Bug'doydoshlar oilasi

Bug'doydoshlar oilasi

• Salobnamolar qabilasi, salobdoshlar oilasi
• Xilolnamolar qabilasi, xiloldoshlar oilasi
• Bug’doynamolar qabilasi bug`doydoshlar, qabilasi.
• Sinfcha (ajdodcha) palmana kabilar palmanomalar qabilasi, palmadoshlar oilasi
• Ko`chalanamolar qabilasi. Ko`chaladoshlar oilasi

Reja:

Bu oilaga 100 ta turkumga mansub 4000 tadan ortiq tur kiradi. Ular yer yuzida keng tarqalgan ko`p yillik o`tlardan iborat. O`zbekistonda 16 ta turkumga oid 90 ta turi o`sadi. Oilaga ko`p yillik ildizpoyali o`tlar kiradi. Barglari ingichka, qattiq. Gullari mayda, ko’rimsiz, ikki jinsli yoki bir jinsli, boshoqchalarda joylashgan. Gulqurg`oni 6 ta yoki 3 ta tangachadan iborat. Bu oilaga O`zbekistonda keng tarqalgan rang (Sagex), Salomalaykum (Cuperis) kabi turkumlar kiradi.

• Bu oilaga 100 ta turkumga mansub 4000 tadan ortiq tur kiradi. Ular yer yuzida keng tarqalgan ko`p yillik o`tlardan iborat. O`zbekistonda 16 ta turkumga oid 90 ta turi o`sadi. Oilaga ko`p yillik ildizpoyali o`tlar kiradi. Barglari ingichka, qattiq. Gullari mayda, ko’rimsiz, ikki jinsli yoki bir jinsli, boshoqchalarda joylashgan. Gulqurg`oni 6 ta yoki 3 ta tangachadan iborat. Bu oilaga O`zbekistonda keng tarqalgan rang (Sagex), Salomalaykum (Cuperis) kabi turkumlar kiradi.

Xilolnamolar (cuperales) qabilasi. Qabila bitta oilani o`z ichiga oladi. Xiloldoshlar (cuperaceae) oilasi.

Bug’doynamolar (Boshoqnamolar) -(Poales) qabilasi. Bu qabilaga faqat bitta oila kiradi

Bu oilaga 650 turkumga mansub , 10000 tur kiradi.

O`zbekistonda esa 87 ta turkumga kiruvchi 252 turi uchraydi. Oilaga juda ko`p kosmopolit turlar kiradi. Ularning aksariyat qismini bir va ko`p yillik o`tlar tashkil etadi. Bo`lar orasida bo’yi 30-40 m ga yetadigan dunyoda eng tez o`suvchi o`simlik bambuk ham bor. Poyalari (somonpoya) bo’g’imli, bug’im oralig’ining ichi bush. Barglari ketma-ket joylashgan. Barg bandi novasimon bo`lib, poyani urab turadi., paralel tomirlangan. Gullari ikki jinsli,

ayrim turlari bir jinsli.

Boshoqdoshlar -(Poales)

Palmasimonlar (arecidae) sinfcha (ajdodcha) Palmanamolar (arales) qabilasi. Bu qabilaga bitta oila kiradi. Palmadoshlar(arecaceae) oilasi.

• Bu sinfcha 4 ta qabila, 7 ta oila, 344 ta turkum va 6500 to`rni birlashtiradi. Bir urug` pallalilar ichida faqat palmalar daraxt shakliga ega. Palmalarning barglari juda yirik, patsimon. To’pgullari ancha katta, meva va urug`lari ham yirikligi bilan ajralib turadi. Bu oilaga 210 turkumga va ular 3000 tur kiradi. Ular tropik va subtropik xududlarda o`sadi. Zalaoning bo’yi 60 metrga yetadi. Gullari bir jinsli . Palmaning urug`idan yolinadi yog`ochi qurilish materiali sifatida ishlatiladi. Finik mevasi tarkibida 70 % ga yaqin qand bor . Shuning uchun to’yimli oziq-ovqat sifatida ishlatiladi.

Oilaga asosan epifitlar , lianalar , ildizpoyali yoki ildiz tuganakli o`tlar kiradi. Ularning barglari yirik, ildiz bug’zida joylashadi. Gullari aktinomorf, ikki jinsli yoki bir jinsli. Bir uyli, tupgulli yug`on suta. Gulqurg`oni 4-6 bo`lakli changchisi 4-6 ta. Mevasi rezavor. Bu oilaning yer sharida 110 turkumga oid 1800 turi o`sadi O`zbekistonda 3 turkumga mansub, 5 turi tarqalgan.

• Oilaga asosan epifitlar , lianalar , ildizpoyali yoki ildiz tuganakli o`tlar kiradi. Ularning barglari yirik, ildiz bug’zida joylashadi. Gullari aktinomorf, ikki jinsli yoki bir jinsli. Bir uyli, tupgulli yug`on suta. Gulqurg`oni 4-6 bo`lakli changchisi 4-6 ta. Mevasi rezavor. Bu oilaning yer sharida 110 turkumga oid 1800 turi o`sadi O`zbekistonda 3 turkumga mansub, 5 turi tarqalgan.

Ko`chalanamolar (arales) qabilasi. Bu qabila 2 ta oilani o`z ichiga oladi. Ko`chaladoshlar (araceae) oilasi.
Igir (Acorus) turkumiga ildizpoyali, uzun kilichsimon bargli, yashil, xushbuy o`tlar kiradi. Ularning gullari ikki jinsli, gulqurg`oni 6 bargchali, changchisi 6 ta tugunchasi 3 uyali . O`zbekistonda xushbuy igir (Acorus calamus) asosan Samarqand, Xorazm viloyatlarida sernam joylarda o`sadi.

Poyabargdoshlar. (lemnaceae) oilasi

Bu oila vakillari gulli o`simliklar orasidagi eng kichigi xisoblanadi. Uning ildizi, poyasi, bargi yaxshi taraqqiy qilmagan. Ular sekin oqadigan suvlarda o`sadi. Guli ayrim jinsli. Gulqurg`oni yo’q. Changchisi 1 ta yoki 2 ta . Asosan vegetativ yo`l bilan ko`payadi. Urug`i suv ostida yetiladi. Bu oilaga 6 ta turkumga mansub, 6 ta tur kiradi. O`zbekistonda bitta turkum, 3 ta turi o`sadi. Poyabarglar suvda yashovchi parrandalar va boshqalar uchun ozuqa xisoblanadi. Bundan tashqari uy xayvonlarini boqishda yem-xashak sifatida ham ishlatiladi.

Kuganamolar (typhales) qabilasi. Bu qabila 2 ta oilani o`z ichiga oladi Kugadoshlar (Tuphaceae) oilasi

Bu oilaga ildizpoyasi yug`on, suvli muxitda, ayniqsa botqoqlarda o`suvchi, bo’yi ikki metrgacha yetadigan ko`p yillik o`tlar kiradi. Barglari uzun, lentasimon. Gullari mayda, bir jinsli, gulqurg`onsiz, boshoqsimon sutadan joylashgan. Urug`chi gullari sutaning ostki, yug`on qismida, changchi gulllari esa ustki ingichka qismida joylashgan. Changchi guli 3 ta changchi, urug`chi guli 1 ta mevachabargdan iborat. Bu oilaga bitta turkum, 15 tur kiradi. Yer sharida keng tarqalgan. O`zbekistonda kuga (Tira) turkumiga kiruvchi 6 ta tur o`sadi.

E’TIBORINGIZ

E’TIBORINGIZ

UCHUN

RAHMAT