D lutfullayeva, R. Davlatova, M. Saparniyazova

MORFEMIKA
So‘zning morfem tarkibi
1-amaliy ish. “Tushunchalar tahUli” metodi orqali mavzuga 
oid tayanch tushunchalarga izoh bering. 0 ‘qituvchi tomonidan berilgan 
qo‘shimcha ma’lumotlami 3-ustunga yozib chiqing.
1
2
3
Tushunchalar
Tushunchalar izohi
Qo‘shimcha ma’lumotlar
Morfemika
Morfema
So ‘z morfema
Affiks morfema
So ‘z yasovchi go ‘shimchalar
Shakl yasovchi qo 'shimchalar
Kategorial 
shakl 
yasovchi 
qo 'shimchalar
Nokategorial 
shakl 
yasovchi 
qo ‘shimchalar
2-amaliy ish. Matnda ajratib ko‘rsatilgan so‘zlami quyida keltirilgan 
jadval asosida morfemalarga ajrating.
Jaziramada qizigan asfalt yo 7 bo ‘ylab yelib kelgan taksi Adir ко ‘cha 
boshida to 'xtadi. JJndan tushgan ко ‘zi ojiz er va xotin taksi haydovchisi 
bilan iliq xayrlashdilar. Mashina ortga burilib jo 'nab ketgach, ular ohista 
odimlab Adir ко 'cha tomon yurdilar. Ко 'zlari ojizligini aytmasangiz, bu 
insonlar Farhod va Shirindek go'zal juftlik edilar. QoUtiqlashgan er-u 
xotin, bamisoli bir vujud kabi harakatlanardilar.
(Nurillo Abbosxon)
5

---

Namuna:
Morfema
So‘z morfema
Affiks morfema
So‘z yasovchi
Kategorial shakl 
yasovchi
Nokategorial 
shakl yasovchi
Ishlaganlarga
Ish
-la
-lar, -ga
-gan
Ж
3-amaliy ish. “Keys-stady” metodi asosida o‘zbek tilshunos- 
ligida morfemaga berilgan turli qarashlami tahlil qiling va o‘z 
munosabatingizni bildiring.