar yetkazuvchi ofat sifatida. Yong„indan moddiy va ma'naviy boyliklarni asrash. Yong„in yuzaga kelganda harakatlanish tartibi.
ma'naviy zarar yetkazuvchi ofat sifatida. Yong„indan moddiy va a'naviy boyliklarni asrash. Yong„in yuzaga kelganda harakatlanish tartibi. Yonuvchi modda bilan havodagi kislorodning o‟zaro ta‟siri natijasida juda tez kechuvchi va ko‟p miqdorda issiqlik ajralib chiquvchi HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGIviy reaksiyaga yonish deyiladi. Yonmaydigan modda va ashyolarning yonish yoki yong‟inni uzatish xususiyatlari yo‟q. Masalan, g‟isht, metal, beton va boshqalar va
shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs-munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Yong„in va uning zararlovchi omillari mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y. 2.5.Mustaqil ish(1 soat): Yong„in va uning zararlovchi omillari mavzusiga doir referat yoki ko`rgazmali qurollar tayyorlash.
3.1 O‟quvchi bajara olishi kerak:Yong„inni o„chirish jihozlarining mavjudligini va ularning ishga yaroqlilik holatini tekshirish. Yong„inni o„chirish vositalaridan foydalanishni mashq qilish. Yong„in yuzaga kelganda harakatlanish tartibini mashq qilish. Yong„inda bino konstruksiyalari va qurilish ashyolari tomonidan yuzaga kelishi mumkin bo„lgan xavfni e'tiborga olib harakatlanish. Yonayotgan binoni
tark etish. Moddiy va ma'naviy boyliklarni yong„indan asrash bo„yicha harakatlarni mashq qilish. 3.2 .Amaliy mashg‟ulot mazmuni:Yong„inni o„chirish vositalaridan foydalanishni mashq qilish. Yong„in yuzaga kelganda harakatlanish tartibini mashq qilish. Yong„inda bino konstruksiyalari va qurilish ashyolari tomonidan yuzaga kelishi mumkin bo„lgan xavfni e'tiborga olib harakatlanish. Yonayotgan binoni tark etish. Moddiy va ma'naviy boyliklarni yong„indan asrash bo„yicha harakatlarni mashq qilish. va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs-munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Yong„inda harakatlanish tartibi mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y.
foydalanish qoidalari.(2soat) 4.1 O‟quvchi bajara olishi kerak: Tabiiy gaz va undan foydalanish qoidalari. Tabiiy gaz tizimi va uskunalarida yuzaga keladigan nosozliklar. Noqonuniy, qo„lbola gaz uskunalaridan foydalanish natijasida yuzaga keladigan salbiy holatlar. Turar joylarda tabiiy gaz tarqalganda harakatlanish tartibi. Bino va inshootlarni isitishda ko„mir yoqilg„isidan to„g„ri foydalanish. Is gazidan zaxarlanishning belgilari. Elektr energiyasidan foydalanish qoidalari. Elektr energiyasi tizimida yuzaga keladigan nosozliklar. Noqonuniy elektr uskunalari va jihozlaridan foydalanishning salbiy oqibatlari. Shartli ravishda gaz, ochiq qolgan elektr simlaridan muhofazalanish. Ularning ta'sirini bilish va zararlovchi manbalarini bartaraf etish. Gaz va elektr tokidan jarohatlanganda birinchi yordam berish tartibi. 4.2 Amaliy mashg‟ulot mazmuni: Yong„inni o„chirish vositalaridan foydalanishni mashq qilish. Yong„in yuzaga kelganda harakatlanish tartibini mashq qilish. Yong„inda bino konstruksiyalari va qurilish ashyolari tomonidan yuzaga kelishi mumkin bo„lgan xavfni e'tiborga olib harakatlanish. Yonayotgan binoni tark etish. Moddiy va ma'naviy boyliklarni yong„indan asrash bo„yicha harakatlarni mashq qilish. Yonish fazalarining quyidagi xillari aniqlangan: chaqnash, alangalanish, o‟z -o‟zidan alangalanish o‟z-o‟zidan yonib ketish va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs- munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Kundalik hayotda maishiy uy jihozlaridan foydalanish qoidalari mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006.
7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y.
5-Mavzu: Yong„indan shikastlanganda birinchi tibbiy yordam berish.(2soat) 5.1 O‟quvchi bajara olishi kerak: Hodisa joyini ko„zdan kechirish. Yong„indan shikastlanish turi va darajalarini aniqlash. Yong„indan shikastlanganda birinchi tibbiy yordam berish. Mavjud imkoniyatlardan kelib chiqqan holda dastlabki tibbiy yordam ko„rsatish. Shikastlangan joylarga turli mikroblar tushmasligini ta'minlash. Yong„indan shikastlangan kishini tibbiy muassasaga yetkazish tartibini mashq qilish.
foydalanishni mashq qilish. Yong„in yuzaga kelganda harakatlanish tartibini mashq qilish. Yong„inda bino konstruksiyalari va qurilish ashyolari tomonidan yuzaga kelishi mumkin bo„lgan xavfni e'tiborga olib harakatlanish. Yonayotgan binoni tark etish. Moddiy va ma'naviy boyliklarni yong„indan asrash bo„yicha harakatlarni mashq qilish. va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs-munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Yong„indan shikastlanganda birinchi tibbiy yordam berish mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая среди безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006.
7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y.
insoniyatga qarshi ekanligi. Terrorizmning global muammoga aylanib borayotganligi. Terroristik harakatlarning turlari. Xalqaro terrorizm. O„zbekistonda yuz bergan terrorchilik harakatlari va ularning keng jamoatchilik tomonidan qoralanishi. Unga qarshi kurash va undan muhofazalanish O„zbekiston Respublikasi fuqarolarining burchi ekanligi. Ta'lim muassasasining bunday harakatlar ob'ekti bo„lishdan saqlanish choralari. Terrorchilik tusdagi xavf e'lon qilinganda harakatlanish tartibi. 6.2.Mavzu bo‟yicha o‟quv axborot mazmuni: Missionerlik, ommaviy madaniyat va axborot xurujlarining zararli ta'siridan muhofazalanish. Ma'lumotlarni yig„ish, bog„lash, taqqoslash va tahlil qilishning ahamiyati. Ommaviy tartibsizliklarda hamda kriminogen vaziyatlarda shaxsiy xavfsizlikni ta'minlash va o„zini tutish qoidalari. Olomon tushunchasi va olomonning psixologiyasi. Olomonda yuzaga keladigan xavf-xatarlar. Migratsiya jarayonlari oqibatida inson hayotiga tug„ilayotgan xavf-xatarlar. Ushbu yo„nalishdagi huquqiy-me'yoriy hujjatlarni bilishning ahamiyati va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs-munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Terrorchilik xarakatlar yuz berganda harakatlanish tartibi. Axborot xavfsizligi mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi 6.3.O`qitish vositalari:
- Didaktik materiallar va ko`rgazmali qurollar: tibbiyot aptechka, slaydlar to`plami,turli xil tarqatmalar. - AKT va o`qitishning texnik vositalari: plakatlar, proektsion ko`rgazmali- metodik qo`llanmalar, tanometir - Texnologik jihozlar: gazdan himoyalash niqobi,stendlar, KTEZM namunaviy priparatlari, turli xil tarqatmalar, jugut.
1.I.A.Karimov “O‟zbekiston XXI asr bo‟sag‟asida: xavfsizlikka tahdid,barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.” -Т.,1997 y. 2.“Zilzila tabiiy ofatdir: Zilzila yuz berganda fuqorolarning hatti-harakatlari qoidalari haqida eslatmalar”.Radius. 1999y. 3. F.Ilyosova, “Hayot xavfsizligi asoslari”, -Т., “Моliya” -2001 y. 4. “Окружающая средаи безопасностьнашей жизни. Экологическая азбука для детей и родителей”. –Т., 2002 г., 5. “Аvesto” tarixiy –adabiy yodgorlik. –Т., “Sharq”,2003y. 6.O„zbekiston Qizil Yarim Oy jamiyati, “Osnovnыe ponyatiya o stixiynыx bedstviyax. Pravila povedeniya v sluchae ix vozniknoveniya”, -T., 2006. 7.Авт. кол. “Защита населения итерриторий от чрезвычайных ситуаций”, (Учебнаяпособие для руководителей ГСЧС), -Т., 2003. 8. E.J.Ikromov, “Favqulodda vaziyatlar va jamoatchilik fikri.T, 2004 y. 9.Y. Allayorov, Y Tojiboyev, «Favgulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari», -T., “ZAR GALAM”, 2005 y. 6.5.Mustaqil ish(2soat) Terrorchilik xarakatlar yuz berganda harakatlanish tartibi. Axborot xavfsizligi. mavzusiga doir referat yoki ko`rgazmali qurollar tayyorlash.
7. 1Mavzu bo‟yicha o‟quvchi bilishi kerak: Tabiiy muhitda (tog„da, cho„lda, suvda, o„rmonda) majburiy yolg„izlik holatida o„zini tutish qoidalari va harakatlanish tartibi. Tabiiy muhitda to„g„ri orientirlanishning ahamiyati. Mavjud ashyo va vositalardan oqilona foydalanish. Favqulodda vaziyatlarda xabar signallarini berish tartibi. Texnogen vaziyatlarda (liftda, transportda, inshoot va binolarda) majburiy yolg„izlik holatida o„zini tutish qoidalari. Mavjud vositalar va imkoniyatlardan oqilona foydalanish. Kuch va mavjud vositalarni tejash. 7.2.Mavzu bo‟yicha o‟quv axborot mazmuni: Favqulodda vaziyatlarga ma'naviy - ruhiy tayyorgarlik. Ruhiy yolg„izlik holatining belgilari va salbiy oqibatlari. Ijtimoiy ko„rinishdagi favqulodda vaziyatlar. Kundalik hayotda shaxsiy xavfsizlikni ta'minlash. Xavfli holatlarni oldindan ko„ra bilish, tahlil qilish, qaror qabul qilish, xavfsizlikni ta'minlash. O„zlashtirilgan ko„nikma va malakalardan foydalanib dastlabki choralarni ko„rish. Omon qolish ko„nikmalarini egallash. Tezkor xizmatlarni chaqirish va shu kabi tushunchalarni ko`rgazmali qurollar yordamida aqliy hujum, hikoya, bahs-munozara, tezkor qisqa savol-javob,suhbat kabi usullardan foydalanib tushuntirish. Mustaqil ishlash uchun Majburiy yolg„izlik holatida o„zini tutish qoidalari mavzusiga doir savollarga javob yozish turli xil tarqatmalar tarqatilib yuboriladi
Download 317.65 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|