Buxoro davlat universiteti ijtimoiy- iqtisodiy fakulteti psixologiya ta


 Eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarni o‘rganish bo‘yicha olingan


Download 1.46 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/70
Sana29.12.2021
Hajmi1.46 Mb.
#183503
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   70
Bog'liq
eshitishda nuqsoni bor bolalarni psixologiyada organilishi

2.2. Eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarni o‘rganish bo‘yicha olingan 
natijalar tahlili 
Maxsus  maktabda  mehnat  darslarida  bilim,  ko‘nikma,  malakalarni 
shakllantirishning  bugungi  holatini  o‘rganish  bo‘yicha  tadqiqotni  tashkil  etish 
o‘quvchilarda  mehnat  darslarida  bilim,  ko‘nikma,  malakalarni  shakllantirish 
borasidagi  bilim,  ko‘nikma  va  malakalarini  aniqlash,  maqsadga  muvofiq  mos 
xulosalar  chiqarish,  zarur  tavsiya  va  takliflar  berish  imkonini  beradi.  Pedagogik 
amaliyotda  muammo  holatini  o‘rganish  bo‘yicha  tadqiqotda  mehnat  darslarida 
bilim, ko‘nikma, malakalarni shakllantirish holatini eksperimental o‘rganish o‘zida 
mujassamlashtirgan  tadqiqotni  o‘tkazishdan  iborat  bo‘ldi.  Maxsus  maktabda 
mehnat darslarida bilim, ko‘nikma, malakalarni shakllantirishning bugungi holatini 
o‘rganish  bo‘yicha  tadqiqotni  tashkil  etish  jarayoninida  S.I.Fomichev 
metodikasidan  foydalandik.
4
  Qo‘yilgan  vazifalarni  hal  qilishda  quyidagi 
metodlardan foydalanildi: 
- Belgilangan vazifalarga muvofiq ravishda tadqiqot mavzusiga doir ilmiy va 
metodik adabiyotlar yuzasidan ma’lumotlarni o‘rganish; 
-Maxsus  maktabda  mehnat  darslarida  bilim,  ko‘nikma,  malakalarni 
shakllantirish holatini o‘rganish. 
Maxsus  maktabda  mehnat  darslarida  bilim,  ko‘nikma,  malakalarni 
shakllantirishning  bugungi  holatini  eksperimental  yo‘nalishda  tadqiq  etish 
rejalashtirildi.  Maxsus  maktabda  mehnat  darslarida  bilim,  ko‘nikma,  malakalarni 
shakllantirishning 
bugungi 
holatini 
o‘rganish  bo‘yicha  tadqiqot  3-sinf 
o‘quvchilarining  mehnat  malakalari  va  mazkur  ish  faoliyatlarida  muloqotga 
kirishish malakasini tekshirdik. Mehnat darslarida mazkur kategoriyadagi bolalarni 
bilim,  ko‘nikma,  malakalarni  shakllantirishning  bugungi  holatini  o‘rganish 
quyidagi vazifalarni hal etishni ko‘zda tutdi: 
-  Mehnat  darslarida  mazkur  kategoriyadagi  bolalarda  bilim,  ko‘nikma, 
malakalarni shakllantirishning o‘ziga xos xususiyatlarini aniqlash; 
                                                             
4
Фомичев  С.И.  Формирование  трудовых  умений  и  навыков  у  школьников  с  недоразвитием  интеллекта  на 
основе конструктивной деятельности: Пед. фан. номз. … дисс. – Т.: 2003.  


63
 
 
- Maxsus maktabda mehnat darslarining potensial imkoniyatlarini belgilash; 
-  Mehnat  darslarida  mazkur  kategoriyadagi  bolalarda  konstruktorlash 
bo‘yicha bilim, ko‘nikma, malakalarni shakllantirishning o‘ziga xos xususiyatlarini 
aniqlash; 
-  Mehnat  darslarida  mazkur  kategoriyadagi  bolalarda  bilim,  ko‘nikma, 
malakalarni  shakllantirish  jarayonida  predmet-amaliy  faoliyat  xususiyatlarini 
aniqlash; 
Tatqiqot jarayonida mehnat darslarida mazkur kategoriyadagi bolalarda bilim, 
ko‘nikma,  malakalarni  shakllantirish  jarayonini  kuzatish,  individual-psixologik 
pedagogik  eksperiment,  metodlaridan  foydalandik.  Ta’kidlovchi  eksperiment 
sakkizta topshiriq majmuasidan iborat bo‘lib, eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarda 
mehnat  darslaridagi  faoliyat  uchun  zaruriy  lug‘at  boyligini  aniqlash,  material 
namunalarini  shakli  bo‘yicha  farqlash,  o‘lchov  asboblaridan  foydalanish,  grafik 
namunaga  ko‘ra  konstruktorlash  bilim,  ko‘nikma,  malakalarni  aniqlashga 
qaratilgan. 
Ta’kidlovchi  eksperiment  jarayonida  o‘quvchilarning  mehnat  materiallari, 
mehnat  qurollari,  detallar,  mehnat  faoliyati  ketma-ketligi  bo‘yicha  barcha  nutqiy 
murojaatlari  bayonnomaga  qayd  qilindi.  Topshiriqlar  majmuasi  xarakteri  va 
maqsadiga ko‘ra farqlandi: 
1-Topshiriq:  Mehnat  faoliyati  predmetlari  haqidagi  bilimlarni  aniqlashga 
qaratilgan. 
2-Topshiriq:  Mehnat  faoliyati  uchun  zaruriy  lug‘at  boyligining  holatini 
aniqlashga qaratilgan. 
3-Topshiriq: Mehnat quroli haqidagi tasavvurlarni aniqlashga qaratilgan. 
4-Topshiriq:  Shakl  va  hajmni  idrok  etish  va  nomlash  xususiyatlarini 
aniqlashga qaratilgan. 
5-Topshiriq:  Nutqiy  ko‘rsatma  bo‘yicha  topshiriqni  bajarish  malakasini 
aniqlashga qaratilgan. 
6-Topshiriq: Mehnat faoliyatini mustaqil rejalashtirish malakasini  aniqlashga 
qaratilgan. 


64
 
 
7-Topshiriq:  “Qishloq  xo‘jaligi  mashinalari”  konstruktori  detallarini  namuna 
asosida yig‘ish malakasini aniqlashga qaratilgan. 
8-Topshiriq:  “Transport  va  Qishloq  xo‘jaligi  mashinalari”  konstruktori 
detallarini  namuna  asosida  qo‘shimcha  shart  bilan  yig‘ish  malakasini  aniqlashga 
qaratilgan. 

Download 1.46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   70




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling