Bug‘latish qurilimalarining klassifikatsiyasi Tayanch iboralar: ko‘p bosqichli

Bug‘latish qurilimalarining klassifikatsiyasi
Tayanch iboralar: ko‘p bosqichli, ko‘pkorpusli, bug‘latish, qaynatish, quyultirish, konsentratsiyasini oshirish, ko‘p korpusli, bir korpusli, issiklik berish, issiklik o`tkazish, issiklik utkazuvchanlik, linza kompensatorli, zmeevikli, issiqlik almashinish, suv bug‘i, bug‘-suyuklik, separator, aralashma, qaynash kamerasi, sirkulyasion truba.
Bu turdagi qurilmalarda isituvchi bug‘ sifatida ikkilamchi bug‘ ishlatiladi. Natijada juda katta mikdorda issiqlik tejaladi. Eritmadan 1 kg suvni bug‘latish uchun isituvchi, to`yingan suv ’bug‘ining solishtirma sarfi quyidagicha:

• 
  bir korpusli qurilma uchun 1,1.-1,2 kg;
  
• 
  ikki korpusli qurilma uchun 0.55 kg:
  
• 
  uch korpusli qurilma uchun 0,40 kg:
  
• 
  turt korpusli qurilma uchun 0,30 ki.
  

Ko‘p korpusli bug‘latish jarayonini yuqori bosimli, past (o‘rta) bosim yoki vakuum erdamida amatga oshirish mumkin.
Bug‘latish korpuslaridagi bosim shunday bo‘lishi kerakki, shu korpusdagi eritmaning qaynash temperaturasidan yuqori bulishi ta’minlanishi kerak. Oxirgi korpusdagi isituvchi bug‘ning bospmi texnik — iktisodiy xisoblar asosida aniqlanadi.
Isituvchi bug‘ va eritmaning harakat yo‘nalishiga qarab iarnllsl (bir xil). qarama - qarshi va kombinatsiyalangan yulli ko‘p korpusli bug‘latish kuril mal ariga budinadi. 1a-rasmda uch korpusti parallel yo‘nalishli bug‘latish qurilmasi keltirilgan.
Boshlang‘ich eritma korpus'1 ga yuboriladi, so‘ng korpus 2 va 3 ia u.«ii-ladi na kerakli konsentratsiyagacha quyuqlashtirgandan so‘ng korpus 3 ping nastki kismida chiqariladi. Korpus I dan korpus 3 ga karab bosim pasayib boradi. SHuniыg uchun, eritma bosimlar farqi ostida korpusda korpusga utib boradi. Isituvchi bug‘ eritma kabi usha yo‘nalishda bir korpusdan keyingisiga xarakat kiladi. YA’ni, korpus I da xosil bo‘lgan ikkilamchi bug‘ 2-korpusga isituvchi bug‘ bo‘lib, 2-korpusda x.osil bo‘lgan ikkilamchi bug‘ osa, 3-korpusga isiguvchi bug‘ bo‘lib, 3- korpusda xosil bulgap ikkilamchi bug‘ kopdensatsiyalanadi.1 uchun barometrik kondensator 4 ga yuboriladi.4.50b-rasmda uch korpusli k,arama - kdoshi yo‘nalishli bug‘latish qurilmasi tasvirlangan. YAngi isituvchi bur 1-korggusga xaydaladi, ikkilamchi bug‘lar esa 1-korpusdan 3-ga karab harakat qiladi. Boshlangich eritma esa, av-val 3-korpusga yuklanadi, so‘ng esa 3-korpusdan 1-korpus tomon karab o‘zatila-di. Quyuqlashtirib bulingan eritma 1-korpusning pastki kismidan chi;arib olinadi. xar bir keyingi korpusdagi bosim avvalgi korpusnikidan kam bo‘lgani uchun, eritmani o‘zatish uchun nasos 5, 6, 7 lar xizmat qiladi.

1-rasm. Bug‘latish qurilmalarining prinsipial sxemalari.

a - bir xil (parallel) yo‘nalishli; b - karama-kdrshi yo‘nalishli; 1-3 - korpuslar; 4- barometrik kondesator; 5-7 — nasoslar.
Kombinatsiyalashgan bug‘latish qurilmalarida eritmani kiritish va chik,arish variantlari turlicha bulishi mumkin.
Parallel yo‘nalishli bug‘latish qurilmasining afzallikpari: eritmani korpusdan korpusga o‘zatish uchun nasos ksrak emas.
Xar bir keyingi korpusda, yuqori konsentratsiyali eritma, nisbatan pastroq bosimda bug‘latiladi.
SHu oxirgi korpusdagi issiqlik o‘tkazish koeffitsienti birinchisiga karaganda ancha kichik bo‘ladi.
Karama - karshi yo‘nalishli. bug‘latish qurilmasining afzalliklari: juda yuqori konsentratsiyalargacha quyuqlashtirish mumkin; bir yo‘nalishli qurilmalarga nisbatan kichik isitish yuzasi talab etiladi. Kamchiligi: eritmani korpusdan korpusga o‘zatish uchun nasoslar zarur.
2-rasmda bug‘latish qurilmalari sonining ortishi bilan turli sarflar o‘zgarishi ko‘rsatilgan.YUqorida qayd etilgandan ma’lumki, qurilmalar soni usishi bilan eritma tarkibidagi 1 kg suvni bug‘latish uchun isituvchi bug‘ sarfi keskin kamayib boradi.
Lekin, qurilmalar soni ortishi bilan temperatura yukotilishlar ko‘payadi.Issiqlik almashinish jarasni samarali o‘tishi uchun temperaturalarning foydali farqi ma’lumqiymatga ega bulishi keraq Tabiiy sirkulyasiyali qurilmalar uchun ushbu farq. 5...7^SS va majburiy sirkulyasiyali uchun esa – 3⁰S dan kam bo`lmasligi keraк.
Qurilmalarning optimal sonini texnik-iktisodiy hisoblashlar yuli bilan aniqlash maksadga muvofikdir.
Grafikdagi egri chizik 1 ning minimumiga tutri keladigan minimal umumiy sarflar, ko‘p korpusdagi bug‘latish qurilmasining optimal sonini kursatadi. Sanoat miqyosida ko‘p korpusli bug‘latish qurilmalarining optimal soni 3 —4 ta bo‘ladi.