Ботаника институти ва ўзбекистон миллий университети ҳузуридаги илмий даражалар берувчи dsc

Тадқиқотнинг мақсади республиканинг баландлик ва саҳро 
минтақасида тупроқ қопламларини шаклланиши, ривожланиши ва 
эволюцияси 
қонуниятлари, хосса-хусусиятларини 
аниқлаш асосида 
суғориладиган ва лалми тупроқлар унумдорлигини баҳолашнинг илмий 
асосларини ишлаб чиқишдан иборат. 
Тадқиқотнинг вазифалари:
баландлик ва саҳро минтақаси суғориладиган тупроқларининг 
шаклланиш, ривожланиш
шароитлари
ва
хосса-хусусиятларини унумдорликка 
таъсирини аниқлаш; 
жигарранг ва бўз тупроқларнинг ҳосил бўлиш, ривожланиш шароитлари 
ва хосса-хусусиятларини
лалми
тупроқлар унумдорлигидаги ролини ўрганиш; 
тупроқлар унумдорлигини баҳолаш услубларини таҳлил қилиш; 
суғориладиган ва лалми тупроқлар унумдорлигини чегараловчи 
хоссалари билан қишлоқ хўжалик экинлари ҳосилдорлиги ўртасидаги 
коррелятив боғлиқликларни аниқлаш; 
тупроқлар унумдорлигини чегараловчи омиллар учун бонитировкалаш 
коэффициентларини ишлаб чиқиш; 
тупроқлар унумдорлигини баҳолаш услубларини такомиллаштириш; 
суғориладиган ва лалми тупроқлар унумдорлик даражасини баҳолаш; 
суғориладиган ва лалми тупроқлар унумдорлигини сақлаш, қайта 
тиклаш, ошириш ва муҳофаза қилиш ҳамда улардан самарали фойдаланишга 
доир илмий асосланган тавсиялар ишлаб чиқиш. 
Тадқиқотнинг объекти республикамиздаги турли тупроқ-иқлим 
шароитларида шаклланган баландлик минтақасининг лалми жигарранг, 
суғориладиган ва лалми бўз тупроқлари ҳамда саҳро минтақасининг 
суғориладиган тупроқлари ҳисобланади. 
Тадқиқотнинг предмети тупроқларнинг морфогенетик хосса-
хусусиятлари, тупроқ унумдорлиги, тупроқ унумдорлигини чегараловчи 
омиллар, коррелятив боғлиқликлар, бонитировкалаш коэффициентлари, 
баҳолаш услублари, тупроқларнинг сифат баҳоси ҳисобланади. 
Тадқиқотнинг усуллари. Тадқиқотлар дала, лаборатория ва камерал 
шароитларда тупроқшуносликда умумқабул қилинган стандарт услублар 

---

9 
бўйича амалга оширилган бўлиб, изланишларда географик, генетик, тарихий-
таққослаш, литологик-геоморфологик, кимёвий-аналитик ҳамда профил 
усулларидан фойдаланилган, шунингдек, олинган маълумотларнинг 
математик-статистик таҳлили «Microsoft Excel» дастури ёрдамида 
дисперсион услуб асосида ҳисобланган.