Buxoro davlat universiteti samadova sarvinoz samad qizi
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
12820 2 CF7F938B2489A1158EC83A2505D1D54E54EA5999
- Bu sahifa navigatsiya:
- O‘zbekistondagi ta’lim tizimiga o‘ziga xos yondoshuv va milliy g‘oya.
|
Tayanch so`z va iboralar: ma`naviy-ma`rifiy tadbirlar,
globallashuv jarayoni, mafkuraviy immunitet, g`oyaviy tahdid, jaholat, ma`rifat, institutsional tizim, islohot. Mavzuni mustahkamlash uchun savollar. 1.O`zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ma’naviy-ma’rifiy ishlar samaradorligini oshirish va sohani rivojlantirishni yangi bosqichga ko`tarish to`g`risida”gi PQ - 3160 sonli qarorida qanday vazifalar belgilab berilgan? 2. Bugungi kunda ma`naviy-ma`rifiy sohada qanday islohotlar amalga oshirilayapti? 151 3. Ma`naviy-ma`rifiy sohani yanada rivojlantirish bo`yicha qanday me`yoriy-huquqiy hujjatlar qabul qilingan? 4. Ma`naviy-ma`rifiy ishlarni tashkil qilishda nimalarga e`tibor berish kerak? 5. Globallashuv davrida jaholatga qarshi ma`rifat bilan kurashish g`oyasining ahamiyatini izohlab bering. 15-MAVZU: MILLIY G`OYA VA MA`NAVIYATGA DOIR FANLAR ORQALI YOSHLARNING IJTIMOIY- SIYOSIY FAOLLIGINI OSHIRISH. Reja: 1.O‘zbekistondagi ta’lim tizimiga o‘ziga xos yondoshuv va milliy g‘oya. 2. Mamlakatimizda yuksak intellektual salohiyatli kadrlar tayyorlash siyosatining ustuvor yo‘nalishlari. 3.Milliy g‘oya va ma’naviyatga doir fanlar orqali yoshlarda ijtimoiy- siyosiy faollikni tarbiyalash istiqbollari. O‘zbekistondagi ta’lim tizimiga o‘ziga xos yondoshuv va milliy g‘oya. Har bir tarbiya, jumladan ma’naviy-axloqiy tarbiya asosini milliy mafkura tashkil etadi. Milliy istiqlol g‘oyalarini o‘quvchi yoshlar ongiga sindirishga qaratilgan o‘quv, ilmiy-uslubiy va tarbiyaviy ishlarning samaradorligini ta’minlash va yanada takomillashtirish maqsadida 2001 yil 18-yanvarda “Milliy istiqlol g‘oyasi: asossiy tushuncha va tamoyillar” fani bo‘yicha ta’lim dasturlarini yaratish va respublika ta’lim tizimiga joriy etish to‘g‘risida Prezident Farmoyishi e’lon qilindi. Bu milliy istiqlol mafkurasini shakllantirishning nazariy, amaliy va tarbiyaviy ahamiyatini yana bir bor ko‘rsatdi. Zero, ma’naviy yetuk insonlargina barkamol jamiyatni qurishi mumkin. Ta`lim asosida jamiyat rivojlanishining obyektiv ehtiyojlari turadi. Ta`lim insonning mehnat olamiga samaraliroq kirishini, jamiyat hayotiga qo‘shilishini ta’minlaydi. Mustaqillikka erishib, erkin bozor munosabatlari asosida demokratik huquqiy davlat sifatida shakllanish yo`liga o‘tgan O‘zbekistonda hozirgi bosqichda xalq ta`limi tizimiga, pedagogika faniga, yosh avlodda mustaqillik va 152 faollikni, ishbilarmonlik va tadbirkorlikni shakllantirishga jiddiy e’tibor berilmoqda. Ta’lim jarayon bo‘lib, u natija va tizimdir. Ta’lim jarayon sifatida bilimlar, ko‘nikma va malakalarning ma’lum yig`indisini, faoliyat va munosabatlarning tegishli tajribasini o‘zlashtirishga qaratilgan maxsus ishlarning tashkil qilinishidir. Ta’lim natija sifatida bilimlarni, faoliyat va munosabatlar tajribasini o‘zlashtirishda erishilgan darajadir. Ta’lim tizim sifatida davlat muassasalari va boshqarish organlarining majmuasi bo‘lib, ular doirasida insonni tarbiyalash jarayoni amalga oshiriladi. Shu tariqa, ta’lim doimo bir yo‘la tarbiyalash jarayonini ham, o‘qitish jarayonini ham ifodalaydi.Yosh avlod haqida gap borar ekan, shaxsning kamol topishi, o‘z mavqeyini anglash va o‘zini ko‘rsatish masalalari birinchi o'rinda turadi. Bu masalalar butun jamiyat va maxsus yaratilgan ijtimoiy institutlar va insonning o‘zi tomonidan tasodifiy ravishda ham, maqsadga muvofiq yo‘sinda ham hal qilinishi mumkin. Ta’lim tizimida shaxsning ijtimoiylashuvi, kasbni egallashi va moslashuvi jarayonlarini maqsadga muvofiq tarzda boshqarishga ham da’vat etilgan. Bugungi kunda har bir xalqning faqat o‘z milliy madaniyati asosida o‘qishi va tarbiyalanishi yetarli emasligi, u jahon madaniyati boyliklarini ham anglashi zarurligi to‘g‘risidagi fikrlar tasdiqlanmoqda. Bilimdon kishilarni tarbiyalashdek an’anaviy vazifa o‘rniga atroflicha fikr yuritadigan ijodkor kishilarni kamolga yetkazish vazifasi olg‘a surilmoqda. Ilgari ma’lumotlilik darajasi o'rganilgan qoidalar, tahlil qilingan asarlar, yodlangan she’rlarning soni va bir xil masalalarni yechish ko‘nikmasi bilan belgilanganligi bois, hozirgi kunda bu daraja miqyosi kengaydi. Eng muhim masalalarni qo‘ya bilish har qanday ishga ijodiy yondashish kabi xislatlar ma’lumotlilik darajasini ko'rsatadi. Avvalgi vaqtlarda o‘quvchilarni axborotlardan xabardor qilingan bo`lsa, endi ularda hayotni o‘zgartirish, uni yaxshi tomonga burish ko‘nikmalari va qobiliyatlarini shakllantirishga jiddiy ahamiyat berish zarur. Eng muhimi, butun tarbiyaviy jarayonni insonga qaratishdir. Ta`lim insonlarni bilimlar bilan qurollantiribgina qolmasligi, balki uni shaxs sifatida kamol toptirishi va takomillashtirishi ham kerak. Boshqacha aytganda, jamiyatda ta’limni insonparvarlashtirish g‘oyalari tobora keng yoyilmoqda. Shubhasizki, jamiyat va maktabni 153 insonparvarlashtirish muammosi ta’limning og‘zaki axborot usulini unumli, yaratuvchilik usuliga aylantirish bilangina hal bo‘lmaydi. Mazkur jarayonning eng muhim yo‘nalishi ta`lim mazmunini insonparvar qilishdir. Bu tadbir, - birinchidan, shaxsda madaniyatni shakllantirishda fanlarning rolini oshirishdan, xalq milliy madaniyatining barqaror boyliklarini tushunishdan, - ikkinchidan, tabiiy ilmiy va texnika fanlarini ekologik hamda ijtimoiy ahamiyatli jihatlar bilan boyitishdan iboratdir. Ta’limni insonparvarlashtirishning eng zarur tomonlaridan biri maktab o‘quvchilarga faqat ma’lum hajmdagi bilim, ko‘nikma va malakalarni o‘zlashtirishda yordam berib qolmay, balki ularni madaniyati, uning boyliklari va xilma-xilligiga jalb etishi kerak. Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|