Chorvoq suv ombori atrof-muhitiga turizmning ta’siri

Zamonaviy bosqich- Dastlab turistlarning ortishiga asosiy sabablardan biri bu dunyodagi II jahon urushi va uning oqibatida majburiy migratsiya ishtirkchilari hisoblanadi.Ular o’zlari brogan hududlarga moslashibgina qolmasdan o’z yaqinlarini ham sayohatlarga taklif qilishlari turistlar sonini ortishiga sabab bo’ldi. Bu bosqichda ishchilarga ijtimoiy muhofazaning ortishi ularda dam olish turistik sayohat qilish uchhun imkoniyat yaratdi jumladan tarihda birinchi bo’lib Jorj Vestinxaus ishchilar uchun pullik ta'til g'oyasini kiritdi umuman olganda,pullik tatil ishning unumdorlik darajasiga foydali bo'ladi, degan g’oyani ilgari surdi.
Eng zamonaviy bosqich-XXI asrda internet kridit kartalarning rivojlanishi natijasida turizm tarihidagi eng zamonaviy bosqich boshlandi. Bu davrda turstik markazla sifatida Janubi-g’arbiy osiyo Amerika qit’asining sharqiy qismi g’arbiy Yevropa hamda Tinch okeqanidagi bir qancha orollarni misol keltirishimiz mumkin.

1-rasm Turizm va uning turlari bo’yicha bo’linishi
Ko’lamiga ko’ra turizmni olimlar ikki guruhga bo’lishadi xalqaro va mahalliy turizmga bo’linadi. Xalqaro turizm ham o’z navbatida ikki kichik turga bo’linadi mamlakatga kiruvchi turizm va mamlakatdan chiquvchi turizm O‘zbekiston hududidagi sayr-sayohatlar bayon etilgan ko‘plab manbaalarni uchratish mumkin. Qadimgi ajdodlarimiz yashash sharoiti davomida ko‘chmanchi sifatida turli xil tomonga ko’chib hayot kechirganlar. Oilaviy va urug‘-qabila bo‘lib, butun bor mol-mulkini turli ishchi hayvonlarga (tuya, ot, eshak, xachir, ho‘kiz va hokazo) ortib tog’li o’lkalar, cho‘llar, o’tloq yerlarda ko‘chib yurganlar[76].
Qadimgi insonlarning yashash maqsadida yaylovlarda chorva mollarini boqish ururshlar natijasida ko’chib yurishi ularga yangi hududlarni va ulardagi qulay va noqulayliklarni bilib borsihgan bu esa ularga dastlabki turistik sayohatlarga zamin yaratgan.
Mamlakatimiz tarixida dastlabki sayyohlarning faoliyati Amir Temur va Temuriylar hukmronligi davrida taraqqiy etgan. Amir Temur fransuz qiroli Karl VI va ingliz qiroli Genrix IV bilan doimiy aloqada boʻlgan. Uning elchisi 1403-yili Parijga kelgan. Ispaniyalik Klavixoning "Buyuk Temurning hayoti va faoliyati" kitobida Movarounnahrdagi ijtimoiy hayot va sayyoxlarning Temur davlatiga intilishi aks etgan.[77]
Bugungi kunda Turizm dunyodagi juda koʻplab mamlakatlarida ommaviy tarzda rivojlanmoqda. Odatda, Jahon tajribasida turizmni turistik tashkilotlar, turistik marshrutlari orqali tashki etiladi. Xalqaro tashkilotlar tomonidan turizmning juda koʻplab turlari va shakllarini keltirishadi misol uchun ichki, xalqaro, havaskorlik turizmi, uyushgan turizm, yaqin masofadagi hududga sayohat, uzoqqa masofadagi hududga sayohat, bilim ko’nikmasini kengaytirish maqsadidagi turizm, tog’ turizimi, suv havzalariga qilingan turizm, avtoturizm, piyoda yuriladigan turizm, sport turizmi va boshqalar.
Mamlakatimizda ham keying yillarda turizm sohasiga davlat tomonidan berilayotga etibor ham turizmning naqadar muhim ekanligidan dalolat beradi Xususan turizm sohasidagi munosabatlarni huquqiy jihatdan tartibga solish, turistik xizmatlar bozorini rivojlantirish, shuningdek, turistlar va turistik faoliyat subʼyektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish maqsadida Oʻzbekiston Respublikasining "Turizm toʻgʻrisida"gi qonuni qabul qilingan (20-avgust 1999) [1]. Shu bilan birga Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "2005-yilgacha boʻlgan davrda Oʻzbekistonda turizmni rivojlantirish davlat dasturi toʻgʻrisida"gi farmoni (15-aprel 1999) [2] sohani rivojlantirishda muhim omil boʻldi. Shuningdek O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni, 05.01.2019 yildagi PF-5611-sonli O‘zbekiston Respublikasida turizmni jadal rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida,[3] O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 13-avgustdagi PF-5781-son "O‘zbekiston Respublikasida turizm sohasini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi farmonlarini bunga misol keltirishimiz mumkin[4]
Bugungi kunda Oʻzbekiston Respublikasi oʻz safiga 120 dan ortiq mamlakatni birlashtirgan Jahon turistik tashkilotiga (UNWTO; 1975-yilda tuzilgan) 1993-yilda aʼzo boʻldi. Shuningdek, Oʻzbekiston UNWTO Yevropa komissiyasi rayosatining ham aʼzosidir. 2004-yil "Buyuk ipak yoʻli" loyihasi doirasida Samarqand viloyatida Jahon turistik tashkilotining vakolatxonasini ochish koʻzda tutilgan. Oʻzbekistonda turizm sohasiga oid "Buyuk ipak yoʻli" xalqaro turistik reklamaaxborot gazetasi. (1994-yildan), "Biznes Gayd" JUR (RUS va ingliz tillarida) va boshqa ommaviy nashrlar chop etiladi. 2021-yil aprel oyida Dogʻistonda Oʻzbekistonning ziyorat turizm salohiyati taqdimoti oʻtkazildi. Bosh vazir oʻrinbosari, Turizmni rivojlantirish davlat qoʻmitasi raisi tashabbusi bilan Dogʻistonda «Imomlar yurtiga sayohat» yoʻnalishidagi targʻibot ishlari boshlanganligi mamlakatimizda turizm sohasiga berilayotgan yuksak etibordan dalolat beradi.