Bozor iqtisodiyotini tartibga solish. Davlatning iqtisodiy roli

Davlatning iqtisodiyotga ta`sir qilish vosita ( dastak) lari:
Tashqi iqtisodiy vositalar
Ijtimoiy
vositalar
Moliyaviy
vositalar
Kreditli
vositalar
Ma`muriy
vositalar

• qonunlar va boshqa huquqiy bitimlar

• qarorlar, farmoyishlar va boshqa me`yoriy xujjatlar

• bank majburiy ehtiyotlari normasi

• hisob (qayta moliyalashtirish) stavkasi

• valuta kurslari

• foiz stavkasi

• soliqlar

• subsidiya va dotasiyalar

• davlat investisiyalari

• boshqa davlat xarajatlari

• ish haqining minimal darajasi

• pensiya va ishsizlik nafaqasi

• boj to`lovlari

• import kvotalari

• lisenziya va mahsulot sifatiga standartlar

4. Aholi daromadlari uning tarkibi va manbalari.
Aholi daromadlari ularning ma`lum davr davomida (odatda, bir yilda ) olgan pul va natural daromadlarning umumiy miqdoridir.
Aholi daromadlari darajasini tahlil qilishda nominal, ixtiyoridagi va real daromad tushunchalaridan foydalaniladi.
Nominal daromad - aholining ma`lum vaqt oralig`ida barcha pul shaklida olish mumkin bo`lgan daromadlari qismi.
Ixtiyoridagi daromad- nominal daromaddan soliqlar va boshqa majburiy to`lovlar chiqarib tashlangandan keyin qolgan qismi.
Real daromad darajasini belgilab beruvchi omillar.

• Nominal daromad summasi

• Narx darajasi

• Soliqlar va boshqa to`lovlar miqdori

Aholi nominal daromadi manbalari.

• Ishlab chiqarish omillari hisobiga olinadigan daromad

• Davlat yordami dasturlari hisobiga olinadigan pul mablag`lari

• Moliya –kredit tizimi orqali olinadigan pul daromadlari

Real daromad- nominal daromadning sotib olish layoqati yoki unga xarid qilish mumkin bo`lgan tovarlar va xizmatlar miqdori.