Buxoro davlat universiteti pedagogika instituti

otlar sanaladi. 
Atoqli otlarga quyidagilar kiradi. Ular: 
1. Ism, familiya, ota ismi, taxallus, laqab: Erkin Vohidov, Aleksandr 
Sergeyevich Pushkin, Navoiy, Bobur.
2. Planeta, yulduz nomlari: Mars, Neptun, Uran, “Katta Ayiq”, Yer, 
Oy (sayyora nomi bo‘lsa), Quyosh. 
3. Geografik joy nomlari: O‘zbekiston Respublikasi, Markaziy 
Osiyo, Samarqand, Avstraliya. 
4. Korxona, tashkilot, muassasa nomlari: “To‘xtaniyoz” fermer
xo‘jaligi, “Malika” ishlab chiqarish birlashmasi, “Afrosiyob” 
mehmonxonasi. 
5.Hayvonlarga atab qo‘yilgan nomlar: Boychibor, Ko‘kdo‘nan, 
Jiyronqush, G‘irko‘k. 
6. Badiiy asar, gazeta, jurnal nomlari: “O‘zbegim” qasidasi, “Ufq” 
romani, “Sinfdosh” jurnali, “Bekajon” gazetasi. 
7.Tarixiy voqea-hodisalar: “Loy” jangi, “Ponipad” jangi. 
 

---

35 
Atoqli otlarning xususiyatlari 
I.  Semantik xususiyatiga ko‘ra atoqli otlar bir ma’nolidir. 
II. Sanalish-sanalmasligiga ko‘ra atoqli otlar sanalmaydigan 
otlar hisoblanadi. M.: O‘bekiston Respublikasi, Abdulla Qodiriy. 
• Atoqli ot oldidan sanoq son unga bog‘lanib kela olmaydi.
III. Orfografik xususiyati. Gapning qayerida kelmasin, bosh 
harf bilan yoziladi (quyiga qaralsin). 
IV. Ko‘plik -lar qo‘shimchasini qabul qilmasligi uning 
morfologik xususiyatidir. Demak, atoqli otlar doim birlik shaklda 
bo‘ladi.
Eslatma! Atoqli otlar –lar ko‘plik qo‘shimchasini qabul qilishi 
mumkin, lekin bunda ko‘plik qo‘shimchasi XGM ifodalamaydi, balki
uslubiy ma’nolarni ifodalab keladi: 
1. O‘rin-joy otlariga qo‘shilsa, keng geografik hudud ma’nosini 
ifodalaydi. M.: Toshkent/lar/ga qololmayman (Toshkent va uning 
atrofi ma’nosida). 
2. O‘rtoqlari, do‘stlari ma’nosini ifodalaydi. M.: Munisa/lar 
darsga yetib kelishdi. 
3. Egizaklarning ismiga qoʻshilsa, shu ma’noni ifodalaydi. M.: