Buxgalteriya esabı hám audit” baǵdarı 501-topar studenti Dosimbetova Gulfayruzdiń

BERDAQ ATÍNDAǴÍ QARAQALPAQ MÁMLEKETLIK UNIVERSITETI EKONOMIKA FAKULTETI
“Buxgalteriya esabı hám audit” baǵdarı
501-topar studenti Dosimbetova Gulfayruzdiń
“Buxgalteriya esabı” páninen

KURS JUMÍSÍ
Tema: “Kassa máseleler esabı”
Tayarlaǵan: __________________ Dosimbetova G
Qabıllaǵan: __________________ Jumanova V

Nókis – 2023
Tema: Kassa máseleler esabı
Mazmunı:
Kirisiw……………………………………………………..……………………… 3
I-Bap. “finanslıq esap hám esabat” pánine kirisiw
1. 1. Ekonomikanı modernizaciyalaw sharayatında buxgalteriya esabınıń zárúriyatı hám tutqan ornı………………………………………………………………..…… 4
1.2. “Finanslıq esap hám esabat”ning predmeti hám tiykarǵı wazıypaları …..…... 7
II-Bap. Pul qarjları hám valyuta operatsiyaları esabı
2. 1. Pul qarjları hám valyuta operatsiyaları esabınıń wazıypaları…….…..…….. 12
2. 2. Kassa mámilelerin esapqa alıw …………………………………………….. 14
2. 3. Kassadaǵı naq pullardı inventarizatsiya qılıw hám nátiyjelerin rásmiylestiriw tártibi……………………………………………………………………….…….. 19
Juwmaqlaw……………………………………………………...…….……..…..22
Paydalanılǵan ádebiyatlar…………………………………………….….……. 23
Kirisiw
Ekonomikamızdıń barlıq iskerlik tarawılarında bolǵanı sıyaqlı, buxgalteriya esabı boyınsha da úlken ózgerisler júz boldı. Keyingi jıllar dawamında halqaro standartlarǵa tolıq -to'kis juwap beretuǵın buxgalteriya esabı sistemasın jaratıw boyınsha kóplegen reformalar alıp barılmaqta. Buxgalteriya esabınan paydalanıwshılar sheńberi talay keńeyip baratırǵanlıǵı, integraciya processleri tereńlesip atırǵanlıǵı, qospa kárxanalar júzege keliw atırǵanlıǵı, jáhán finans bazarına shıǵılıp atırǵanlıǵı qarjılar, jumısshı kúshi hám valyutanıń ayırım mámleketler ortasında erkin háreketleniwi zárúrligi buxgalteriya esabı sistemasın jáhán standartlarına kóshiriwdi jáne de qattılaw talap qılıp atır.
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2017 jıl 7 fevral daǵı 4947-sanlı Pármanı menen tastıyıqlanǵan “2017-2021 jıllarda Ózbekstan Respublikasın rawajlandırıwdıń besew ústin turatuǵın baǵdarı boyınsha Háreketler strategiyasi” jámiyet turmısı barlıq tarawları ushın tiykarǵı programmaamal bolıp esaplanadı. Mámleketti jáne de rawajlandırıw hám rawajlanǵan mámleketlikler dárejesine etkazish maqsetinde qabıl etilgen bul hújjettiń úshinshi baǵdarında belgilengen ekonomikanı rawajlandırıw hám liberallashtirishning ústin turatuǵın baǵdarları boyınsha wazıypalar atqarıwı tayarlanıp atırǵan kadrlar sapasına da baylanıslı.
Bunday ústin turatuǵın wazıypanı orınlaw ekonomikanıń rawajlanıwın zaman talaplarına maslastırıp, rawajlanıwlestirip barıwdı talap etedi. Hár bir xojalıq jurgiziwshi subyekt óz iskerliginiń paydalılıq dárejesin mudami analiz etiwge hám ámelge asırılıp atırǵan processlerdiń esabın tuwrı shólkemlestiriwleri zárúr. Bul sharayatta, buxgalteriya esabı hám analizdiń áhmiyeti úlken bolıp, olardan jáne de ónimli paydalanıw zárúriyatı artıp baradı. Sebebi, naǵız ózi tarawlar ekonomika subektleriniń aytıp ótilgen talaplardıń orınlanıwında zárúrli orındı iyeleydi.
Buxgalteriya esabı páni anıq, qızıqlı, tartıslı hám mashqalalı pánlerden biri esaplanadı. Tariyxıy ma'limotlarga kóre buxgalteriya esabın shólkemlestiriw hám jetilistiriw boyınsha tórtew iri mámleket: italyan, fransuz, nemis hám Angliya -amerika mektepleri bar bolıp tabıladı. Buxgalteriya esabınıń shólkemlestirilgen tárepleri boyınsha bul mekteplerdiń qarawları bir-birine uqsamaydı. Olardıń táliymatlarına kóre buxgalteriya esabı pániniń hasası da hár túrlı aytinadi. Mısalı, italyan mektep wákilleri buxgalteriya esabı pániniń tiykarın algebra hám huqıq, fransuz mektep wákilleri siyasiy ekonomika, nemis mektep wákilleri matematika, Angliya -amerika mektep wákilleri psixologiya dep qaraydılar. Usınıń sebepinen buxgalteriya esabı pániniń wazıypası, predmeti, obiekti, usıl hám stilistikasi, principlerı hám de strukturalıq dúzilisi boyınsha olardıń qarawları túrlishe bolıp tabıladı.
Ózbekstanda ámelge asırılıp atırǵan buǵan baylanıslıǵı úlken reformalar keleshekte professional buxgalter, auditor hám basqa ekonomikalıq kásiplerdi iyelewge umtılıp atırǵan, qızıǵıwshı, fidoiy, pragmatik hám de tapqır studentler ushın zamanagóy talaplarǵa juwap bere alatuǵın sabaqlıq jaratıw kerek. Bul sabaqlıq joqarı tálimdiń ekonomika baǵdarı daǵı bakalavriat, magistratura studentleri, tiyisli qánigelik kolledjleri oqıwshıları hám de sol tarawǵa qızıǵıwshılar ushın mólsherlengen.