Davlat yuridik universiteti xalqaro huquq va inson huquqlari kafedrasi ismoilov yoqubjon isroiljon o

konsensusning yo'qligi hisoblanadi. Qarzdor davlatlar qarzni qayta tuzishda turli 
ustuvorlik va imtiyozlarga ega bo'lishi mumkin, kreditorlar ham turli manfaat va 
ustuvorliklarga ega bo'lishi mumkin. Natijada, barcha manfaatdor tomonlarning 
manfaatlariga javob beradigan o'zaro kelishuvga erishish qiyin bo'lishi mumkin. 
Nihoyat, qarzdor davlatlar va ularning kreditorlari o'rtasidagi kuch 
nomutanosibligi masalasi mavjud. Qarzdor davlatlar qarzni qayta tuzish bo'yicha 
muzokaralar olib borishda, ayniqsa, agar ular og'ir qarzdor bo'lsa va zaif iqtisodiy 
yoki siyosiy mavqega ega bo'lsa, cheklangan savdolashish huquqiga ega bo'lishi 
mumkin. Bu ularga qarzni yengillashtirish bo'yicha qulay shartlar bo'yicha 
muzokaralar olib borishni qiyinlashtirishi va kreditor davlatlar va institutlarning 
qarzdor davlatdagi ijtimoiy va iqtisodiy muammolarni yanada kuchaytiruvchi og'ir 
shartlarni qo'yishiga olib kelishi mumkin. 
4.2 Taklif va tavsiyalar 
Ushbu bitiruv malakaviy ish yuzasidan o‘rganilgan bilimlardan kelib chiqib, 
davlat tashqi qarzining xalqaro-huquqiy tartibga solinishi bo‘yicha bir qancha 

---

55 
tavsiyalar berib o’tmoqchimiz. 
1. Aniqlik va bashoratlilik: amaldagi qonunchilik bazasining asosiy 
tanqidlaridan biri ularning aniqligi va oldindan aytib bo'lmaydiganligidir, bu 
noaniqlikni keltirib chiqarishi va qarzni qayta tuzish samaradorligiga putur 
yetkazishi mumkin. Qarzni restrukturizatsiya qilish zarurati, u qanday shakllarda 
bo'lishi va qanday amalga oshirilishini aniqlash uchun aniq huquqiy ko'rsatmalar va 
mezonlarni belgilash orqali yanada aniqlikka erishish mumkin. 
2. Kreditorlar va qarzdorlarning ko'proq ishtiroki: Amaldagi qonunlar 
asosan turli manfaat va ustuvorliklarga ega bo'lishi mumkin bo'lgan alohida 
kreditorlarning ishtirokiga tayanadi. Kreditor va qarzdor davlatlarning ko'p 
tomonlama qarzni restrukturizatsiyalash mexanizmida ko'proq ishtirok etishi qarzni 
qayta tuzish to'g'risidagi qarorlar yanada muvofiqlashtirilgan va adolatli tarzda qabul 
qilinishini ta'minlashga yordam beradi.