~ AAAAAAA ~
B
B
BBBB ~
Blok va payvand sopolimer makromolekulalari zanjiriga ko’pchilik qismlari turli monomer bo’g’inlaridan iborat bo’lib, ularning ba’zi xossalari shu monomerlar gomopolimerlarining xossalarini ifodalaydi. Masalan, yon tarmog’i
polistirol zanjiridan tashkil topgan tabiiy kauchukning payvand sopolimerining kinetik zanjiri ikkita maksimumdan iborat bo’lib, ulardan biri tabiiy kauchukning molekulyar zanjiriga tegishli - 400S da namoyon bo’lsa, ikkinchisi - 1000S da kuzatilib, u polistirolning molekulyar zanjirini xarakterlaydi.
Blok sopolimerlarning olinishi usullari Blok sopolimerlar asosan ikki yoki undan ortiq monomerlarni bosqichli polimerlanish usuli bilan yoki chiziqsimon zanjirli polimerning boshqa monomer (gomopolimer) bilan sopolimerlanish natijasida olish mumkin. Har ikkala usulda ham polimerlanishning dastlabki bosqichida ushida B monomerni biriktira oladigan faol markaz tutgan A monomer bo’g’inlaridan iborat molekulayar zanjir hosil bo’lishi bilan boshlanadi. Masalan, stirolning butadien yoki izopren bilan blok (qo’shma) sopolimerini olishda avval litiy-organik katalizator ishtirokida uglevodorodli erituvchi muhitida stirol polimerlanadi (A).
RLi+ + nA^ R^(A)n-1A-Li+
Hosil bo’lgan polistirol zanjirining uchida faol ionlarning saqlanishi hisobiga sistemaga butadien yoki izoprenni qo’shish (B) bilan polimerlanish jarayoni davom etadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
