Bosim orttiruvchi nasos uskunasi

Mahalliyqarshiliklardabosimyo‘qolishi
Harakatbo‘lganhavooqimiyo‘lanishnio‘zgartirilsa, burilsa, bo‘linsayokibirlashsa, havoquvurlariningkesimio‘zgarsa (diffuzordakengaysa, yokikonfuzordakamaysa), drossel, diafragma, shiberlardarostlansabosimyo‘qolishikuzatiladi.
Bundayhollardahavotezlikmaydonlario‘zgaradi, o‘ramalarpaydobo‘ladi, oqimenergiyasarflanadivabosimyo‘qoladi.
Mahalliyqarshiliklardagibosimyo‘qolishidinamikbosimgato‘g‘riproporsionaldir.
(8.20)
Bu erda: -maxaliy qarshillik koeffitsienti deb nomlanadi.
Havo quvurining uchastkasidagi bosim yo‘qolishi quyidagi ifodadan topiladi
(8.21)
Bu erda: -uchastkadagimahalliy qarshiliklarni koeffitsientlarini yig‘indisi.
Umumiy bosim yo‘qolishi quyidagi formuladan topiladi
_uch = Rl + Z (8.22)yoki
_uch = R_ul + Z (8.23)
Bu erda _u – havo quvurlarini devorlarining g‘adir – budirligini hisobga oluvchi koeffitsient.


Ventilyatsiya quvurlarini aerodinamik xisobi.
Tayanch so‘z va iboralar: bosim yo‘qotishlari, g‘adir-budirlik, shoxobchalar, magistral, uchastkalar, qarshiliklar

Havoquvurlariniaerodinamikhisoblashdanmaqsadularningo‘lchamlarinikesiminihamdaquvurqismlaridavabutuntizimdabosimyo‘qotilishinihisoblash. Buto‘g‘rimasaladir. Teskarimasalahamechilishimumkin, ya’niberilganhavoquvurlarningo‘lchamlarivabosimfarqlaridahavoningsarfinianiqlash.

To‘g‘rimasalada: berilgankattaliklar l-havonisarfi, m³/soataniqlanadigan: d – diametr, mm, r – bosimyo‘qolishi, Pa.
Teskarimasala: berilgankatalliklar d-diametr, mm, r-bosimyo‘qolishi, Pa, aniqlanadigan: l – havonisarfi, m³/soat
Aerodinamikhisoblashdahavoningsiqilishihisobgaolinmaydi. Buningsababitizimdabosimo‘zgarishiatmosferabosimidanfaqat 5%-ginatashkilqiladi. SHusababliortiqchabosimtushunchasidafoydalaniladi. Bundaatmosferabosimishartlinoldebqabulqilinadi. Atmosfera bosimidan past bosim noldan kam, ya’ni manfiy deb olinadi
Harakatbo‘lganhavooqimiyo‘lanishnio‘zgartirilsa, burilsa, bo‘linsayokibirlashsa, havoquvurlariningkesimio‘zgarsa (diffuzordakengaysa, yokikonfuzordakamaysa), drossel, diafragma, shiberlardarostlansabosimyo‘qolishikuzatiladi.
Bundayhollardahavotezlikmaydonlario‘zgaradi, o‘ramalarpaydobo‘ladi, oqimenergiyasarflanadivabosimyo‘qoladi.
Mahalliyqarshiliklardagibosimyo‘qolishidinamikbosimgato‘g‘riproporsionaldir.
(8.20)
Bu erda: -maxaliy qarshillik koeffitsienti deb nomlanadi.
Havo quvurining uchastkasidagi bosim yo‘qolishi quyidagi ifodadan topiladi
(8.21)
Bu erda: -uchastkadagimahalliy qarshiliklarni koeffitsientlarini yig‘indisi.
Umumiy bosim yo‘qolishi quyidagi formuladan topiladi
_uch = Rl + Z (8.22)yoki
_uch = R_ul + Z (8.23)
Bu erda _u – havo quvurlarini devorlarining g‘adir – budirligini hisobga oluvchi koeffitsient.

Aerodinamikhisobiyuqoridakeltirilganformulalarasosidavaquyidagiketma – ketlikdabajariladi.

1. Ventilyasiya tizimini konstruktiv echimiga asoslanib aksonometrik sxema chiziladi. Aksonometrik sxemada uchastkalarning nomerlari uzunligi va havo sarfi beliglanadi. Eng kichik sarfli uchastkadan boshlab uchastakalarga raqam beriladi.
2. Asosiy magistral yo‘nalish tanlanadi. Asosiy magistral yo‘nalish deb ketma–ketjoylashgan uchastakalardan iborat uzunligi eng katta bo‘lgan magistralni qabul qilinadi. Agarda magistrallarni uzunligi teng bo‘lsa asosiy magistralda yuklamasi katta bo‘lgan magistralni qabul qilinadi.
Tabiiyso‘rmatizimlardaesaasosiymagistralyo‘nalishidebyuqoriqavatdagipanjaradanenguzoqdaketma – ketjoylashganuchastkalarqabulqilinadi.
3. Enguzoqdajoylashganuchastakadanboshlabtarmoqlarninghavosarfiniqo‘shibuchastakalardagihisobiyhavosarfinianiqlanadi.
4. Magsitralnihisobiyuchastkalarnikesimo‘lchamlarinidiametrlariniadabiyotlarasosidaaniqlanadi. Taxminiykesimyuzasiniquyidagiformuladanqabulqilinadi:
(8.33)
Buerda: l-uchastkadagihisobiyhavosarfi, m³/soat, _tav-ventilyasiyatizimlarniuchastkalaridatavsiyaetiladiganhavoningharakattezligi, m/s.
Kesimniyuzasinitaxminananiqlashuchuntavsiyaetilganhavoharakattezligi, _tav.
5. Qabulqilinganstandarthavoquvurinikesimyuzasinihisobgaolibhaqiqiyhavoniharakattezliginianiqlanadi:
(8.34)
SHu tezlikka asoslanib 1-formuladan uchastakadagi dinamik bosim hisoblanadi.
6. Po‘latli aylanma kesimli havo quvrlarga tuzilgan nomogrammalardan va jadvallardan 1 m havo quvuridagi bosim yo‘qolishini aniqlanadi.
Boshqamateriallihavoquvurinidevorlariningg‘adir-budurligipo‘lathavoquvurlarinig‘adirbudurligigatengemasholda, ishqalanishqarshiliknihisoblashdashufarqnihisobgaoluvchikoeffitsientni_ikiritishkerak.
Kesimito‘g‘riburchakliaxvo‘lchamlibo‘lganhavoquvurlarnihisoblashdatezlikbo‘yichaekvivalentdiametrtushunchasiishlatiladi:

Kesimlito‘g‘riburchakhavoquvurlariuchun r-nihaqiqiyhavosarfinihisobgaolmaganholda r-nijadvallardanvanomogramalardanvad_asosidatopishlozim.
7. Uchastkalardagimahalliyqarshiliklardabosimyo‘qolishidinamikbosimgavamahalliyqarshilikkoeffitsientlariniyig‘indisigabog‘liq.
Mahalliyqarshiliklarnikoeffitsientlarinitanlashdajadvallardakeltirilgankoeffitsientlarsoniqaysitezlikkataalluqliligigaahamiyatberishlozimvakerakbo‘lsaqaytadanhisoblanadi.
8. Tizimdagiumumiybosimyo‘qolishimagistralhavoquvurlarvaventilyasiyaasbob-uskunalaridagibosimyo‘qolishiniyig‘indisigateng.
(8.35)
Tizimdagiumumiybosimyo‘qolishinisonigako‘rasun’iyundashgaegaventilyasiyatizimlaridaventilyatornitalabetilganbosimianiqlanadi.
Hisobiynatijalarjadvalgakiritiladi
9. Enguzoqdajoylashgantarmoqdanboshlabmagistralvatarmoqdagibosimyo‘qolishnimoslikligitekshiriladi