203-rasm. Nefron kapsulasi ichki varag’i va tomirli kalavacha kapillyarlari submikroskopik tuzilishining sxemasi:
1-podotsitlar; 2-sitotrabekulalar; 3-podo-tsitlarning sitopodiyalari; 4-endoteliotsitlar sitoplazmasi; 5-bazal membrana; 6-endoteliotsitlarning poralari; 7-endoteliotsitning o’zagi; 8-mezangiotsit; 9-kapillyarning ichi.
Nefron kapsulasi (Boumen-Shumlyanskiy kapsulasi) siydik kanalchasining ken-gaygan, uchi ko`r qismi bo`lib, bu qism o`z-o`zi ichiga botib kirishi natijasida ikki qavatli devorga ega. Kapsulaning visseral va tashqi devorlari orasidagi bo`shliq siydik kanalchasi bo`shlig`ining davomidir. Kapsulaning ichki devori kapsula ichida joylashgan arterial to`pcha (Malpigi to`pchasi) bilan tutashib o`sib ketadi va buyrak tanachasini hosil qiladi. Elektron mikroskopning ko`rsatishicha, bu devor mezenximani eslatuvchi to`rsimon tuzilmadir (203-rasm). Uning hujayralari podotsitlar deyiladi. Podotsitlarning tanasidan bir necha yirik o`simta - sitotrabekulalar ajraladi (204-rasm).
|
204-rasm. Kalavacha arterial kapillyari devori va uni qoplovchi kapsula visceral varag’i orqali o’tgan kesimning electron mikroskopda ko’rinishi (sxema,
Krelling va Graudan):
a-podotsit; б-kapillyarning endoteliyi; в-bazal membrana; г-podotsitning sitotrabekulalari; e-podotsit o’zagi va ж-kiritmalari.
| Sitotrabekulalar o`z navbatida uch qavatli bazal membranaga borib birikuvchi ko`-pdan-ko`p mayda o`simtalar – sitopo-diyalar ajaratadi. Sitopodiyalar ora-lig`ida podotsitlar tanasi oralaridagi tor tirqishlar orqali kap-sula bo`shlig`i bilan tutashadigan yoriq-chalar joylashadi. Uch qavatli bazal membrana kapillyar-lar endoteliyi va podotsitlar uchun umumiydir.
Birlamchi siydik buyrak tanachasi kapillyarlarining (205-rasm)devori va nefron kapsulasi devorining ichki varag`i orqali qon
Do'stlaringiz bilan baham: |
