Darsning mavzusi: Kirish. “Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q” Darsning maqsadi

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash. 12 daqiqa
V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.2 daqiqa
VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.2 daqiqa

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________
Sinf: 5-“A” 19.12.2016-yil
Darsning mavzusi: Transport vositalarining kashf etilishi
Darsning maqsadi:
Ta’limiy – O’quvchilarda Transport vositalarining kashf etilishi haqida umumiy malumot berish
Tarbiyaviy –Transport vositalari haqida ularning hayotga tadbiq bo’lishini tushuntish
Rivojlantiruvchi – olingan bilimlarni o’z o’rnida qo’llay olish
Darsning usuli – Aralash, aqliy hujum, klaster;
Darsning turi – yangi bilim, ko’nikma va malaka hosil qilish.
Darsning jihozi –”Tarix” 5-sinf uchun darslik, “Qadimgi dunyo tarixi” asari, mavzuga oid ko’rgazmali qurollar, plakatlar, tarqatma materiallar.
Asosiy tushunchalar – Poroxot,Xristofor Kolump,Temir yo’l
Darsning borishi.
I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash. 3-daqiqa
II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.) 12 daqiqa
III.Yangi mavzu. Transport vositalarining kashf etilishi
1807-yil Amerikalik mexanik ROBERT FULTON bug’ bilan harakatlanadigan eshkakli charxlari bo’lgan birinchi poroxotni qurdi.Sinov paytida poroxod soatiga 8 km tezlik bilan suzdi.Birinchi marta poroxod Atlantika okeanidan suzib o’tib 26 kunda Yevropadan Amerikaga yetib bordi.O’z vaqtida Xristofor Kolump bu yerga yelkanli kemalarida 70 kunda yetib brogan.1814-yil Angliyalik konsturuktur va ixtirochi JORJ STEFENSON bug’ bilan harakatlanadigan birinchi porovozni yaratdi.Poravoz temir izda sinalib ko’rilgan 6 ta vogonni tortgan xolda soatiga 10 km tezlik bilan yurdi.
J. STEFENSON yaratgan birinchi transport vositasi – porovozni “Blyuxer” keyinchalik takomillashtirgan turini esa “raketa” deb atadi. 1825-yilda J. STEFENSON ikkita shahar o’rtasida dastlabki temir yo’lni qurishga muvaffaq bo’ldi.Oradan to’rt yil o’tgach Angliyaning ikki mashhur shaharlari Manchestr va Liverpul shaharlari orasida navbatdagi temir yo’l ham qurildi. Keyinroq dastlabki xalqaro temir yo’l ham qurildi.bu yo’l London shahrini Turkiyaning Istambul shahri bilan bog’ladi. Rus olimi ALEKSANDR FYODROVICH MOJAYSKIY 1885-yilda ikkita bog’ dvigateli o’rnatilga dastlabki samolyotni yaratdi.