Buxoro amirligidagi harbiy ish Reja

Ponsadboshi- (500 nafardan iborat harbiy qo‘shin qo‘mondoni
Qozi askar- harbiy harakat boshlanishidan oldin xon nomidan jihod e’lon qilgan. Bundan tashqari, o‘ljani baholagan va qo‘shinning ma’naviy qiyofasi uchun ham javobgar bo‘lgan
Qozi rais- qo‘shin muftiysi bergan fatvo ijrosining ta’minlanishini nazorat qilgan.

Xiva xonligida harbiy ish va mansablarni tushuntirishda:

Muhammad Rahimxon I davrida muntazam qo‘shin tuzilganligini, bu qo‘shin “Xon navkarlari” deb atalganligi, uning umumiy soni 2 ming askardan iborat ekanligi haqida ma’lumotlar beriladiXonlikada nomuntazam qo‘shin- “xalq lashkari” ham mavjudligi, ularning soni XIX asr o‘rtalarida 9-10 ming kishini tashkil etganligi haqida fikr yuritiladi.
Shu o‘rinda Xiva xonligi muntazam qo‘shini Buxoro amirligi qo‘shinidan farqli ravishda maxsus harbiy kiyim-boshga ega bo‘lmaganligi, asosan har xil chopon kiyganligi ham qiyosiy tahlil qilinadi.
“Yasovulboshi”- xonlikda qo‘shinning bosh
qo‘mondoni.
“Qarovulbegi”- chegara qo‘shini qo‘mondoni bo‘lib, bu va boshqa harbiy mansablar haqida ma’lumotlar beriladi.

BUXORO AMIRLIGI, QO‘QON VA XIVA XONLIKLARIDAGI HARBIY MANSAB VA UNVONLARNI FARQLASHGA O‘RGATISHDA:

Qo‘qon xonligida: To‘pchiboshi – to‘pchilar bo‘linmasining boshlig‘i vazifasini bajargan.
Buxoro amirligida: To‘pchiboshi – qo‘shinning bosh qo‘mondoni hisoblangan. Oliy bosh qo‘mondon amirdan keyingi o‘rindagi mansabdor bo‘lib, vaziri harb (harbiy vazir) ham deb atalgan. Unga barcha harbiy qismlarning sardorlari bo‘ysungan.
Buxoro amirligida: Naqib- harbiy harakatlar chog‘ida harbiy qarorgoh boshlig‘i vazifasini bajargan. Qarorgoh boshlig‘i sifatida u harbiy harakatlarni rejalashtirgan.
Harbiy kuchlarni jang maydonida to‘g‘ri taqsimlashga mas’ul bo‘lgan
Qo‘qon xonligida: Naqib (xo‘jakalon) – Ulamo mansabi bo‘lgan.

E’tiboringiz uchun rahmat!