T a rif stavkasi-turli guruh va kategoriyadagi ishchilarning vaqt birligidagi
m ehnati uchun to'lanuvchi haqning m utlaq (absolyut) o'lcham idir. M inim al ta rif
stavkasi yoki birinchi razryadli stavka bo sh lan g 'ich hisoblanadi. U eng oddiy
m ehnat turiga to'lanuvchi haq darajasini belgilab beradi.
T a rif setkalari m ehnatga haq to ia sh d a g i m utanosibliklam i m alaka
darajasini hisobga olgan holda, belgilash uchun xizm at qiladi. U ta rif razryadlari
va ularga m os keluvchi ta rif koeffitsientlari yig ‘indisini ifodalaydi. T arif
koeffitsientining eng past razryadi birga teng deb olinadi. U ndan keyingi ta rif
razryadlari mos keluvchi ta rif stavkalari birinchi razryadli ta rif stavkasidan necha
m arta katta b o iis h in i ko'rsatadi.
K adrlar, m ehnat unum dorligi va ish haqi o 'z a ro cham barchas b o g ‘liq b o 'lg an
tushunchalar hisoblanadi. H ar bir korxonada m ehnat v a ish haqi b o 'y ic h a reja
tuzilib, uning m aqsadlari ishchi kuchidan foydalanishni yaxshilash zaxiralarini
topish va bu asosda m ehnat unum dorligini oshirishga qaratilgan b o 'lish i lozim. Bu
rejalarga k o 'ra m ehnat unum dorligining o 'sish su r’ati o 'rta c h a ish haqi suratlaridan
tezroq o 'sish i lozim.
O 'zb ek isto n R espublikasi m ehnat vazirligining 8 yanvar 1993 yil 1- sonli
h a y ’at qaroriga asosan ishchi v a xizm atchilarga ish haqini tashkil qilishda
foydalanish uchun tavsiya etilgan yagona ta rif setkasi bozo r iqtisodiyoti
talablaridan kelib chiqib, barcha turdagi korxonalar uchun foydalanishni va unda
talab va ta k lif asos b o 'lish in i taqozo etgan edi.
Y agona T a rif Stavkasi ishlam ing ta rif stavkalarini tabaqalashtirish uchun
ta rif setkalarini ishlab chiqish tam oyili b o 'y ich a tuzilgan. U ishchilarga ham,
barcha toifadagi xizm atchilarga ham haq to 'lash n in g razryadli tizim idan iborat
b o 'lib , razryad doirasida qayd qilingan ta rif stavkalari v a lavozim m aoshlarini
belgilashni o 'z ichiga oladi. Setkaning dastlabki variantida 28 va keyingi (01.09.96
y.) variantida 22 ta razryad m avjud edi.
258
6 - j a d v a l
Download Do'stlaringiz bilan baham: |