Darslik. O‘zr oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, O‘rta maxsus, kasb- hunar ta’limi markazi. Qayta ishlangan 5-nashri.Ò

Eksport  va  importning  miqdoriy  nisbati  tashqi  savdo  balansi
deb yuritiladi.

---

134
Bu balans 2 turda bo‘ladi: aktiv balans — bunda eksport miqdori
import miqdoridan ko‘p bo‘ladi. Masalan, O‘zbekiston eksporti 2009-
yil 11771,3 mln dollar bo‘lsa, importi 9438,3 mln dollar bo‘ldi. De-
mak, balans natijasi +2333,0 mln dollar bo‘ldi, ya’ni balans aktiv-musbat
bo‘lgan. Passiv balans — bunda import eksportdan ko‘p bo‘ladi, natija
manfiy chiqadi. Masalan, Avstriyada 2010-yil bu – 5,7 mlrd dollar edi.
Balans  aktiv  bo‘lganda,  eksport  mamlakatga  qo‘shimcha  pul
(valuta) keltiradi, u passiv bo‘lganda import uchun valuta tashqariga
ko‘proq chiqadi va mamlakat qarzdor bo‘lib qoladi.
Mustaqillik tufayli O‘zbekiston ham jahon bozorining teng huquqli
ishtirokchisiga aylanib, o‘z manfaatidan kelib chiqqan holda eksport-
importda faol qatnashadi.
O‘zbekistonda importning o‘rnini bosuvchi va eksportga qaratilgan
tayyor mahsulotlarni ishlab chiqarishga ustuvorlik berildi, natijada
mamlakat jahon bozoriga ko‘proq tayyor mahsulotlar bilan chiqish
imkoniga ega bo‘ldi.