Dasturiy mahsulotni sinash

DASTURIY MAHSULOTNI SINASH
Reja:
Kirish
Asosiy qism

1. 
   Dasturiy taminot loyihalsh va konstruktsiyalash.
   
2. 
   Dasturiy ta’minotni konstruktsiyalash bosqichlari.
   
3. 
   Konstruksiyalshdagi loyihalash.
   

Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar


Kirish.
Dasturiy taʼminotni konstruktsiyalash atamasi kodlashtirish, tekshirish, modulli sinov, integratsiya tekshiruvi va nosozliklarni tuzatish kabi jarayonlardan iborat dasturiy tizimni batafsil ishlab chiqishni tavsiflaydi. Ushbu bilim sohasi boshqa sohalar bilan bog’liq. Eng kuchli bog’liqlik dasturiy ta’minotni konstruksiyalash (Software Design) va dasturiy ta’minotni sinash (Software Testing) sohalari bilan mavjud. Buning sababi, dasturiy ta’minotni konstruktsiyalash 6 jarayonining o’zi konstruksiyalash va sinov faoliyatining muhim jihatlariga tegishlidir. Bundan tashqari, konstruktsiyalash konstruksiyalash va sinov natijalariga asoslanadi. Loyihalash, konstruksiyalash va sinov o’rtasidagi chegaralarni aniqlash juda qiyin, chunki ularning barchasi hayot tsikli jarayonlarining yagona kompleksiga bog’langan.
Loyihalash jarayoni bu quyi darajadagi konstruksiyalash va kodlashni o’z ichiga olgan dasturiy ta’minotni ishlab chiqish jarayonidir. Quyi darajadagi konstruktsiyalash - bu dasturiy ta’minot arxitekturasini yanada batafsil ishlab chiqish: ob’ektga yo’naltirilgan dasturlashda sinflarni konstruksiyalash, ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimida ma’lumotlar bazasi tuzilishini yaratish (ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi), Web dasturlari va tarkibiy qismlarini tashkil qilish va boshqalar.


1. Dasturiy taminot loyihalsh va konstruktsiyalash.
Dasturiy taminot loyihalash va konstruktsiyalash, dastur va atrofidagi infratuzilma yoki dasturiy ta'minotning konstruktsiyasini tuzishni ma'nosiz anglash uchun ishlatiladigan taminotni yaratish va o'rnatish jarayoni. Bu loyiha, dasturmu ishga tushirishdan oldin kerakli taminotlarni qanday tuzish va sozlashni o'z ichiga oladi.
Dasturiy taminot loyihalash va konstruktsiyalashning asosiy jarayonlari quyidagilardir:

1. 
   Analiy va loyihalash: Dasturni yaratishdan oldin, dasturni aniqlash va loyihalash jarayoni o'tkaziladi. Bu jarayon dasturning maqsadlarini, talablarni va funksiyalarini aniqlash, qo'llab-quvvatlash, vaqt va resurslarni baholashdan iborat.
   
2. 
   Konstruktsiyalash: Loyiha tuzilishini, dasturni qanday bo'lib ishlatishni va tizimni qanday ishlatishni belgilovchi konstruktsiyalar tuzish jarayoni shu bosqichda boshlanadi. Bu jarayonda dasturning modellarini, sinflarini, interfeyslarini, funksiyalarini va obyektlarini tuzish va bog'lashni o'z ichiga oladi.
   
3. 
   Qanday o'rnatsa boshlash: Dasturning o'rnashish jarayoni, kodni yozish va taminotning qanday o'rnatilishini o'z ichiga oladi. Bu bosqichda dastur dasturidagi barcha komponentlarni birlashtiriladi va to'g'ri ishlovchi holatda bo'lishi uchun tekshiriladi.
   
4. 
   Test qilish: Dastur o'rnalganidan so'ng, uning to'g'ri ishlashi uchun testlar tuziladi va bajariladi. Testlar dastur to'g'ri ishlashi va xato yo'qotish imkonini oshirish uchun muhimdir.
   
5. 
   Monitoring va ta'limot: Dastur ishga tushirilgach, monitoring jarayoni tashkil etiladi va dasturning davomiyligi va ishlashini kuzatish uchun taminot beriladi. Aniq holatda dasturda paydo bo'lgan xatoliklar va muammoatlar aniqlanadi va yechiladi.
   
6. 
   O'zgartirishlar va yangilanishlar: Dastur foydalanuvchilari, tizim ishlab chiqaruvchilari yoki boshqa faktorlar o'zgartirishlarni talab qilishlari mumkin. Bu uchun dastur o'zgartiriladi va yangilanadi.
   
7. 
   Qo'llab-quvvat va erishim taminoti: Dastur ishga tushirilgach, uning qo'llab-quvvati va erishim taminoti yaratiladi va barcha kerakli xizmatlar va imkoniyatlar foydalanuvchilarga taqdim etiladi.
   

Dasturiy taminot loyihalash va konstruktsiyalash, dasturni boshidan tugatish va uning har bir qismida sodda va samarali ishlovchi tizimni yaratish jarayonini tashkil etadi. Bu jarayonlar dastur tuzilishini aniqlash va uni boshqarishning muhim qismidir.
Dasturiy ta’minotni konstruktsiyalash (“Software Construction”) bilim sohasi quyidagi bo’limlarni o’z ichiga oladi:
− murakkablikni kamaytirish (Reduction in Complexity),
− uslubdan og’ishning oldini olish (Anticipation of Diversity), − sinovlarni tuzilmalashtirish (Structuring for Validation),
− tashqi standartlardan foydalanish (Use of External Standards).
Murakkablikni kamaytirish - bu konstruktsiyalashdagi murakkablikni minimallashtirish va alohida qismlarga bo’lish.
Murakkablikni minimallashtirish, ijrochilarning murakkab tuzilmalarni va uzoq vaqt davomida katta hajmdagi ma’lumotlarni qayta ishlash qobiliyatining cheklanganligi bilan belgilanadi.
Murakkablikni minimallashtirishga, xususan, konstruktsiyalash jarayonida modullar va boshqa sodda elementlardan foydalanish, shuningdek, standartlarning tavsiyalari yordamida erishiladi. Dasturiy ta’minot konstruktsiyalashning murakkabligini kamaytirish uchun oddiy va oson o’qiladigan kodni yaratish orqali erishiladi.
Bunda kodning samaradorligini oshirish, kodning sinov qulayligini ta’minlash, kodning ishlashi va belgilangan mezonlarga javob berishiga e’tibor beriladi. Bu konstruksiyaning funktsionalligi, xususiyatlari va cheklovlariga ta’sir qiladi. Murakkablikni kamaytirish zarurati konstruktsiyalashning barcha jihatlariga ta’sir qiladi va ayniqsa dasturiy komponentlarning konstruktsiyalash natijalarini tekshirish va sinovdan o’tkazish uchun juda muhimdir. Murakkablikni lokalizatsiya qilish - bu ob’ektga yo’naltirilgan yondashuvdan foydalangan holda konstruktsiyalashning usuli bo’lib, bu ob’ektlarning interfeysini cheklaydi, ularning o’zaro ta’sirini soddalashtiradi, shuningdek ob’ektlarning to’g’riligini va ular o’rtasidagi munosabatlarni tekshirishni soddalashtiradi. Lokallashtirish kodda aniqlangan xatolarga o’zgartirishlarni osonlashtiradi.
Dasturiy ta’minotni loyihalash va konstruksiyalash.
Dasturiy ta'minotni konstruktsiyalash bosqichlari dastur tuzilishining aniqlanishi va uning har bir qismi tuzilgan va o'rnatilganidan so'ng amalga oshiriladi. Bu bosqichlar sodda tartibda quyidagilardir:

1. 
   Analiy va loyihalash: Bu bosqichda dastur tuzilishini aniqlash va qo'llab-quvvatlash talablari va maqsadlarini ko'rsatish uchun loyiha olib boriladi. Bu qadamni amalga oshirishda muhim vazifa, ta'minotning maqsadlarini va funksiyalarini tushuntirish va dasturning iste'molchilarining talablari haqida tafsilotlar to'plamini olishdir.
   
2. 
   Konstruktsiyalash: Dastur tuzilishining o'rnashishi, komponentlari va modellari tuziladi. Ushbu bosqichda sodda yaratilgan dastur konstruktsiyasi yaratiladi. Bu jarayon asosan dastur qo'llab-quvvatlashi va uning muhim qismlarini o'rnatishni o'z ichiga oladi.
   
3. 
   Qanday o'rnatish: Bu bosqichda, dasturni boshqa dasturlardan, kutubxonalardan yoki boshqa manbalardan o'rnatishni va konfiguratsiyalashni o'z ichiga oladi. Dastur qo'llanmasi (installation guide) yaratilishi, kerakli kutubxonalar yoki modullar o'rnatilishi va konfiguratsiyalash jarayonlarini o'z ichiga oladi.
   
4. 
   Test qilish: Dastur o'rnatilgandan so'ng, uni test qilish va tekshirish jarayoni amalga oshiriladi. Bu testlar dasturning to'g'ri ishlashini va umuman taminotning to'g'ri o'rnatilganligini aniqlashda yordam bermalidir. Bu testlar asosan funksional va sur'atliligi (performance)ni tekshirishdan iborat bo'ladi.
   
5. 
   Monitoring va ta'limot: Dastur ishga tushirilgach, uning davomiyligi va ishlashini kuzatish uchun monitoring tashkil etiladi. Monitoring tizimi dasturda paydo bo'lgan xatoliklarni va muammoatlarni identifikatsiyalash va aniqlashda yordam bermalidir. Shuningdek, monitoring orqali tizimni yangilash va takomillashtirish imkoniyatini ham beradi.
   
6. 
   O'zgartirishlar va yangilanishlar: Dastur foydalanuvchilari yoki boshqa faktorlar o'zgartirishlarni talab qilishlari mumkin. Dasturning qanday yangilanishlar qilinishi va qo'llab-quvvati o'zgartirilishi kerakligi belgilanadi. Bu qo'shimcha loyihalash va konstruktsiyalash bosqichini o'z ichiga oladi.
   
7. 
   Qo'llab-quvvat va erishim taminoti: Dastur ishga tushirilgach, uning qo'llab-quvvati va erishim taminoti yaratiladi. Bu taminotlar dasturning foydalanuvchilariga dastur bilan ishlashlari uchun kerak bo'lgan hamma ma'lumot va qo'llab-quvvatni taqdim etadi.
   

Dasturiy ta'minotni konstruktsiyalash bosqichlari dastur tuzilishini tashkil etish va uning muvaffaqiyatli o'rnatilishini ta'minlaydi. Bu bosqichlar dastur o'zining qo'llab-quvvatini va davomiyligini ta'minlash uchun muhimdir.