Чилангарлик иши

5. Металларга эгов билан ишлов бериш

Билиш қобилиятининг шаклланиши

Ўқувчи металл юзаси нотекислиги ва аниқлик тозалигига қараб эговларни танлашни билиши;
Ўқувчи металларни мураккаблиги ва шаклига қараб, улар юзасини эговлашни билиши;
Ўқувчи металл юзасини (сиртини) эговлагандан сўнг унинг сифатини текшириши.
Билдириш мазмуни:
Эговларнинг ўлчамлари, тури, гуруҳи;
Деталлнинг ўлчамига ва металга ишлов беришга қараб эговларни танлаш;
Металларни эговлаш кўриниши ва уларни эговлашни механизациялаштириш
Металларни эговлашда ишга яроқсиз бўлишига йўл қўймаслик.
Металларни эговлашда техника хавфсизлиги қоидаларига риоя қилиш.
Металларни эговлаш ишлари учун мисоллар:
Эговланган металл юзаларини (сиртларини) жазбар (линейка), учбурчак (угольник), штангенциркуль ва эговланган металл намуна билан текшириш;
Металлдаги тешикларни ва ариқчаларни эговлаш (текислаш).
6. Машина деталларига парма, зенкер ва развёртка
билан ишлов бериш

Билиш қобилиятининг шаклланиши

Ускуналарни ишга тайёрлашни билиш ва жиҳозларни ишга созлаш. Чизмада кўрсатилган аниқликда металларга тешик очиш, зенкерлаш ва развёртка қилишни билиш.


Билдириш мазмуни:
Металларга тешик очиш, тешикларни развёрткалаш. Парма, зенкер, развёрткаларнинг кўринишлари ва уларнинг элементлари, кесиш бурчагини чархлаш. Ишлов берилаётган материал таркибига ва ишлов бериш технологиясига қараб кесиш ускуналарини танлаш.
Металл кесиш дастгоҳини ишга созлаш қоидалари.


7. Машина деталларига резба очиш
Металларни тешиш дастгоҳига маҳкамлаш усуллари, ишга яроқсиз маҳсулотни чиқаришга йўл қўймаслик.
Резбаларни очишда техника хавфсизлиги қоидаларига риоя қилиш. Мисол қўйидаги учун қуйидаги ишларни кўрсатиш мумкин.
I Металларга ташқи ва ички томонидан метчик ва плашка билан резьба очиш.
II Металлардаги резбали тешик резьбаси янгиланганда уларни таъмирлаш ва болтдаги резба иплари узилганда плашка билан резба очиш.