Davlat univеrsitеti qayd raqami Tasdiqlayman o ‘quv ishlari bo‘yicha prorektor
Download 0.61 Mb.
|
Geosiyosat majmoa
- Bu sahifa navigatsiya:
- Maastrixt Bitimi
Yevropa Kengashi
Yevropa Kengashi — xalqaro va davlatlararo tashkilot. U 1949-yil 5-mayda tashkil etilgan. Dastlab unga 10 ta davlat a’zo edi. Yevropani birlashtirishda bu kengash katta rol o‘ynadi. Hozirgi kunda Yevropaning deyarli barcha davlatlari, shu jumladan, Sharqiy Yevropa davlatlari va Rossiya Federatsiyasi ham bu tashkilotning a’zolaridir. Yevropa Kengashining oliy organi — Tashqi ishlar vazirlari Qo‘mitasi va Parlament Assambleyasidir. Yevropa Kengashining vazifasi demokratiya va qonuniylikni, shuningdek, inson huquqlarini rivojlantirishga va himoya qilishga ko‘maklashishdan iboratdir. YEK oliy organlari a’zo davlatlarning o‘z zimmalariga olgan majburiyatlarni amalda bajarishlarini nazorat qiladi. Bu boradagi xulosalarini tegishli hukumatlarga ma’lum qiladi. Demokratiya, qonuniylik, inson huquqlari va erkinliklari sohasida qo‘pol buzilishlarga yo‘l qo‘ygan davlatlarni YEK a’zoligidan chiqarishgacha Yevropa Kengashi 165 choralar ko‘radi. YEKning qarorgohi Fransiyaning Strasburg shahrida joylashgan. Bu kengashga hozir 50 ga yaqin davlat a’zo. Bu kengash iqtisodiy va harbiy-siyosiy masalalar bilan shug‘ullanmaydi. Maastrixt Bitimi Maastrixt shartnomasi Evropaning siyosiy birlashuvi masalasida katta ahamiyatga ega edi. 1992 yil 7 fevralda Niderlandiyada imzolangan. 1989-90 yillar juda murakkab davr edi. Bir tomondan, qayta birlashtirishga intilayotgan Germaniya qo'shnilarining manfaatlariga etarlicha e'tibor bermaslikda ayblandi. Boshqa tomondan, Margaret Tetcher (Buyuk Britaniya bosh vaziri) Evropaning markaziy qismida nemislarning ehtimoliy hegemonyası haqida xavotir bildirdi. Germaniya hududida qayta tiklanishdan keyin sakson millionga yaqin odam yashaydi. Angliya vazirlar mahkamasi rahbari boshqa xalqlarning nemislarning hukmronligidan qo'rqar edi. Fransua Mitteran (Frantsiya prezidenti), shuningdek, o'z mamlakatining sharqiy chegarasida yirik davlatning shakllanishidan mamnun emas edi. Shunday qilib, Yevropa Ittifoqini tashkil etish uchun old shartlar paydo bo'ldi. Mamlakatlarni birlashtirish g'oyasi uchun Fransiya Mitteran va Germaniyaning kansleri Helmut Kohl faol harakat qildilar. 1992 yilda Germaniya kantsleri Xristian Demokratlar Ittifoqi Kongressida Maastrixt kelishuvini imzolashni faol qo'llab-quvvatladi. Helmut Kohl, Germaniyaning rivojlanishi asosan Evropaning rivojlanishiga bog'liq, chunki Germaniya qit'aning markazida joylashgan. Imzolangan Maastricht shartnomasi faqat siyosiy sohadagi davlatlarning birligi uchun emas. Pul birligi yaratilishi kerak edi. Bu shuni anglatadiki, faqat Yevropa Ittifoqining yagona iqtisodiyoti yaratiladi, balki tashqi va xavfsizlik siyosati ham yaratiladi. Shunday qilib, "Evropa Ittifoqi tashqi ishlar vaziri" lavozimini tashkil etishga ehtiyoj bor edi. Maastrixt shartnomasi Evropa Ittifoqi davlatlarida istiqomat qiluvchi barcha shaxslar uchun yagona fuqarolikni taqdim etdi. Vakillar ichki tuzilishiga kelsak, u demokratiya tamoyillariga mos kelishi kerak . Shuni ta'kidlash joizki, "evro" yagona pul birligini joriy etish to'g'risidagi qaror ko'plab mamlakatlar hukumatlarining kuchli ta'siriga sabab bo'ldi. Mamlakatlar o'z milliy pullarini yo'qotib, iqtisodiy inqirozga va inflyatsiya darajasiga tushishidan qo'rqishdi. Biroq, 1996 yilda Germaniyada qat'iy moliyaviy intizomni ta'minlaydigan va moliyaviy qarzning keskin o'sishini oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlar majmuini amalga oshirish taklifi ilgari surildi. Keyingi yillardagi tajribalar shuni ko'rsatdiki, ushbu chora-tadbirlar Evropa Ittifoqining aksariyat davlatlarida davlat byudjeti balansini saqlab qolish uchun juda samarali bo'ldi. Yangi kelishuv imzolanishi haqidagi bahslarga Sharqiy Evropadagi voqealar ta'sir ko'rsatdi. SSSR mavjud bo'lmadi (1991 yilda). Ko'p Sharqiy Evropa mamlakatlari Sovet Ittifoqi parchalanishidan oldin Evropa Ittifoqiga imkon qadar tezroq kirishga intilib, demokratik boshqaruv shaklini yaratishga kirishdilar. Maastrixt shartnomasi 1993 yil noyabrda kuchga kirdi. U imzolangan shahar nomiga binoan chaqiriladi. Download 0.61 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling