Buxoro davlat universiteti tuproqshunoslik va geografiya

Sanoat  korxonasi  –  xalq  xo'jaligi  rejasiga  muvofiq  ravishda  mahsulot 

tayyorlash,  ishlab  chiqarish  xizmatlari  ko'rsatish  bilan  shug'ullanadigan  ayrim  ishlab 

chiqarish – xo'jalik birligi. U zavod, fabrika, kombinat yoki karyer bo'lishi mumkin.  

Sanoat punkti – bu yerda kamida bitta sanoat korxonasi bo'lishi kerak. Odatda  

kichik shaharlar va shaharchalar sanoat punktlari ham hisoblanadi.  

Sanoat markazi deb - bir  yoki bir  nechta sanoat tarmoqlari to'plangan shahar 

yoki  shaharchaga  aytiladi.  Odatda  markaz  tushunchasi  mujassamlashuvning  natijasi 

bo'lib,  u  shu  joyni  boshqa  joylarga  qaraganda  yuqoriroq  rivojlanganligidan  darak 

beradi.  Shu  jihatdan  sanoat  markazi  sanoat  punktining  yuqori  darajasi  bo'lib,  unda 

turli  xil  sanoat  korxonalari  va  tarmoqlari  joylashgan  bo'ladi.  Demak  har  qanday 

sanoat  markazi  bu  sanoat  punktidir  ammo  aksincha  emas.  Ilmiy  nuqtai  –  nazardan 

sanoat markazini aniqlashda umuman sanoatni emas balki uning alohida yo'nalishini 

hisobga  olish  darkor.  Masalan  Angren,  Zarafshon,  Marg'ilon,  Muborak  sanoat 

markazidir (bu hech kimga sir emas). Lekin Angrenni – yoqilg'i, Zarafshonni – rangli 

---

 

48 

metallurgiya,  Marg'ilonni  –  to'qimachilik,  Muborakni  –  tog'  ximiya  sanoatining 

markazlari ekanligini ko'rsatish to'g'riroq bo'ladi. 

Bir-biri  bilan  o'zaro  bog'langan  ishlab  chiqarish  korxonalari  to'plangan  hudud