Buxoro davlat universiteti pedagogika instituti


Download 1.91 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/202
Sana25.02.2023
Hajmi1.91 Mb.
#1229059
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   202
Bog'liq
Ona tili (Morfologiya) o`quv qo`llanma 13-dekabr (1)

Yodda tuting! Turg‘un otli birikmalar o‘rtasida hech qanday 
tinish belgisi qo‘yilmaydi. 
• 
Qisqartma so‘zlar asosan, yozma nutq uslubiga xosdir. 
Keyinchalik nutqimizda faollashib, hamma uchun tushunarli 
bo‘lgandan so‘ng og‘zaki nutq uslubiga o‘tadi. 
 
 


28 
Fonetik usul 
 
Bu so‘z yasalish  hodisasi bilan hozirda yangi so‘z yasalmaydi. 
Bu usulga ko‘ra ayrim so‘zlar tarkibidagi tovush o‘zgartirish orqali 
yangi so‘z yasaladi. M.: semir(fe’l) – semiz(sifat), qattiq(sifat) – 
qatiq(ot), ko‘r(sifat) – ko‘z(ot), artmoq(fe’l) – archmoq(fe’l). 
Ilova. Ayrim manbalarda shakldosh so‘zlar ma’nosining so‘z 
urg‘usi bilan farqlanishi fonetik usul bilan so‘z yasalish deb berilgan. 
M.:
botír (sifat, botir yigit) 
bótir (fe’l, suvga botir) 
etík (ot, poyafzal) 
étik (sifat, etika faniga oid) 
fízik (ot, shaxs oti) 
fizík (sifat, fizik harakat) 
gráfik (ot, chizma), gráfik (ot, 
mutaxasis) 
grafík (sifat, grafik tasvir) 
hózir (ravish, shu vaqt) 
hozír (hozir-u nozir) 
klássik (ot, san’at arbobi) 
klassík (sifat, klassik asar) 
krédit (ot, kredit operatsiyasi) 
kredít (ot, qarz) 
lírik (ot, shoir)
lirík (sifat, lirik asar) 
matemátik (ot, shaxs oti) 
matematík 
 (sifat) 
mexánik (ot, mutaxassis) 
mexaník(sifat, mexanik harakat) 
 
Leksik- semantik usul 
 
Aytilganidek, bu usul bilan yangi so‘z yasalmaydi, balki ko‘p 
ma’noli so‘zlarning ko‘chma ma’nolari bu usulning asosini tashkil 
etadi.
So‘zning ko‘chma ma’nolari ma’no ko‘chishning metafora, 

Download 1.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling