Chorshanbiyeva shodiyaning iqtisodiy siyosatga kirish fanidan tayyorlagan


Milliy iqtisodiyotlarning raqobatbardoshlik reytinglari


Download 385.05 Kb.
bet10/20
Sana15.02.2023
Hajmi385.05 Kb.
#1200804
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   20
Bog'liq
IQTISODIY SIYOSAT

Milliy iqtisodiyotlarning raqobatbardoshlik reytinglari Jahon iqtisodiy forumi va Shveytsariyaning IMD biznes maktabi tomonidan tuziladi. Yillik global raqobatbardoshlik indeksi { The IMD World Raqobatbardoshlik ) bir qator mamlakatlarda davlat siyosatini shakllantirish va milliy iqtisodiyotning raqobatbardoshligini oshirish bo'yicha hukumatning keyingi harakatlarini aniqlash uchun qo'llaniladigan davlatlar va mintaqalarning raqobatbardoshligi muammolari bo'yicha eng keng qamrovli tadqiqotlardan biridir . Hisobot mamlakatlar va milliy iqtisodiyotlarning batafsil tavsiflarini o'z ichiga oladi, reytingni hisoblashda foydalanilgan tahlillar asosida aniqlangan eng muhim raqobatdosh ustunliklar va kamchiliklar nuqtai nazaridan mamlakatlarning pozitsiyalarini umumlashtiradi. 2013 yilda ushbu reytingda 60 ta davlat o'rganilgan va Rossiya unda atigi 42-o'rinni egallagan. 2013-2014 yillardagi global raqobatbardoshlik reytingida. Jahon iqtisodiy forumida Rossiya 148 davlat orasida 64-o'rinni egalladi.
Eksportni davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash
Iqtisodiy faoliyat jarayonlarini tartibga solish va milliy firmalarning raqobatdosh ustunliklarini amalga oshirishda davlat ishtirokining roli milliy eksportni qo'llab-quvvatlashni o'z ichiga oladi. Eksportni qo‘llab-quvvatlash mexanizmi davlat siyosatining tadbirkorlikka nisbatan eng samarali yo‘nalishi va tashqi savdoning asosiy rag‘batlantiruvchi elementlaridan biri hisoblanadi. Eksportni qo‘llab-quvvatlash barqaror iqtisodiy o‘sishning ajralmas omili bo‘lib, uning kengayishi iqtisodiyot strukturasini diversifikatsiya qilish imkonini beradi.
Jahon amaliyotiga ko‘ra, eksportni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha yagona siyosat mavjud emas. Davlatlar va ularning hukumatlari o'z biznesini davlat tomonidan rag'batlantirish va qo'llab-quvvatlashning iqtisodiy rivojlanish holati, raqobatbardoshlik bosqichi, dunyodagi iqtisodiy va siyosiy vaziyat, xalqaro tuzilmalar bilan o'zaro munosabatlariga bog'liq bo'lgan turli strategiyalardan foydalanadilar. Eksportni rag‘batlantirishning asosiy maqsadi uning tovar tarkibini takomillashtirish, yangi bozorlarni o‘zlashtirish va sotish samaradorligini oshirishdan iborat. OECD doirasida Eksport kreditlarini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashga qo‘yiladigan umumiy talablar to‘g‘risidagi Bosh kelishuv ishlab chiqildi va qabul qilindi, uni amalga oshirish 1992 yildan boshlab Yevropa Ittifoqi davlatlari uchun majburiy bo‘lib qoldi.
Istiqbolli jahon bozorlari sifat va texnologiya bo‘yicha yetakchilikni talab qiladi, bu esa ilg‘or texnologiyalar va yuqori texnologiyali mahsulotlarni ishlab chiqish va joriy etish orqali mamlakat iqtisodiyotining eksport salohiyatini yaratishda mumkin. Zamonaviy Rossiya iqtisodiyoti uchun xom ashyo eksportiga yuqori darajada bog'liqligi jiddiy muammo bo'lib qolmoqda. Mamlakatning raqobatbardosh iqtisodiyotini shakllantirish va uning xalqaro mehnat taqsimotidagi mavqeini o‘zgartirish iqtisodiy o‘sishning intensiv omillaridan foydalanishni hamda yuqori texnologiyali ishlab chiqarishlarni innovatsion va ilg‘or rivojlantirishni taqozo etadi. Aniqlangan muammolarni hal etishning samarali vositasi ishlab chiqarish va eksportni, birinchi navbatda, yuqori qo‘shilgan qiymatga ega bo‘lgan ishlab chiqarish tarmoqlari mahsulotlarining yuqori texnologiyali turlarini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash bo‘lishi kerak.
Jahon amaliyotida eksportni qo‘llab-quvvatlashning asosiy vositalari quyidagilardir:

  • • ma'muriy (milliy qonunchilik, xalqaro huquq normalari va qoidalarini qo'llash);

  • • rejalashtirilgan (axborot ta'minoti, ilmiy-texnikaviy, ijtimoiy va boshqa dasturlar);

  • • moliyaviy-iqtisodiy (soliqlar, kredit foizlari, narxlar va boshqalar).

Raqobat ustunliklarini ta'minlash, tashqi bozorda mahalliy eksportyorlarning manfaatlarini qo'llab-quvvatlash va himoya qilish, iqtisodiy salohiyatni oshirish va Rossiya eksportining umumiy hajmida yuqori texnologiyali va ilm-fanni talab qiluvchi mahsulotlar ulushini oshirish uchun davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash choralari tizimi. savdo-iqtisodiy, tashkiliy, moliyaviy va axborot-maslahat vositalaridan foydalanishni nazarda tutuvchi sanoat mahsulotlari eksporti rivojlantirildi. Bularga quyidagilar kiradi:

  • • eksportni qo'llab-quvvatlash milliy institutlari;

  • • xorijiy mamlakatlarda rossiyalik eksportyorlarni qo'llab-quvvatlash (savdo vakolatxonalari);

  • • eksportni qo'llab-quvvatlash bo'yicha federal va mintaqaviy dasturlar;

  • • nomoliyaviy chora-tadbirlar (Rossiya eksportining tashqi bozorlarga chiqishini kengaytirish va savdo toʻsiqlarini bartaraf etishga qaratilgan savdo-siyosiy chora-tadbirlar, tashqi iqtisodiy faoliyat ishtirokchilariga koʻmaklashish boʻyicha axborot va maslahat choralari, ishbilarmon doiralar bilan oʻzaro hamkorlikning tashkiliy chora-tadbirlari, koʻrgazmani davlat tomonidan qoʻllab-quvvatlash) va adolatli faoliyat ) .

Eksportni davlat tomonidan qo'llab-quvvatlashning turli turlarini ta'minlash funktsiyalari turli idoralar va tashkilotlar o'rtasida taqsimlanadi: Rossiya Federatsiyasi Sanoat va savdo vazirligi, Moliya vazirligi va Iqtisodiy rivojlanish vazirligi, banklar - Rossiya Federatsiyasi Hukumatining agentlari ( Roseximbank va Vnesheconombank). Biroq, Rossiya eksportyorlarini har tomonlama davlat moliyaviy qo'llab-quvvatlash bo'yicha ularning faoliyatini muvofiqlashtirish etarli darajada ta'minlanmagan.
Rossiyaning JSTga a'zo bo'lishi Rossiya eksportini har tomonlama rag'batlantirish va mahalliy kompaniyalarning xalqaro biznesini davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash uchun eng yaxshi xorijiy analoglar darajasida raqobatbardosh tizimni yaratishni talab qiladi. Bu talab qiladi:

  • • bevosita subsidiyalashdan bosh tortish;

  • • nafaqat mashinasozlik mahsulotlarini yetkazib beruvchilarni, balki oziq-ovqat, qishloq xo‘jaligi, yengil sanoat eksport qiluvchilarini ham eksportni qo‘llab-quvvatlash;

  • eksportga yo'naltirilgan ishlab chiqarishlarni qo'llab-quvvatlashga yo'naltirish , imtiyozli kreditlash va eksportni sug'urtalash tizimini rivojlantirish;

  • • eksportni qo'llab-quvvatlashning butun mexanizmining shaffofligi;

  • • jahon bozorida raqobatbardosh ustunlikka ega bo‘lgan mahsulotlarning eng istiqbolli turlarini aniqlash va qo‘llab-quvvatlashning eng samarali yo‘nalishlarini aniqlash;

  • • ko'rgazma -yarmarka faoliyatini rivojlantirish.

Yuqori texnologiyali mahsulotlar eksportchilari manfaatlarini qondirish va yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan xatarlarni zararsizlantirish maqsadida eksportni qo‘llab-quvvatlash milliy tizimlari xalqaro norma va qoidalarga muvofiqlashtirilmoqda, amaldagi qonun hujjatlariga va eksportni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash mexanizmlarining ichki qoidalariga o‘zgartirishlar kiritilmoqda.



Download 385.05 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling