Bosim orttiruvchi nasos uskunasi

Ventilyasiya tizimining sanitar-gigienik va texnologik asoslari.
Tayanch so‘z va iboralar:zararli moddalar, namlik (suv bug‘lari), bosim, issiqlik sig‘imi,bo‘g‘uvchi gazlar,


Ventilyasiyanisanitar-gigieniktalabibuxonalardasanitartalablariniqoniqtirishdavabirxildatutibturishini,havomuhitiningahvoli, assimilyasiyaorqaliortiqchaissiqlikvanamlik, bundantashqarigazlarbug‘larvachanglarnichiqaribyuborishdaniboratdir. Sanitar – gigienik talablardantashqariventilyasiyagatexnologiktalablarqo‘yiladi. Ulartexnologikjarayoniningmohiyatidankelibchiqadigantozalik, harorat, namlikvahavoharakatitezliginita’minlashdaniboratdir. Butalablargarioyaqilmasdanturibko‘phollardaradiotexnika, elektrovakuum, to‘qimachilikkorxonasi,ximiya – farmatsevtikasohasidavaboshqalardazamonaviytexnologikjarayonlarniamalgaoshiribbo‘lmaydi.
1.2. Zararli moddalarninig asosiy turlari va ularning inson organizmigata’siri
Zararlimoddalardegandaodamorganizmigatushibundazaharlanishyokiharxilkasalliklargaolibkeladigaimoddalartushuniladi. Asosiyzararliklar: issiqlik, namlik, gazvazararlimoddalarnibug‘lari, chang. Xonagakirayotganissiqlikbuodamlardanvatexnikjihozlardanajraladiganissiqliklarodamlardanajraladiganissiqlikmiqdoriularniharakatigavaxonaningharoratigabog‘liq. Ularningsoninibelgilanganadabiyotlardagijadvallardanolishmumkin.
Texnologikjihozlardanajraladiganissiqlikmiqdorijihozlarningturlariga, ularnitashqiyuzasiningharoratigavahokazolargakarabtopiladi.
Namlik (suvbug‘lari) odamlardanvatexnologikjihozlardanajraladi. Namlikningmiqdoriniissiqlikmiqdorigao‘xshashusulibilantopiladi.
Gazlarvazararlimoddalarbug‘laritexnologikjarayondaajraladivasanitar – gigienikme’yorlardaularningchegaraviyruxsatetilgankonsentratsiyasi (PDK) belgilanadi.
Odamorganizmigata’siribo‘yichaularto‘rttaguruhgabo‘linadi:

5. 
   Bo‘g‘uvchigazlar (uglerodoksidi, sinilkislotasi)
   
6. 
   Noxushgazlar (xlor, oltingugurtgazivah.k.)
   
7. 
   Giyoxvandlik (benzin, benzol, nitrobenzol)
   
8. 
   Zaharlovchi (fosfor, simobva h.k.)
   

Kimyoviyta’siribo‘yichagazvazararlimoddalarbug‘lariikkiturgabo‘linadi:

3. 
   Odamorganizmigakimyoviyta’sirko‘rsatadiganmoddalar
   
4. 
   Kimyoviyta’sirko‘rsatmaydiganmoddalar
   

Moddalarningzaharlilikdarajasi (toksichnost) ularningkimyoviystrukturasiga, fizikxususiyatlarigavaagregatholatigabog‘liqdir.
CHanglarikkiturgabo‘linadn:

3. 
   Zaharli (ko‘rg‘oshin, simobvaboshqalar)
   
4. 
   Zaharlibo‘lmagan (qum, asbestvaboshqalar)
   

Zaharlibo‘lmaganchanglarodamorganizmigauzoqvaqtta’sirko‘rsatsauharxilo‘pkakasalliklargaolibkeladi (silikoz, asbestiozvaboshqalar).
Organiqvaorganiqbo‘lmagan, yonadiganmoddalarnimaydalashjarayonidahosilbo‘lganchanglarko‘pinchaportlashgaxavflibo‘ladi. Buningsababichangholatidabumoddalarningyoqilg‘iyuzasikeskinortibketadivayonishtezligiko‘payibportlashgaolibkeladi. Bundaychanglargaun, ko‘mir, tamaki, shakarchanglarikiradi.
Portlashgaxavflidarajasichanglarningo‘lchamlarigabog‘liqbo‘ladi. Masalan: 75mkmo‘lchamliko‘mirchanginizarrachalarijudahamportlashgaxavfligir. SHuchangnio‘zizarrachalari 10 mkmbo‘lgandaportlashxavfipasayadi, negadegandaoksidlanishtezligiortibjarayonito‘xtaydi