D. N. Baxraxning fikricha, ijro hokimiyati faqatgina ma’muriy huquqiy

ehtiyoj va manfaatlarni anglash, ularni baholash va tarkibiy qismlarga ajratish, 
1
Erkin Xojiyev, To'lqin Xojiyev. Ma’muriy huquq. Darslik. — Т.: «Fan va texnologiya», 2008. — 608 b. 

---

aniq maqsadlar qo‘yish, ma’lum bir qarorlar ishlab chiqish va ularning amalga 
oshirilishini ta’minlash uchun mavjuddir. 
2
Ko‘p hollarda, davlat boshqaruvi 
qonun chiqarish va odil sudlov faoiliyati doirasidan tashqarida bo‘gan davlat va 
davlat huquqiy hokimyatining subyektlarining faoliyati sifaatida namoyon bo‘ladi.
Endi esa davlat boshqaruv shakllariga to‘xtalib o‘tamiz. Ommaviy boshqaruv 
shakllari deb o‘z faoliyatini qonunlarga tayangan, o‘z faoliyatini fuqarolarning 
huquq va manfaatlari ta’minlashini e’tiborga olgan holda olib boruvchi, harakatlari 
huquqiy tartibga solingan faoliyati tushunildi. Boshqaruv shakllari boshqa 
hokimyat organlari faoliyatining shakllaridan, ya’ni qonun ijodkorligidan va odil 
sudlovidan farq qiladi. Boshqaruv shakllari davlat va jamiyat hayotining, 
boshqaruvning barcha sohalarida davlat funksiyasini amalga oshirish imkonini 
beradi. Boshqaruv shakllari turli yuridik ahamiyatga ega bo‘lgan ma’muriy-
huquqiy normalar bilan tartibga solinadi. Ularning ba’zilari konstitutsiyaviy 
normalar, masalan ( Prizident farmon, qaror, farmoyishlari) va qonunlar ( Vazirlar 
Mahkamasining qarorlari), boshqalari esa qonun osti aktlari bilan ( masalan, 
vazirlik, davlat qo‘mitasining buyruqlari va ko‘rsatmalari) tartibga solinadi. Yu.M. 
Kozlov tomonidan davlat boshqaruv shakllari 2-qismga bo‘lingan, ular:
1. Huquqiy shakl
2. Nohuquqiy shakl
3
Huquqiy shakl bu- hamma vaqt yuridik oqibatlarni vujudga keltiradigan 
harakatlarga aytiladi. Ya’ni ijro etuvchi hokimyat tomonidan amalga oshiriladigan 
har qanday yuridik oqibat keltirib chiqaruvchi harakatlarga nisbatan ishlatiladi. 
Bunday harakatlarda yuridik hokimyatning vakolatlari namoyon bo‘ladi. Mazkuriy 
shaklga kiruvchi harakatlar ma’muriy huquqiy aktlarda namoyon bo‘ladi. Chunki 
2
Ma’muriy huquq: Darslik / H.T. Odilqoriyev, I.Ismailov, N.T. Ismailov va boshq.; prof. Õ.T. Odilqoriyev va B. E. 
Qosimovning umumiy tahriri ostida.– T.: O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi, 2010.
3
Ma’muriy huquq: Darslik / H.T. Odilqoriyev, I.Ismailov, N.T. Ismailov va boshq.; prof. Õ.T. Odilqoriyev va B. E. 
Qosimovning umumiy tahriri ostida.– T.: O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi, 2010.

---

bu aktlar vakolatli organlar tomonidan chiqariladi va yuridik oqibat keltirib 
chiqaradi.