Buxoro davlat universiteti tuproqshunoslik va geografiya

Tayanch tushunchalar 

1.  Qishloq  xo'jaligi  geografiyasi  –  iqtisodiy  va  ijtimoiy  geografiyaning  bir 

qismi  bo'lib,  u  turli  mamlakat  va  rayonlarda  qishloq  xo'jaligi  ishlab  chiqarishining 

hududiy muammolari hamda joylashish qonuniyatlarini o'rganadi. 

2.  Intensiv  xo'jalik  deb  –  maydon  birligida  (1ga  ekin  maydonidan) 

agrotexnika  vositalaridan  ko'proq  foydalanish  yoki  chorva  mollarining  ko'proq 

mahsuldor  zotlarini  yaratish  hisobiga  qishloq  xo'jalik  mahsulotlari  yetishtiradigan 

xo’jaliklarga aytiladi.  

3.  Ekstensiv  xo'jalik  deb  –  qishloq  xo'jalik  mahsulotlarini  ekin  maydonlarini 

kengaytirish yoki chorva mollari sonini oshirish hisobiga yetishtiradigan xo’jaliklarga 

aytiladi.    

4. Yashil inqilob – bu qishloq xo'jaligining zamonaviy texnika asosida tubdan 

o'zgarishi  demakdir.  U  fan-texnika  inqilobi  (FTI)  namoyon  bo'lishining  shakllaridan 

biri.  Meksikani  yashil  inqilobga  asos  solgan  mamlakat  deb  hisoblasa  bo'ladi,  chunki 

XX  asrning  60-  yillar  boshida  aynan  shu  yerda  bug'doyning  yuqori  hosilli  yangi 

qizg'ish navlari yaratildi. 

5. Yer fondi – qishloq xo'jaligida foydalaniladigan jami yerlar demakdir.  

Testlar 

1. Jahon qishloq xo'jaligida qancha kishi band? 

A) 1,1 mlrd. kishi   

 

B) 1,5 mlrd. kishi 

D) 1,4 mlrd. kishi   

 

E) 1,0 mlrd. Kishi               F) 1,2 mlrd. kishi 

2. Qaysi mamlakat «Yashil inqilob»ga asos solgan mamlakat hisoblanadi? 

A) AQSh    

 

 

B) Yaponiya 

D) Braziliya  

 

 

E) Meksika                        F) Argentina 

3. Jahon yer fondi qancha? 

A) 14,3 mlrd.ga    

 

B) 12,7 mlrd.ga 

D) 13,4 mlrd.ga 

 

 

E) 10,8 mlrd.ga                  F) 11,3 mlrd.ga 

4. Intensiv qishloq xo'jaligi qanday davlatlar uchun xos? 

A) Betaraf    

 

 

B) Rivojlangan 

D) Rivojlanayotgan 

 

E) Kam rivojlangan            F) Hammasi uchun 

---

 

56 

5. Quyidagi ekinlardan qaysi biri moyli ekinlarga kirmaydi? 

A) Paxta 

 

 

 

B) Kungaboqar 

D) Soya 

 

 

 

E) Araxis                            F) Shakarqamish 

                         Nazorat uchun savol va topshiriqlar 

1. Qishloq xo'jalik geografiyasi nimani o'rganadi? 

2. Ekstensiv xo'jalik deganda nimani tushunasiz? 

3. «Yashil inqilob» qachon sodir bo'ldi? 

4. Jahon yer fondi haqida gapiring. 

5. Agrosanoat majmuining tarkibiy qismlarini aytib bering. 

6. Chorvachilikni uchta asosiy tarmog'i haqida gapirib bering.